تلاش دوباره ترامپ برای بازگشت به گفتگوهای صلح که در سفرش به افغانستان نیز بازتاب یافته، نشان می‌دهد که کاخ سفید به تداوم این گفتگوها و مذاکرات نیازمند است.
منابع آمریکایی گزارش داده‌اند که دونالد ترامپ ساعت 20:30 به وقت محلی (19:30 به وقت تهران) وارد پایگاه هوایی بگرام در 40 کیلومتری شمال کابل شده و به مدت 2.5 ساعت در این پایگاه حضور داشته است. با این حال به خبرنگاران دستور اکید داده شده بود که برای حفظ امنیت دونالد ترامپ، این سفر را مخفی نگاه دارند و به همین دلیل خبر ورود وی به افغانستان و پایگاه بگرام با تأخیری چندساعته منتشر شد.
سفر مخفیانه «ترامپ» به افغانستان
ترامپ که ادعا می‌شود به‌منظور دیدار با نظامیان آمریکایی در افغانستان به مناسبت «روز شکرگزاری» به افغانستان سفر کرده است، بیش از دو ماه قبل از این سفر به‌طور ناگهانی مذاکرات صبح با طالبان را متوقف کرد.
رئیس‌جمهور آمریکا و همسرش سال گذشته نیز در شب کریسمس به بهانه دیدار با نظامیان آمریکایی به عراق سفر کردند؛ سفری «چراغ خاموش» که ناراحتی شدید شخص ترامپ را به دنبال داشت.
ترامپ درباره این سفر مخفیانه گفت: «بسیار اندوهبار است که هفت تریلیون دلار در خاورمیانه هزینه می‌شود و بعد برای رفتن به آنجا، نیاز به این‌همه محرمانه بودن و بودن این‌همه هواپیما در اطرافت و نیز بزرگترین تجهیزات جهان باشد و هرکاری کنی که سالم وارد شوی.»
صلح با طالبان؛ بهانه ترامپ برای سفر به افغانستان
ترامپ در این سفر گفته است که مذاکرات صلح با طالبان را از سر گرفته، چراکه اعتقاد دارد این گروه خواستار دستیابی به توافق صلح با آمریکاست. درحالیکه در شهریور ماه سال جاری گفته بود، مذاکرات با گروه طالبان «مرده» است.
مذاکرات صلح با گروه طالبان که بخشی وسیعی از افغانستان را در اختیار دارند، در بهار و تابستان امسال در جریان بود و زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه آمریکا برای گفت‌وگو با طالبان، با مقامات طالبان در دوحه قطر دیدار کرده بود، اما به یکباره در اواخر تابستان و در آستانه مذاکرات نهایی به صورت یکجانبه از سوی ترامپ لغو شد و از آن زمان این گفتگوها با بن بست مواجه شده است.
حال ترامپ در سفر خود به افغانستان در تلاش است تا باردیگر پل صلح با طالبان را که خودش چند ماه پیش خراب کرده بود، دوباره بازسازی کند، اگرچه با توجه به سیاست‌های آمریکا مشخص نیست که آیا واقعا این مذاکرات به نتیجه خواهد رسید یا خیر؟
?
آیا صلح با طالبان ممکن است؟
همچنین ترامپ در سفر خود به افغانستان از کاهش نیروهای آمریکایی در افغانستان هم خبر داده و گفته است که آمریکا نیروهایش در افغانستان را "به طور عمده" کاهش خواهد داد است، اما همان گونه که همگان اگاهند، کاهش نیروهای آمریکایی در افغانستان بدون دستیابی به یک نتیجه مشخص در وضعیت آینده طالبان، شکست حضور آمریکا در افغانستان را بسیار برجسته‌تر و حتی گسترده‌تر خواهد ساخت.
آمریکا تلاش دارد تا با ازسرگیری گفتگوها صلح با طالبان به این اطمینان خاطر دست یابد که در صورت خروج بخشی از نظامیان آمریکایی از افغانستان، تهدیدات کمتری متوجه باقی مانده نظامیان آمریکایی خواهد شد. با این حال این محاسبه رهبران واشنگتن نمی‌تواند چندان درست از آب درآید، چون پیش از این نیروهای طالبان خواستار خروج کامل همه نظامیان خارجی و آمریکایی از افغانستان شده بودند.
جالب است که روسای جمهور آمریکا با ادعای «صلح خواهی» خود برای افغانستان هیچ گاه آماده سفر از پیش تعیین و اعلام شده به این کشور نبوده و ترجیح می دهند تا ملاقات های خود با همتایان افغان را نه در کاخ ریاست جمهوری افغانستان، بلکه در دل شب در پایگاه نظامی خویش برگزار کنند. چنین رفتاری بازگوکننده نگاه واقعی واشنگتن به افغانستان و صلح و ثبات در این کشور می باشد.
البته صحبت هایی که ترامپ در پایگاه نظامی خود در افغانستان انجام داد چندان حرف جدیدی نداشت و نکته قابل توجه این بود که به احتمال حضور دولت افغانستان در روند مذاکرات با طالبان اشاره کرد.
اما بحث مهم این است که با توجه به بن بست سیاسی ای که پس از انتخابات ریاست جمهوری 28 سپتامبر به وجود آمده است، هنوز سرنوشت دولت جدید افغانستان مشخص نیست. گذشته از آن در کابل احتمال برگزاری دور دوم انتخابات در پایان بهار سال 2020 مورد بحث قرار گرفته است. در چنین شرایطی دخیل کردن دولت فعلی کابل در امضای توافق نامه با طالبان می تواند یک حرکت موفق برای واشنگتن باشد زیرا در آینده صلاحیت این دولت نیمه مشروع می تواند به راحتی مورد تردید واقع شود.
تحقیر رییس جمهور افغانستان توسط ترامپ
بعد از پایان سخنان «اشرف غنی» رئیس جمهور افغانستان، ترامپ از سربازان می‌خواد که جایی برای باز کرده و غنی به میان سربازان و در پشت سر رئیس جمهور آمریکا قرار می‌گیرد که این موضوع خشم مردم افغانستان را در شبکه‌های اجتماعی به دنبال داشته است.
?
«عبدالکریم خرم» مشاور حامد کرزی، رئیس جمهور سابق افغانستان در این رابطه گفت: تمام چیزهای که در هنگام سفر ترامپ، رئیس جمهور آمریکا به پایگاه نظامی بگرام رخ داد، از ابتدا تا انتها همگی برخلاف دمکراسی و عرف دیپلماتیک بود.
مشاور کرزی به موضوع به زیر سوال رفتن استقلال افغانستان اشاره کرد و گفت: این بار اول نیست که روسای جمهوری آمریکا به افغانستان سفر می‌کنند، اوباما نیز در زمان مسئولیت خود و در اواخر سال 2013 به افغانستان سفر کرد و از کرزی خواست که به دیدن وی در این پایگاه برود.
خرم تاکید کرد: یکبار دیگر باید تاکید کنم که همه این موارد نه تنها نقض قوانین دیپلماتیک بود بلکه نقض حاکمیت دولت افغانستان بود.
همچنین «عبدالطیف پدرام» نامزد ریاست جمهوری افغانستان گفت که این حضور تحقیر مردم افغانستان بود.
وی در فیسبوکش نوشت: «با آن چه که در بگرام اتفاق افتاد آیا هنوز می‌توان از آزادی و استقلال و سربلندی یک مردم سخن گفت؟».
پدرام افزود: ترامپ به عنوان صاحب این سرزمین به اشرف غنی دستور می‌داد که در بین سربازان آمریکا و پشت سرش حضور داشته باشد.
رهبر حزب کنگره ملی افغانستان خاطرنشان کرد: «ترامپ از سر آگاهی توهین کرد و به جهان نشان داد که سران حکومت کنونی افغانستان دلقک‌های کوچکی بیش نیستند».
چرا ترامپ به دنبال بازگشت به مذاکرات صلح است؟
مسئله قابل توجه در سفر ترامپ به افغانستان، سرزده بودن آن و به نوعی عجولانه برگزار شدن این دیدار بوده است. گویی ترامپ بجای وارد شدن به افغانستان به یکی از مناطق امریکا وارد شده که بدون تشریفات دیپلماتیک با نظامیان آمریکایی در کشور خارجی دیگری دیدار کرده است.
این در حالی است که براساس تعهدات دیپلماتیک کشورها، لازم بود تا ترامپ هنگام ورود به افغانستان نخست با مسئولان و مقامات افغانستان دیدار کرده و بعد از آن به پایگاه بگرام وارد شود، اما رئیس جمهور آمریکا با نقض تمام این شرایط در عمل مباردت به نقض حاکمیت ملی افغانستان نموده است.
نکتهی دیگری که قابل بررسی است این است که ترامپ با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری میخواهد از سیاست خارجی خود دفاع کند درحالیکه سیاست خارجه ترامپ تاکنون هیچ دستاورد مثبتی نداشته است. کارشناسان ترامپ را بدلیل سیاست هایش که منجر به تشدید تنش در خاورمیانه شده است سرزنش می کنند ، همچنین وضعیت مذاکره هایی که با کره شمالی انجام شد نامشخص است و گویی به بن بست رسیده است و چالش های آمریکا با مسکو سرجای خودش است. با چنین شکست هایی در سیاست خارجه دولت آمریکا ترامپ با نزدیک شدن به انتخابات تمام تلاش خود را به کار می برد تا با صلح افغانستان و احتمالا توافق با چین دستاورد مثبت در سیاست خارجه خود داشته باشد. درحالیکه همین مذاکره هم آینده نامشخصی دارد.
طالبان اگرچه آمادگی خود را برای از سرگیری مذاکرات صلح اعلام کرده، اما با توجه به یک بار تجربه شکست خورده و لغو گفتگوها از سوی ترامپ، حال نمایندگان طالبان نیز با احتیاط و بدبینی بیشتری در این گفتگوها حاضر خواهند شد و احتمال به بن بست رسیدن این گفتگوها با توجه به تجربه ناموفق اخیر بسیار زیاد است.
و در آخر مشخص است که هدف نهایی آمریکا آوردن صلح به افغانستان نبوده، رسیدن به مذاکره با طالبان آنهم با وجود یک شکست بدون خروج کامل نظامیان آمریکایی از خاک افغانستان تقریبا غیر ممکن است؛ اگرچه ترامپ به حضور در افغانستان برای محبوب شدن و اثبات ادعایش درباره صلح با کشورهایی که با آنها اختلاف دارند آنهم با نزدیک شدن انتخابات نیاز داشت.
