در مقاله های پیشین به اهمیت کپسول آتش نشانی در زندگی روزمره انسان و انواع گوناگون آن پرداختیم، اکنون که کپسول های آتش نشانی را کاملاً می شناسید، باید ایمنی در استفاده از کپسول آتش نشانی را نیز فرا بگیرید تا در مواجهه با موارد اضطراری در خانه آمادگی لازم را داشته باشید.
به خاطر داشته باشید، پیش از استفاده از کپسول آتش نشانی برای خاموش نمودن آتش، باید اطمینان حاصل نمائید که آیا آن کپسول برای مهار آتش مناسب است یا خیر و آیا می توانید به وسیله آن آتش را خاموش کنید یا خیر؟ اگر در پاسخ به این سوال شک داشتید، بلافاصله ساختمان را تخلیه نموده و با آتش نشانی تماس بگیرید.
در این مقاله به مراحل خاموش کردن آتش به وسیله کپسول آتش نشانی و هم چنین رعایت ایمنی در استفاده از آن ها را توضیح خواهیم داد.
مقاله: کپسول آتش نشانی چیست؟
پیش از شروع به کار با کپسول آتش نشانی، یک مسیر خروج ایمن را مشخص نموده و پشت به مسیر خروج بایستید. زیرا در صورتی که توانایی خاموش نمودن آتش را نداشتید، باید حتما راه فراری داشته باشید. این مورد را هنگام تعیین محل نصب کپسول آتش نشانی نیز در نظر بگیرید و پس از بازیابی مطمئن شوید که گزینه های خروج چندگانه را در نزدیکی آن دارید.
پس از تعیین محل خروج ایمن، مطمئن شوید که همه افراد از ساختمان خارج شده اند، سپس شروع به مهار آتش نمائید. همچنین، فقط در صورتی که از داشتن راه فرار مشخص اطمینان دارید، ادامه دهید و با آتش مبارزه کنید. این مورد را به خاطر داشته باشید که، کپسول های آتش نشانی برای مقابله با آتش سوزی های بزرگ و در حال رشد مناسب نیستند. فقط درصورتی که شعله های آتش کوتاه تر از شما بود و در فضای کمی مهار می شد، سعی به مهار آن با کپسول آتش نشانی کنید.
نخستین کار برای استفاده از کپسول آتش نشانی این است که بدانید با چه نوع آتشی مواجه هستید. انواع مختلفی از آتش سوزی وجود دارد و اینکه بدانید چه نوع حریقی را خاموش می کنید بسیار حائز اهمیت است. زیرا در این صورت است که میتوانید از نوع مناسب کپسول آتش نشانی استفاده کنید.
انواع آتش سوزی بستگی به موادی دارد که خواهد سوخت، با استفاده از نامگذاری های 5 حرفی (A، B، C، D و K ) نامگذاری کرده اند. برخی کپسول های اطفاء حریق فقط یک نوع آتش را می توانند خاموش کنند. برای نمونه یک کپسول آتش نشانی نوع "A" را فقط باید در آتش سوزی نوع A استفاده نمود. همچنین برخی از کپسول های آتش نشانی چند منظوره هستند و می توانند چندین نوع مختلف آتش سوزی را خاموش کنند. برای نمونه، ممکن است یک کپسول آتش نشانی با درجه A ،B و C داشته باشید. می توانید از آن برای اطفاء حریق نوع A ،B و C استفاده نمائید. در ادامه به معرفی انواع آتش سوزی می پردازیم:
آتش سوزی نوع (A) ناشی از مواد آتش زای معمولی از قبیل کاغذ، چوب، پارچه، کاه و لاستیک
آتش سوزی نوع (B) ناشی از مایعات و گازهای قابل اشتعال نفتی مانند: گریس، گازوئیل، بنزین، رنگ، سوخت، پروپان و نفت سفید
آتش سوزی نوع (C) ناشی از تجهیزات الکتریکی شامل: جعبه فیوز، سیم کشی، رایانه، دستگاه کپی، ماشین آلات و لوازم خانگی
آتش سوزی نوع(A,B,C) مخصوص آتش های ترکیبی
آتش سوزی نوع (D) ناشی از بعضی فلزات آتش زا و تراشه ها مانند: منیزیم، تیتانیوم، پتاسیم و سدیم
آتش سوزی نوع (K) شامل روغن ها و چربی های آشپزی که بیشتر در آشپزخانه های تجاری وجود دارند
پس از اطلاع از نوع آتش سوزی، مطمئن شوید که کپسول اطفاء حریقی که می خواهید از آن استفاده کنید، متناسب با نوع حریقی باشد که می خواهید آن را خاموش کنید. زیرا هر کدام از کپسول های آتش نشانی به جهت مهار نوع خاصی از آتش، تعبیه شده اند. ساده ترین روش این است که برچسب روی کپسول آتش نشانی را بررسی کنید. بر روی برچسب، مشخص شده که آن کپسول آتش نشانی برای مهار چه نوع آتشی (یا کلاس آتش) طراحی و تعبیه شده است. برای مهار آتش سوزی در منازل، کپسول های چند منظوره می تواند انتخاب مناسب تری باشد. به دلیل این که هم به اندازه کافی بزرگ است که آتش های کوچک را مهار کند و هم آنقدر سنگین نیست که استفاده از آن دشوار باشد. و حتما به خاطر داشته باشید که تمامی دستورالعمل های ذکر شده روی کپسول را بخوانید و پیش از وقوع آتش سوزی، با قطعات و روش کار با کپسول آتش نشانی آشنا شوید.
در شرایط وقوع آتش سوزی به فاصله مناسب بروید. برد بسیاری از کپسول های آتش نشانی بین 8 تا 12 فوت (2.4 تا 3.7 متر) می باشد. پیش از خالی کردن کپسول، سعی کنید در فاصله 6 تا 8 فوت (1.8 تا 2.4 متر) قرارگیرید. هنگامی که مشغول به خاموش نمودن آتش هستید شعله های آتش فرو می نشیند، در این صورت می توانید به آتش نزدیک تر شوید.
کپسول های آتش نشانی را در اسرع وقت تعویض یا شارژ کنید. هرگز یک کپسول آتش نشانی را خالی نگه ندارید، زیرا این امکان وجود دارد که کسی در مواقع اضطراری از آن استفاده کند. برخی از کپسول های آتش نشانی یکبار مصرف اند و پس از تخلیه باید آن ها را دور انداخت. اما برخی دیگر قابل شارژ مجدد هستند. در صورتی که کپسول شما از نوع قابل شارژ است، شارژ مجدد آن را به تعویق نیندازید. در غیر این صورت ممکن است در شرایط اضطراری بدون کپسول آتش نشانی گرفتار شوید.
مقاله: تاریخ مصرف کپسول های آتش نشانی
نکته طلایی در نحوه استفاده از کپسول آتش نشانی به کارگیری استراتژی "PASS" می باشد. در موارد اضطراری اغلب مواقع تمرکز کار بسیار دشواری است. از این رو فقط سرواژه "PASS" را به خاطر داشته باشید. استراتژی "PASS" شامل عملیات زیر می شود. که هرکدام را جداگانه در ادامه شرح خواهیم داد:
Pull:
- پین روی دسته کپسول آتش نشانی را بکشید.
Aim:
- نازل را در قسمت پایین شلنگ، به سمت پایه آتش (هدف) تنظیم نمائید.
Squeeze:
- دسته یا اهرم را فشار دهید تا کپسول تخلیه شود.
Sweep:
- نازل را به سمت جلو و عقب به حرکت در بیاورید. کپسول را در قسمت پائین آتش نگه دارید و آن را از یک طرف به طرف دیگر حرکت دهید تا شعله های آتش خاموش شوند.
هر کپسول آتش نشانی دارای یک پین در قسمت دسته می باشد که از تخلیه اتفاقی کپسول آتش نشانی جلوگیری می کند. حلقه را در دست بگیرید و ضامن را از کنار دسته بیرون بکشید. سپس نازل کپسول را به سمت آتش بگیرید. اهرم دسته حمل را با یک دست و با دست دیگر نازل را بگیرید.
در نحوه استفاده از کپسول آتش نشانی نازل را مستقیما به سمت پایه یا منشاء آتش نگه دارید، زیرا شما باید سوختی که می سوزد را خاموش کنید نه شعله های پراکنده آتش را. در استفاده از کپسول های آتش نشانی دی اکسید کربن، دقت نمائید که دستان خود را از سر تخلیه پلاستیکی که بسیار سرد می شود، دور نگهدارید.
برای آزاد سازی عامل خاموش کننده در حالی که با دست دیگر شلنگ را در پایه آتش قرار می دهید، دو اهرم را با هم فشار دهید. اهرم ها را آهسته و یکنواخت فشار دهید. برای جلوگیری از تخلیه خاموش کننده، اهرم ها را رها کنید.
نازل را از در همه جهات بچرخانید. به منظور خاموش کردن منبع سوخت، به آرامی شلنگ کپسول را به سمت عقب و جلو بر روی پایه آتش حرکت دهید، تا جایی که شعله های آتش فروکش کند. تخلیه آتش شامل هر گونه خاکستر گرمی می باشد که می تواند دوباره آتش زا شود. به سمت عقب برگردید و اگر شعله های آتش دوباره شعله ور شد، این روند را دوباره را تکرار نمائید. از نزدیک آتش را تماشا کنید و اطمینان حاصل کنید که شعله های آتش دوباره شعله ور نمی شوند.
خرید انواع کپسول های آتش نشانی در تهران و شهرستان ها
اگر تا به این مرحله فرصتی برای تماس با اداره آتش نشانی را نداشتید و همچنان در نحوه کار با کپسول آتش نشانی به مشکل خورده اید و نمی توانید آتش را به درستی مهار کنید، حتما با آتش نشانی تماس بگیرید.
