اختلال شخصیت اسکیزوئید معمولاً با ویژگی‌هایی همچون نقص در تفکر، الگوی تفکری بی سازوکار و غیرعادی، تفکرهای خیالی و ناصحیح، احساس تنش و ترس از دیگران، افکار بدیهی و توهمات، و اختلال در ارتباطات اجتماعی مشخص می‌شود.
افراد مبتلا به این اختلال ممکن است در ارتباطات خود دچار مشکل شوند و عموماً به دیگران مشکوک شوند و به دنبال توهم‌ها و تصورات خیالی خود بگردند.
درمان اختلال شخصیت اسکیزوئید ممکن است شامل ترکیبی از مداخله‌های دارویی و روان درمانی باشد. داروها معمولاً به منظور کاهش علائم همچون هلاووس (تصورات خیالی) و توهمات (افکار بدیهی) تجویز می شوند، در حالی که روان درمانی می تواند بهبود بیشتری در ارتباطات اجتماعی و مدیریت علائم ایجاد کند.
اختلال شخصیت اسکیزوئید با وجود تنوع در علائم و نمونه‌های بروز آن در افراد مختلف، ممکن است شامل یک یا چند مورد از موارد زیر باشد :
الگوی تفکری غیرعادی : افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید ممکن است الگوی تفکری غیرعادی و بدون سازوکار داشته باشند. آن ها ممکن است به تفکرهای خیالی و غیرواقعی دچار شوند و از افکار بدیهی و تصورات خیالی پیروی کنند.
هلاووس (تصورات خیالی) : هلاووس عبارت است از تجربه واقعیت پردازی ناصحیح و بی‌ارتباط با واقعیت. افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید ممکن است هلاووس‌های شنیداری (مثل شنیدن صداها یا گفتگوهای دیگران که واقعی نیستند)، هلاووس‌های بصری (مثل دیدن چیزها یا اشیا که واقعی نیستند)، هلاووس‌های چشمی (مثل احساس تغییر در شکل یا اندازه اشیا) و هلاووس‌های سه گانه (مثل شنیدن، دیدن و احساس کردن چیزهای ناصحیح به طور همزمان) را تجربه کنند.
توهمات (افکار بدیهی) : توهمات عبارت است از باورهای غلط و ناصحیح درباره واقعیت. افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید ممکن است توهمات مثبت (باورهای غلط درباره خود و دیگران) و یا توهمات منفی (باورهای غلط درباره خدشه‌ها و تهدیدها) را تجربه کنند.
اختلال در ارتباطات اجتماعی : افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید ممکن است دچار اختلالات در برقراری ارتباطات اجتماعی شوند. آنها ممکن است کاربردهای نامناسب از چهره‌ها، اصطلاحات و عبارات را داشته باشند و ارتباطاتشان با دیگران را به‌طور عمده تحت تأثیر قرار دهند.
بی‌احساسی یا کاستی در عاطفه : افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید ممکن است کاستی در تجربه و بیان عواطف داشته باشند. آنها معمولاً نسبت به عواطف خود و دیگران بی‌احساس و بی‌اعتنا باشند.
کاهش علاقه به کارها و فعالیت‌های روزمره: افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید ممکن است علاقه کمتری به انجام کارهای روزمره، اجتماعی، و تفریحی داشته باشند و از فعالیت‌های روزانه کمتر لذت ببرند.
اختلالات شناختی : اختلال شخصیت اسکیزوئید ممکن است با اختلالات شناختی همراه باشد، از جمله کاستی‌های در توانایی‌های شناختی مثل کاهش تمرکز و توجه، کاهش توانایی حل مسائل و تصمیم‌گیری مناسب، و کاهش توانایی‌های حافظه.
رفتارهای عجیب و غریب : افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید ممکن است رفتارهای غیرعادی و عجیبی داشته باشند که نمی‌توان آنها را با منطق و عقلانیت توجیه کرد.
انزوا و اجتماعی نبودن : افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید ممکن است انزوا کنند و از فعالیت‌های اجتماعی کم تر شرکت کنند. آنها ممکن است با دیگران برقراری ارتباط اجتماعی را دشوار یا ترسناک بدانند و به تنهایی تمایل داشته باشند.
تغییرات عجیب در رفتار و عملکرد : افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید ممکن است تغییرات ناگهانی و عجیب در رفتار و عملکرد خود نشان دهند. این تغییرات ممکن است شامل تغییرات در الگوی خواب، رفتارهای عجیب و غریب، تغییرات در شیوه صحبت کردن و حتی تغییرات در شیوه پوشیدن باشد.
عدم توانایی در تشخیص واقعیت : افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید ممکن است مشکل در تشخیص واقعیت داشته باشند و نتوانند واقعیت را از وهم تمییز دهند.
لازم به ذکر است که علائم و نشانه های اختلال شخصیت اسکیزوئید ممکن است بین افراد مختلف متفاوت باشد و ممکن است .
اختلال شخصیت اسکیزوئید و اسکیزوفرنی دو اختلال متفاوت هستند، با اینکه هردو اختلالات روان شناختی هستند و می‌توانند تأثیرات جدی بر روی زندگی روزمره افراد داشته باشند. این دو اختلال در علائم و ویژگی‌های آنها اختلافاتی دارند. در ادامه تفاوت‌های اصلی بین اختلال شخصیت اسکیزوئید و اسکیزوفرنی ذکر شده است :
طبیعت اصلی اختلال : اختلال شخصیت اسکیزوئید یک اختلال شخصیتی است که به تغییرات در الگوی رفتار، تفکر و احساسات فرد اشاره دارد و عمدتاً به وجود هلاوس و وسواس همراه است. اسکیزوفرنی اما یک اختلال روانی است که بیشتر بر روی تغییرات در تفکر، هلاوس، و تغییرات در واکنش‌های عاطفی تمرکز دارد.
شروع علائم : علائم اسکیزوفرنی معمولاً در دوران جوانی (معمولاً بین ۲۰ تا ۳۰ سالگی) ظاهر می‌شوند. اما علائم اختلال شخصیت اسکیزوئید ممکن است در دوران کودکی یا نوجوانی آغاز شده و در طول زمان پیشرفت کنند.
مدت زمان علائم : علائم اسکیزوفرنی معمولاً به صورت تمام وقت و پیوسته ظاهر می‌شوند، در حالی که علائم اختلال شخصیت اسکیزوئید ممکن است به صورت دوره‌ای و تغییرپذیر باشد و در برخی افراد ممکن است تا چندین سال پایدار باشد.
واکنش‌های عاطفی : افراد مبتلا به اختلال شخصی توجه خاصی به روابط اجتماعی و رفتارهای اجتماعی ندارند و به طور کلی رفتارهای خنثی و بی‌عاطفه دارند. در حالی که افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است واکنش‌های عاطفی شدیدتری داشته باشند که می‌تواند شامل تغییرات شدید در حالات عاطفی مانند خشم، اضطراب، همراه با علائم هلاوس و وسواس باشد.
