اوکوله له یا یوکلیلی، سازی از خانواده گیتار است که مدلهای رایج آن به شکل 4 سیم ساخته میشود.
تاریخچه اوکوله له به قرن 19 میلادی و جزیره هاوایی بر میگردد. زمانی که مهاجرین پرتغالی ساز ماشتی(ساز کوچکی شبیه گیتار) را با خودشان به هاوایی آوردند. اوکوله له از روی ساز ماشتی ساخته شد و بعد از آن در قرن 20 کمکم در آمریکا و سپس در کل جهان شناخته شد.
ساز اوکوله له در چند مدل اصلی سوپرانو، کنسرت، تنور و باریتون ساخته میشود. تفاوت این مدلها در سایز اوکوله له است که با بزرگتر شدن ساز اوکوله له حجم و گرمی صدا هم افزایش پیدا میکند. اوکوله له سوپرانو کوچکترین و البته محبوبترین مدل اوکوله له است.
یکی از نکات مهمی که در بررسی تاریخ شکوفایی ساز اوکوله له لازم است به آن توجه کرد پشتیبانی پادشاه هاوایی است. کالاکائوآ پادشاه هاوایی یکی از علاقمندان به اوکوله له بود و به واسطهی حمایتهایی که از این ساز کرد باعث ساز اوکوله له جای خود در موسیقی هاوایی باز کند و در گردهماییهای سلطنتی به عنوان یکی از سازها برای اجرا قرار گیرد.
یکی از اولین تولید کنندگان اوکوله له در هاوایی کمپانی خانوادگی «کاماکا اوکوله له» بود که توسط ساموئل کاماکا راهاندازی شد. ساموئل کاماکا ابتدا کار خود را به صورت کارآموز منوئل نانز یکی از مهاجرین پرتغالی هاوایی شروع کرد. سپس در سال 1916 موفق شد اولین فروشگاه خود را در زیرزمین خانهاش با نام «اوکوله له کاماکا و محصولات گیتار» راهاندازی کند. در سال 1927 کاماکا توانست نمونهی جدیدی از اوکوله له به نسبت مدلهای قبلی تولید کند که صدای جا افتادهتری داشت. این اوکوله له شبیه به آناناس بود و به سرعت محبوب شد تا جایی که در سال 1928 حق ثبت اختراع اوکوله له آناناسی به او داده شد. امروز کمپانی کاماکا یکی از برندهای مشهور تولید اوکوله له است و اوکوله لههای این کمپانی را نوازندگان مشهور از جمله جیک شیمابوکورو و جرج هریسون از گروه بیتلز استفاده میکنند.
اوکوله له نوازان مختلف در سبکهای متفاوتی در جهان وجود دارند. بعضی از این نوازندگان ساز اصلیشان اوکوله له است و از شهرت جهانی برخوردار هستند و بعضی دیگر اوکوله له را به عنوانی یکی از سازهای محبوبشان و در کنار ساز اصلی خود مینوازند. از جمله معروفترین اوکوله له نوازان میتوان به:
ایزرائیل کاماکاویوُله، معرف به «ایز» اشاره کرد.او نوازنده مشهور اهل هاوایی که با کاور آهنگ بر فراز رنگین کمان شهرت جهانی یافت.
از مشهور ترین برند های اوکوله له میتوان به: ماهالو، کوردوبا، لونا، کالا، فندر و... اشاره کرد.
منبع: آکادمی موسیقی گات