در فضاهای صنعتی علاوه بر وجود ماشین آلات و ابزارآلات فراوان، اکثراً كارگران در معرض خطرات محیطی گوناگون قرار می گیرند. اکنون با پیشرفت فناوری و افزایش كاربرد ماشین آلات در خطوط تولید نیز مخاطرات و احتمال بروز حوادث در این گونه محیط ها افزایش یافته است.
ایمنی صنعتی، دانشی است شامل مجموعه تدابیر، اصول و مقرراتی که با به كار گیری آن ها می توان نیروی کار و سرمایه را به شیوه ای مؤثر و كارآمد در مقابله با حوادث گوناگون در محیط های صنعتی مصون داشت. این دانش در پیشگیری از بروز حوادث در محیط كار به یاری انسان آمده و همواره در راستای حفاظت و حراست از نیروی انسانی و سرمایه گام بر میدارد و به این وسیله محیط كاری بی خطر و سالمی را برای افزایش كارایی كاركنان به وجود آورده است.
دانش HSE که در مقاله های پیشین به صورت کامل به معرفی آن پرداختیم، سبب پیشگیری از ایجاد حوادث، کاهش شدت اثرات و حفاظت از محیط زیست می باشد. اگر هنوز به این شاخص مهم ایمنی آشنا نشده اید، مقاله شاخص HSE را مطالعه نمائید.
مقرراتی كه برای كاهش وقوع حوادث از طریق حذف یا كنترل خطرات وضع می شوند را مهندسی ایمنی صنعتی می گویند. مواردی كه در ایمن كردن محیط كار مورد توجه قرار می گیرند، شامل:
· عوامل انسانی
· طراحی دستگاه ها و تجهیزات
· مدیریت و راهبری ایمنی
· آموزش
· بازرسی
ایمنی در كار عبارت است از فراهم نمودن موجباتی كه از بیماری ها و حوادث ناشی از فعالیت های صنعتی جلوگیری می كند. بدین معنا که هر چه تعداد حوادث ناشی از كار كمتر باشد، می توان گفت كه ایمنی بیشتری در محیط كار وجود دارد.
وقوع حوادث موجب آسیب دستگاه ها و تجهیزات مواد خام، محصولات و محیط كار می شود ویا صدمات غیرقابل جبران جسمی و جانی را به دنبال خواهد داشت.
ایمنی شرایطی است كه منابع انسانی را از عوامل مضری كه سلامتی آنان را به خطر می اندازد، مصون می دارد. مسئولیت عمده ایمن سازی محیط كار به عهده مدیران سطوح بالای سازمان به ویژه مدیران پرسنلیست. البته اهمیت همكاری تمامی كاركنان را در محیط امن نمی توان نادیده گرفت.
اصول ایمنی در صنعت نیز علاوه بر اثرات غیرمستقیم بر بهره وری و بازده اقتصادی واحدهای صنعتی، به طور مستقیم در خسارات مالی یا جانی، عواقب و پیامدهای منفی تمامی حوادث صنعتی تأثیر دارد.
رعایت ایمنی برهر دو طرف کارفرما و کارکنان، امری لازم الاجراست. در ادامه به بررسی وظایف هر طرف می پردازیم:
· افزایش روحیه
· كاهش فشار كار
· كاهش جراحات
· كاهش حوادث
· افزایش سهولت
· افزایش رفاه و سلامتی
· افزایش سطح بهداشت كار
· كاهش حوادث
· افزایش كیفیت محصول
· افزایش كارایی كاركنان
· كاهش خطاها
· كاهش مخارج درمانی كارگران
· استفاده بهینه از نیروی انسانی
· كاهش مخارج تولید
در آخر نتیجه میگیریم که واجب است كارفرمایان به اهمیت و ارزش ایمنی صنعتی پی ببرند. باید از زیان های مادی ناشی از حوادث صنعتی چه مستقیم و چه غیرمستقیم آگاهی داشته باشند. به علاوه از همه مهم تر به ارزش و منزلت عامل انسانی و سلامت او توجه كند. لازم است مدیریت بر تمام كاركنان و محیط كار تأثیر داشته باشد و عوامل ایمنی محیط كه در كاهش حوادث مؤثر هستند را به بهترین نحو بشناسند و تمامی كوشش و توان خود را در جهت حفظ سلامت كاركنان و ماشین آلات به نحو مطلوب مصرف كند.
