حامد کهن
حامد کهن
خواندن ۲ دقیقه·۲ ماه پیش

ساختار بازار و انواع آن: مونوپولی، الیگوپولی و مولیگوپولی


ساختار بازار به توصیف چگونگی سازماندهی و عملکرد یک بازار خاص می‌پردازد. این ساختار بر اساس تعداد فروشندگان، نوع محصول یا خدمت ارائه شده، وجود یا عدم وجود موانع ورود به بازار و میزان رقابت بین فروشندگان تعیین می‌شود. در این مقاله، به بررسی سه ساختار بازار مهم یعنی مونوپولی، الیگوپولی و مولیگوپولی خواهیم پرداخت.

مونوپولی: تک‌قطبی قدرتمند

مونوپولی به وضعیتی گفته می‌شود که در آن تنها یک فروشنده کل بازار یک محصول یا خدمت خاص را در اختیار دارد. در این ساختار، فروشنده انحصاری قدرت تعیین قیمت و کنترل عرضه را دارا است.

  • ویژگی‌ها:یک فروشنده
    عدم وجود رقابت
    قدرت تعیین قیمت بالا
    موانع ورود بسیار زیاد
  • مثال: شرکت‌های ارائه دهنده خدمات آب و برق.

الیگوپولی: چند قطب بزرگ

الیگوپولی به وضعیتی گفته می‌شود که در آن تعداد محدودی فروشنده بزرگ بخش عمده‌ای از بازار را در اختیار دارند. این فروشندگان به دلیل اندازه بزرگ و سهم بازار قابل توجه، بر تصمیمات یکدیگر تأثیر می‌گذارند.

  • ویژگی‌ها:تعداد محدودی فروشنده بزرگ
    رقابت محدود
    قدرت تعیین قیمت قابل توجه
    موانع ورود زیاد
  • مثال: صنعت خودروسازی، صنعت نوشابه‌های گازدار و صنعت تلفن همراه نمونه‌هایی از الیگوپولی هستند.

مولیگوپولی: ترکیبی از مونوپولی و الیگوپولی

مولیگوپولی ترکیبی از ویژگی‌های مونوپولی و الیگوپولی است. در این ساختار، چند شرکت بزرگ و قدرتمند بازار را به گونه‌ای کنترل می‌کنند که شبیه به یک انحصار عمل می‌کنند. این شرکت‌ها اغلب به صورت هماهنگ عمل کرده و قدرت بازار را به نفع خود به کار می‌گیرند.

  • ویژگی‌ها:چند فروشنده بسیار بزرگ و قدرتمند
    رقابت بسیار محدود
    قدرت تعیین قیمت بسیار زیاد
    موانع ورود بسیار زیاد
    رفتار هماهنگ بین شرکت‌ها
  • مثال: در دنیای دیجیتال، شرکت‌هایی مانند گوگل، اپل، فیسبوک و آمازون به عنوان نمونه‌هایی از مولیگوپولی شناخته می‌شوند.

پیامدهای ساختارهای مختلف بازار

  • مونوپولی: منجر به افزایش قیمت‌ها، کاهش کیفیت محصولات و خدمات و کاهش نوآوری می‌شود.
  • الیگوپولی: می‌تواند به کاهش رقابت، افزایش قیمت‌ها و محدود شدن انتخاب مصرف‌کننده منجر شود.
  • مولیگوپولی: می‌تواند به کاهش رقابت، افزایش قدرت بازار شرکت‌های بزرگ و کاهش نوآوری منجر شود.

مونوپولیالیگوپولیمولیگوپولیبازار
استراتژیست کسب و کارهای آنلاین
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید