به بهانه انتخابات هفتمین دوره هیئت مدیره نظام صنفی رایانه ای استان تهران
سید مجید اورعی- کاندیدای حضور در هیئت مدیره دور هفتم – آذر 1402
ماهیت و هدف اصلی هر نهاد صنفی، افزایش قدرت رایزنی و تعامل فعالان آن صنف با حکمرانان است. آنها می خواهند از این طریق (فعالیت های صنفی) حکمران را، در اتخاذ تصمیم های صحیح در رابطه با اتخاذ تصمیم و تنظیم سیاست های مرتبط با صنف خود یاری رسانند. چرا که هیچ کس بهتر و نزدیک تر از آنها به مسائل آن صنف نیست. لیکن این ويژگی و کارکرد صنفی زمانی موثر خواهد بود که اولا فضای کلان[1]کسب و کار نیز سالم و کارآمد باشد و انتظار تاثیر گذاری در آن نیز وجود داشته باشد. به نظر می رسد در برهه ای از زمان در حال برگزاری هفتیمن دوره انتخابات هیئت مدیره نظام صنفی رایانه ای هستیم که ا ین فضا به شدت منقلب و آشفته است.
اینکه تصمیم بگیری در شرایط کسب و کاری سخت و نا مطمئن این روزها خود را برای حضور در هئیت مدیره یک نهاد صنفی همچون سازمان نظام صنفی رایانه ای نامزد کنی نیاز به پاسخ به سئوالی دارد که قبل از طرح آن، لازم می دانم جهت درک بهتر سوال مقدمه ای را ذکر کنم.
در چه زمان و محیطی هستیم:
· محیط کسب و کاری این روزها بنا به دلایل متعدد به شدت امنیتی است.
· بیش از یک دهه است در محیط اقتصادی نامناسب دست و پنجه نرم می کنیم و به زور کسب و کارهای خود را سر پا نگه داشته ایم. محیطی که شاخص های سرمایه گذاری آن به شدت کاهش یافته و روند نزولی مداوم داشته و برای اولین بار شاخص استهلاک از سرمایه فراتر رفته است و فضای اقتصادی آن بسیار محدود و بسته شده است.
· مدیران و فعالان اقتصادی در محیط قانونی با حجم انبوهی از قوانین روبرو شده اند که دیگر برای کوچکترین کارهای خود نیاز به ساعت ها مشاوره و پرداخت هزینه های بسیار برای جلوگیری از ضرر و زیان های ناشی از عدم توجه به قوانین متعدد و متناقض دارند.
· شاهد رخدادهای اجتماعی متعددی در سنوات گذشته بوده ایم که منجر به کاهش امید و سرمایه های اجتماعی شده است و افراد جامعه در فضای بی اعتمادی بالا با یکدیگر به تعامل می پردازند.
· تقریبا در بسیاری از جهات آنچان به مرز ناکارآمدی بالا و افزایش هزینه های پنهان در کسب و کار رسیده ایم که چند سالی است توجیه اقتصادی فعالیت اغلب کسب کارها بی معنی شده است.
شاید به نظر برخی از عزیزان توصیف اینگونه از فضای کسب و کار واقعی نباشد، لیکن می توان ادعا نمود حداقل این توصیف، حس و حالی است که اکثر فعالان کسب و کار در محافل مختلف آن را به شیوه های مختلف بیان می نمایند. لذا بدون آنکه بخواهیم در واقعی بودن چنین محیطی تشکیک کنیم، در احساسِ وجود چنین محیطی در میان اغلب فعالان کسب و کار نمی توان شک و تردیدی داشت.
در این محیط است که هر روز طیف وسیع تری از افراد و شرکت ها، امید خود را از دست داده و در حال تغییر محل فعالیت (مهاجرت) خود هستند.
این شرایط سوالات بسیاری را در ذهن می آورد. آیا می توانیم با قبول مسئولیت در نهادهای صنفی در تغییر سیاست های امنیت زدایی نقش داشته باشیم؟ آیا می توانیم در تغییر سیاست های اجتماعی و افزایش امید افراد( بخوانید کارکنان شرکت ها) نقش داشته باشیم؟ آیا می توانیم در سیاست گذاری های پولی و مالی و ارزی دولت - با منابع محدود آن- دخالت نمود؟ آیا در شرایطی که هر روز وابستگی دولت به درآمد های مالیاتی بیشتر می شود و هر روز ابعاد بحران های صندوق های بازنشستگی و تامین اجتماعی بیش از بیش بر همگان روشن می شود می توان صحبت از تعامل با دولتمردان برای اصلاح سیاست های تسهیل مالیات و بیمه داشت؟ و ده ها سئوال این چنینی دیگر.....
مطمئنا پرسش بسیاری از اعضا سازمان نظام صنفی رایانه ای از نامزدهای حضور در هیئت مدیره این است که در این برهه زمانی چه دلیلی می تواند انگیزه حضور و قبول مسئولیت در نهادهای صنفی باشد؟ اگر پاسخ به سئوالات فوق منفی است با چه انگیزه و امیدی قصد ورود به فضای مدیریتی نهاد صنفی همچون نظام صنفی رایانه ای را داریم؟ چه کاری از دست ما برای اصلاح و بهبود شرایط کلان فضای کسب و کار برمی آید؟
سعی می کنم در این نوشته با پاسخ به سوالات فوق، تلاش کنم انگیزه های ذهنی خود را از نامزد شدن در هفتمین دوره انتخابات هیئت مدیره نظام صنفی رایانه ای استان تهران بیان کنم.
یکم: حفظ روزنه های امید با کسب موفقیت های کوچک
تجربه سه سال حضور در هیئت مدیره دور ششم - که همزمان شد با سخت ترین شرایط محیطی کسب و کار فعالان حوزه اقتصاد دیجیتال[2]- و نا مساعدتر شدن محیط فضای اقتصاد دیجیتال علی رغم تلاش های سهمگینی[3]که در خصوص آگاه نمودن حکمرانان از اثرات سو و مخرب آنها بر محیط کسب و کار داشتیم ، نشان از یک واقعیت تلخ و دردناک دارد. اینکه نمی توان انتظار تغییر شرایط و بهبود کلان فضای کسب و کار را در شرایط حاضر را داشت!
لیکن تجارب موفق دیگری که در زمینه های کاملا تخصصی و صنفی حاصل شد، بیانگر واقعیت دیگری است که اگر نمایندگان صنفی بتوانند با درک شرایط واقعی محیط کسب و کار انتظاراتِ ممکن را از ذی‌نفعان مرتبط، درخواست کنند در اکثر موارد با نتایج قابل قبول و موفقیت مواجه خواهند شد.
بی شک این موفقیت های کوچک که هر یک به منزله روزنه ای کوچک، منجر به ورود هوای تازه به فضای کسب و کار ها میشود تنها دلیل تلاش های پر هزینه نمایندگان اعضا در نهاد های صنفی است. شاید از نگاه یک فعال اقتصادی صرف هزینه های زیاد در برابر کسب منافع کوچک مقرون به صرفه نباشد. لیکن لازمه ورود افراد به حوزه های مسئولیت اجتماعی نگاه بلند مدت و اثر پروانه ای اقدامات آنها در گذر زمان است.
دوم : پیشگیری بهتر از درمان
عملکرد اکثر نهادهای صنفی، بیشتر شبیه به آتش نشانی و اورژانس است. مدیران نهادهای صنفی به محض بروز و نمود مشکلات به دنبال رفع آن از طریق رایزنی با حکمرانان هستند. لیکن تجربه نشان داده است که بواسطه بزرگ شدن بخش دولتی در ایران کسب و کارها با دامنه و طیف وسیعی از نهادها روبرو هستند که آنها مدام در حال تنظیم قوانین، قواعد، دستورالعمل و آیین نامه هایی هستند که از دیدگاه تنظیم گران آن برای تنظیم بازار ضروری است. لیکن عدم اطلاع ایشان از وقایع و حقایق کسب و کارها معمولا منجر به تنظیم و تهیه قوانینی می شود که دست و پای فعالان کسب و کار را بیش از پیش بسته و هزینه های فعالیت آن ها را افزایش داده و در نهایت منجر به خروج بسیاری از آنها از بازار می شود. لذا در چنین فضایی بهتر است با نگاه پیشینی به جای پسینی، نمایندگان نهادهای صنفی همچون نظام صنفی از طریق تعامل مستمر و حضور در مراکز تصمیم سازی و تصمیم گیری سعی در جلوگیری از تدوین قوانین آسیب زا کنند.
سوم : مشق شب و تقاطع گیری فرصت و آمادگی
شاید از نگاه بسیاری از فعالان کسب و کار، بسیاری از فعالیت های صنفی مقرون به صرفه نباشه. اما همانطور که بسیاری از فعالیت های کسب و کارها منجر به رسیدن به سطحی از آمادگی آنها شده و تطابق و همسویی این آمادگی ها با فرصت های پیدا شده در برنگاه های تاریخی منجر به رشد و موفقیت آنها می شود، ما نیز موظف هستیم مشق شب خود را بنویسیم. بی شک این مشق شب ها حتی اگر منجر به نمره ای نشود منجر به آمادگی بیشتر ما خواهد شد. دولت ها عوض می شوند و دولتمردان با آنها تغییر می کنند. اگر فعالیت های کنونی صنفی در شرایطی است که هیچ امیدی برای اثرگذاری در بخش حاکمیتی هم برای آن متصور نباشد بی شک روزی خواهد رسید که متولیان امر دست یاری به سوی ما دراز خواهند کرد، کافی است در آن روز ما آمادگی لازم را داشته باشیم و از قبل تکالیف خود را انجام داده باشیم.
[1] محیط کلان کسب و کار : محیط اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فناوری، قانونی و زیستی
[2] استمرار تحریم های ظالمانه، تورم مستمر بالای 50درصد، جهش های چندباره نرخ ارز و شکاف شدید بین میانگین دستمزدهای نیروهای تخصصی حوزه فاوا در داخل و خارج از ایران، تغییر و تحدید فضای مجازی ، افزایش موج ناامیدی میان کارکنان، افزایش مهاجرت بیش از پیش کارکنان و حتی شرکت ها و استمرار شرایط بد اقتصادی
[3] بیان دیدگاه های صریح و بی لکنت در خصوص نادرستی تصمیمات حکمرانان در جلسات با مسئولان و تصمیم سازان کشوری و لشکری که در برخی از موارد منجر به تهدید و به خطر افتادن افراد و کسب و کارهای گوینده نیز می گردید.
