سنت فرهنگی جویدنی هایی که امروزه میشناسیم از چند هزار سال قبل در تمدن های مختلف وجود داشته و تکامل پیدا کرده، مثلا باستان شناس ها در غرب فنلاند تکه ای از پوست درخت توت رو پیدا کردن که در حدود 5 هزار سال پیش به عنوان اولین جویدنی از اون استفاده میشد.
در همین ایران خودمون هم از صمغ درخت بنه یا پسته وحشی که بهش سقز میگفتن به عنوان یک جویدنی طبیعی استفاده می شد.
اما در طول 2 قرن گذشته این جویدنی جذاب، داستان دیگه ای به خودش گرفته، بومی های آمریکایی رزینی رو میجویدن که از شیره درختان سنوبر درست میشد، در سال 1848، جان باکون کورتیس اولین جویدنی تجاری رو ساخت و فروخت. البته کار اصلی رو توماس آدامز دانشمند و مخترع آمریکایی انجام داد که به نوعی بنیانگذار صنعت آدامس شناخته شد.
امروزه آدامس دیگه یک تنقلاب دم دستی نیست و خودش یک صنعت بسیار بزرگ با تراکنش های چند ده میلیاردی با فرمول های مختلف در جهان هست و امروزه آدامس یک عضو جدا نشدنی هر جامعه هست.
ویدئو کامل این نوستالژی جذاب رو حتما توی یوتیوب ببینید:
https://www.youtube.com/watch?v=KgLolWE13kg
کانال رادیو اعماق رو در یوتیوب سرچ کن.
همونطور که گفتم قبل از آدامس، ایرانی ها از سقز استفاده میکردن، آدامس که یک محصول وارداتی بود در اول کار، خیلی مورد استقبال ایرانیها قرار نگرفت و آدامس رو نوعی همراهی با غرب و مخالف مذهب میدونستن. البته فکر نکنید یکباره آدامس وارد ایران شد. برای اولین بار آدامس به شکل مدرن اون توسط شرکت طوطی نشان در سال 1320 تولید و به بازار عرضه شد. مالک کارخونه آدامس طوطی نشان موسی کهن زاده از یهودیان ساکن ایران بود و این کارخونه تونست بازر خوبی رو هم بدست بیاره. تقریبا یک دهه بعد از اون هم آدامس طاوس نشان بود که در ایران تولید میشد که البته فرق زیادی با سقز نداشتن.
اما در مورد رسمی ترین برند صنعت آدامس سازی ایران بشنویم، یعنی آدامس خروس نشان
تولید آدامس خروس نشان در سال ۱۳۳۵ شروع شد. آدامس خروس نشان را فردی به نام پرویز بهرهمند در کارخانه سقزسازی ایران در سرای معروف رشتی در بازار تهران تولید میکرد. زمان دقیقی از تاریخ تاسیس کارخانه خروس نشان در دست نیست، ولی برند متعلق به خانواده محبوبی و شخص پرویز بهره مند است. میرزا آقای محبوبی فردی یهودی احتمالا با اصالت شیرازی بوده که در حقیقت نوه عمو موسی کهن زاده مالک کارخانه طوطی نشان بوده
بعد از حضور آدامس خروس، آدامس طوطی و طاوس جایگاه خودشون رو از دست دادن و اکثر بازار دست آدامس خروس نشان بود و حتی با اینکه طاوس و طوطی نشان کیفیت رو بالا میبردن و قیمت رو پایین آوردن، ولی مجبورا از بازار خداحافظی کردند.