در عرصهٔ معاملات ملکی، گستردگی و تنوع بسیار زیادی وجود دارد و این نوع معاملات، بخش مهمی از فعالیت تجاری و اقتصادی هر جامعه را تشکیل می‌دهند. هر نوع معاملهٔ ملکی شرایط و قوانین خاص خود را دارد که اگر شخص طرف معامله از آن‌ها آگاه نباشد، ممکن است با مشکلاتی روبرو شود.
معاملات ملکی شامل انواع مختلفی نظیر خرید و فروش ملک، اجاره ملک و رهن ملک می‌شوند.
در معاملهٔ خرید و فروش، دو طرف برای تبادل مالکیت یک دارایی ملکی مذاکرات، توافقات، تعیین قیمت، بررسی حقوق و مستندات قانونی و پرداخت مبالغ معامله را برعهده می‌گیرند. این نوع معامله می‌تواند به صورت مستقیم یا از طریق بنگاه‌های معاملات املاک صورت بگیرد.
در معامله اجاره ملک، یک طرف (مالک یا اجاره‌دهنده) حق استفاده از ملک خود را به طرف دیگر (مستأجر) می‌دهد. این نوع معامله ممکن است برای مدت مشخص یا بدون تعیین مدت باشد و معمولاً با قراردادی تدوین می‌شود که شرایط استفاده از ملک و مسئولیت‌ها هر یک از طرفین را مشخص می‌کند.
در معامله رهن ملک، مالک ملک (رهن‌گذار) مالکیت ملک خود را حفظ می‌کند، اما از طریق انتقال حقوق تصرف ملک، آن را به فرد دیگری (رهن‌بردار) واگذار می‌کند. در این نوع معامله، رهن‌گذار هنوز مالک ملک است، اما رهن‌بردار حق استفاده و تصرف موقت ملک را به دست می‌آورد.
قوانین و مقررات مربوط به معاملات ملکی در ایران بسیار گسترده و متنوع هستند. برخی از اصلی‌ترین قوانین این حوزه عبارتند از:
این قوانین تغییر پذیر هستند و همیشه می‌توانند تحت به‌روزرسانی و تغییراتی قرار بگیرند. بنابراین، همیشه توصیه می‌شود که در هنگام معامله ملکی، با یک کارشناس حقوقی یا وکیل ملکی مشورت کنید تا از آخرین تغییرات قانونی آگاه شوید و تصمیم بهتری بگیرید.
