افزایش ایمنی در پرواز، یکی از دغدغه های اصلی افرادیست که اغلب در خطوط هوایی تردد می کنند. تا به امروز حدود 100 سال است که از آغاز صنعت حمل و نقل هوایی میگذرد و مسافران بی شماری با هواپیما از طریق خطوط هوایی جا به جا می شوند. در حال حاضر این صنعت جزو امن ترین روش های حمل و نقل در دنیا محسوب می شود.
طی سال های 1926 و 1927 که هواپیماهای مسافربری به تازگی تبدیل به راهی برای جابجایی انسان شده بودند، در مجموع 24 سانحه هوایی رخ داده بود. این رقم در سال 1929 به 51 مورد رسید که در جریان آن حدود 61 نفر جان خود را از دست دادند.
امروزه با گذشت نزدیک به 80 سال، وقوع سوانح هوایی به طرز چشمگیری کاهش یافته است. اما هنوزه بسیاری از افراد به دلیل وقوع سوانح هوایی ترس از پرواز دارند و اکثر مواقع به دنبال روش های جایگزین برای سفرهستند.
سالانه حدود ۳۰۰ میلیارد نفر در دنیا از طریق سامانه حمل و نقل هوایی جابجا می شوند. در سال های اخیر به طور میانگین حدود ۳۰ هزار نفر در پروازهایی حضور داشتند که به نحوی در هنگام پرواز یا در زمان نشست و برخاست هواپیما دچار سانحه شده اند.
ممکن است خوشامدگویی مهمانداران و آموزش ها و توصیه های ایمنی شان، پس از چند پرواز تکراری به نظر بیاید اما تمام این توصیه ها پشتوانه علمی داشته و صنعت هوانوردی برای گنجاندن همین چند خط توصیه در متن صحبت های خدمه پرواز، تجربه های تلخ و سنگینی را پشت سر گذاشته است. در این مقاله به بررسی نکات ساده و تکراری ایمنی در پرواز می پردازیم که در عین پیش پاافتادگی، ممکن است برای اکثر افراد مشکل ایجاد کرده باشد.
سفر هوایی یکی از ایمن ترین روش های حمل و نقل است، با این حال افراد باید تدابیر ایمنی و امنیتی را در طی سفر رعایت کند. برای تضمین امنیت مسافران، شرکت های هوایی و مسافرانی که با این ایرلاین ها سفر می کنند، در معرض محدودیت هایی قرار می گیرند. بنابراین برای داشتن یک سفر عالی، بهتر است نکاتی که در ادامه شرح می دهم را مد نظر داشته باشید:
آماده شدن برای پرواز شامل اطمینان از این موضوع است که شما تمام مدارک کاغذی از قبیل پاسپورت و بلیط را به همراه داشته و همچنین از ساعت حضور در فرودگاه برای عبور از گیت های امنیتی اطلاع کامل داشته باشید. اکثر شرکت های هوایی تمام اطلاعات لازم برای سفر و همچنین محدودیت های پروازی را در وبسایت خود در اختیار مسافران قرار می دهند.
محدودیت های پرواز از کشوری به کشور دیگر متفاوت است. برای نمونه در آمریکا و پس از حملات 11 سپتامبر حمل برخی اقلام خاص در چمدان های مسافران ممنوع اعلام شده است. اما در کل حمل اشیائی از قبیل صلاح سرد و گرم، بطری و اجسام شیشه ای، اسباب بازی های خطرناک و... در اکثر کشورهای جهان ممنوع می باشد.
سفر هوایی در کل ایمن است، اما لازم است تدابیری را هم به کار بست تا ایمنی بیشتری داشت. بنابراین باید در هنگام بررسی اطلاعات ایمنی توسط مهمانداران خیلی خوب به آن ها گوش فرا دهید. برای نمونه به موارد زیر توجه نمائید:
آماری که در سال 2001 توسط اداره حمل و نقل داخلی آمریکا منتشر شد، حاکی از آن است که حتی اگر آن قدر بدشانس باشید که در یک سانحه هوایی درگیر شوید، شانس نجات یافتن شما حدود 95 درصد خواهد بود. با این حال برای مسافران مضطرب این اعداد نمی تواند تسکین دهنده باشند. چرا که حتی تکان های هواپیما هم سبب ایجاد ترس و وحشت در آن ها خواهد شد.
اما آگاه باشید که تنها شانس نمی تواند ضامن جان شما در یک سانحه هوایی شود، بلکه وجود فناوری های مدرن در هواپیماها، به ایمنی بیشتر پرواز کمک میکند. فناوری هایی از قبیل:
در اوایل دهه 80 میلادی سازمان هوانوردی فدرال از ناسا خواست تا تعیین کند که کدام نوع از مواد روکش های صندلی ها در صورت آتش سوزی در کابین، در مقابل آتش مقاومت بیشتری خواهد داشت. امروز تولیدکنندگان هواپیما پس از گذراندن تست های ویژه برای ساخت روکش های صندلی، پارچه های پیشرفته ضد آتش را دور روکش های صندلی ها می پیچند، که به عنوان یک لایه محافظتی عمل می کند. امروزه شرکت صنایع Aero foamبا استفاده از الیاف مخصوصی، یک فیبر مصنوعی مقاوم در برابر حرارت به نام کِولار تولید می کند.
برای افزایش ایمنی و سلامت مسافران، پنجره هواپیما به شکل بیضی طراحی و ساخته می شود. اما این شکل طراحی از ابتدای ایجاد صنعت حمل و نقل هوایی وجود نداشته و تقریبا تا سال ۱۹۵۰ میلادی پنجره هواپیماها را مربعی یا مستطیل شکل می ساختند.
پس از بررسی های بسیار متوجه شدند که یکی از علل عمده سقوط هواپیماها همین چهارگوش بودن شیشه ی پنجره ها می باشد. چهارگوش بودن شیشه ها سبب آسیب پذیری بیشتر و ترک خوردن هواپیما در برابر فشار هواست. پس تنها راه حل این بود که گوشه های پنجره ها را به جای زاویه تیز، به صورت گرد و بیضی بسازند. منحنی کردن گوشه های پنجره هواپیما و بیضی شکل ساختن آن ها باعث می شود فشار وارد شده بر پنجره ها به اطراف پخش شود و هیچ فشار متمرکزی روی پنجره ها نباشد که باعث ترک خوردن شیشه ها شود.
این سوراخ های کوچک به منظور حفظ فشار در داخل کابین هواپیما تعبیه شده اند. پنجره های هواپیما از سه پنل از جنس آکریلیک ساخته شده اند. پنل اول وظیفه جلوگیری از نفوذ اجسام خارجی به داخل هواپیما و همچنین حفظ فشار داخل کابین را بر عهده دارد. بعید به نظر میرسد که پنل اول صدمه ای ببیند، اما باز هم جهت احتیاط پنل دوم نقش سوپاپ اطمینان را در صورت آسیب به پنل اول ایفا می کند.
سوراخ های کوچکی که بر روی شیشه داخلی پنجره هواپیما قرار دارد، برای تنظیم فشار هوا تعبیه شده است. تا پنل میانی پنجره دست نخورده باقی بماند و در صورت شکستن پنل بیرونی بتواند فشار هوای داخل را کنترل کند.
طعم بد غذایی که در هواپیما سرو می شود، همیشه خاطره سفر با هواپیما را از خراب می کند. جالب است بدانید مقصر اصلی در بدمزه بودن غذا خود هواپیماست، نه غذایی که سرو شده است. در این زمینه حدود ۲ سال پیش دانشگاه کورنل (Cornel University)، تحقیقات جالبی انجام داد. در این تحقیقات مشخص شد که فضای داخل هواپیما خشک است و رطوبت کمی دارد و باعث تغییر طعم خوراکی ها و نوشیدنی ها می شود، در نتیجه شیرینی موادغذایی کمتر می شود و مزه شور غذاها بیشتر حس می شود. بر اساس تحقیقی که در سال 2010 از جانب موسسه آلمانی فرانهافر (Fraunhofer)، صورت گرفته، تشخیص طعم شیرینی و شوری در هواپیما حدود 30% دشوارتر است.
در میان سوانح هوایی حوادثی وجود دارند که از آن ها با عنوان "پروازهای کنترل شده به سوی زمین" تعبیر می شود. در این نوع حوادث هواپیما به صورت اتفاقی با یک چشم انداز اعم از کوه، اقیانوس یا زمین برخورد می کند.
برای نمونه بوئینگ در سال 1999 گزارشی را مبنی بر این که بیش از 9 هزار نفر در اینگونه حوادث کشته شده اند، منتشر کرد. این گزارش نشان می دهد که این حوادث از زمان شروع به کار پروازهای مسافری، اکثراً ناشی از دید بد بوده است.
در حال حاضر ابزارهای پیشرفته ای، زاویه، سرعت و ارتفاع هواپیما را با پرچم های قرمز ویژه ای مانند خطر نزدیک شدن به زمین یا کوه یا پایین آمدن بیش از حد هواپیما مورد نظارت قرار داده و از طریق مخابره های صوتی و تصویری به خلبان هشدار می دهند.
در حقیقت اشتباهات خلبانی و ارتباطات ضعیف اغلب یکی از عوامل مهم در سوانح هوایی به شمار می روند. در این میان خستگی خلبان ها یک دلیل شایع است. به طور کلی خستگی به وضعیتی فیزیولوژیکی اشاره دارد که در آن عملکرد فیزیکی یا ذهنی فرد به خاطر کمبود خواب یا بیداری بیش از حد و حجم کار زیاد کاهش می یابد.
از همین رو طراحی نرم افزار برای بیدار و هوشیار نگه داشتن خلبان ها به شدت در حال گسترش است. برای نمونه نرم افزاری تحت عنوان مدل هشدار دهنده بوئینگ طراحی شده، که زنگ هشدار آن در صورتی به صدا در می آید که تشخیص بدهد با گذشت زمان مشخصی، کنترل های هواپیما بلا استفاده مانده است.
پرواز با هواپیما با داشتن اطلاعات ایمنی کافی و برنامه ریزی مناسب، به یکی از امن ترین شیوه های سفر تبدیل می شود. اگرچه بسیاری پرواز با هواپیما را یکی از استرس زا ترین راه های سفر می دانند، اما به کار بستن اطلاعاتی که در این مقاله گفته شد، می تواند تا حدودی مفید باشد.
در نهایت اگر شما هم به صنعت هوانوردی علاقه دارید و نکته های جالبی را درباره ایمنی در پرواز می دانید، آن را با من و سایر دوستان در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.
