روز وکیل در ایران و سایر کشورها؛ نگاهی به پاسداشت عدالت در تقویم جهانی

روز وکیل چه روزی است؟
اگر برایتان سؤال شده که «روز وکیل چه روزی است»، باید بدانید که در ایران این روز برابر با ۷ اسفند است؛ تاریخی که به مناسبت تصویب لایحه استقلال کانون وکلا در تقویم‌های حقوقی گرامی داشته می‌شود، هرچند هنوز در تقویم رسمی ثبت نشده است. در اروپا نیز ۲۵ اکتبر به عنوان روز وکیل شناخته می‌شود.

چرا روزی برای وکیل مهم است؟

در دنیای امروز، وکلا فقط مدافعان حقوق افراد در دادگاه نیستند، بلکه از پایه‌های اصلی تحقق عدالت و تضمین اجرای قانون در جامعه‌اند. در بسیاری از کشورها، یک روز خاص برای قدردانی از این نقش خطیر در نظر گرفته شده است؛ اما وضعیت در ایران و برخی نقاط دیگر جهان با چالش‌هایی همراه است.

روز وکیل در ایران؛ ۷ اسفند، روزی که در تقویم رسمی نیست

در ایران، ۷ اسفند به عنوان روز وکیل مدافع شناخته می‌شود. این روز به مناسبت تصویب لایحه استقلال کانون وکلای دادگستری در سال ۱۳۳۱ انتخاب شده است؛ اقدامی تاریخی که توسط دکتر محمد مصدق انجام شد و گامی مهم برای استقلال نهاد وکالت در ایران بود.

🔻 اما متأسفانه این روز در تقویم رسمی کشور ثبت نشده است.
با وجود اهمیت آن، ۷ اسفند هنوز در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران جایگاهی ندارد و همین موضوع، بارها از سوی وکلا و نهادهای صنفی مورد انتقاد قرار گرفته است.

📌 این در حالی است که بسیاری از مناسبت‌های دیگر در تقویم رسمی درج شده‌اند؛ اما روز وکیل همچنان تنها در سطح نمادین و صنفی گرامی داشته می‌شود.

روز وکیل در اروپا؛ ۲۵ اکتبر، نماد دفاع از آزادی و حقوق بشر

در اتحادیه اروپا، روز ۲۵ اکتبر به عنوان روز اروپایی وکلا (European Lawyers’ Day) گرامی داشته می‌شود. این روز توسط شورای کانون‌های وکلای اروپا (CCBE) از سال ۲۰۱۴ پایه‌گذاری شده است.

هدف از این روز، نه‌تنها تجلیل از حرفه وکالت، بلکه تمرکز بر نقش وکلا در دفاع از آزادی‌ها، حقوق بشر و حاکمیت قانون است. هر سال، این روز با موضوعات ویژه‌ای مثل عدالت دیجیتال، استقلال دستگاه قضا یا حفاظت از حقوق متهم برگزار می‌شود.

📍 در این روز، رویدادهایی نظیر میزگردهای حقوقی، جلسات آموزشی، کمپین‌های رسانه‌ای و نشست‌های حقوقی در سطح کانون‌های وکلا در کشورهای اروپایی برگزار می‌شود.

سایر روزهای وکالت در جهان

• ایالات متحده آمریکا | ۳۱ مارس – روز ملی وکلا (National Lawyers Day)
• هند | ۱ جولای – به افتخار دکتر آمبدکار، پدر قانون اساسی هند
• پاکستان | ۸ سپتامبر – روز وکیل در این کشور
• فیلیپین | آخرین یکشنبه مارس – روز وکیل فیلیپینی

آیا روز جهانی وکیل وجود دارد؟

در حال حاضر، سازمان ملل متحد روز جهانی مشخصی برای وکلا تعیین نکرده است. با این حال، برخی نهادهای بین‌المللی مانند اتحادیه بین‌المللی وکلا (UIA) و کمیسیون بین‌المللی حقوق‌دانان (ICJ) در تاریخ‌هایی نزدیک به روز جهانی حقوق بشر (۱۰ دسامبر) از نقش وکلا در تحقق عدالت حمایت می‌کنند.

سخن پایانی؛ روزی برای آنان که صدای عدالت‌اند

از ایران تا اروپا، از آمریکا تا آسیا، هر کشوری روزی را برای وکلا تعیین کرده است؛ اما پیام همه این مناسبت‌ها یکی است:
وکالت تنها یک شغل نیست؛ مأموریتی است برای حمایت از مظلوم، دفاع از حقوق بشر و ایستادن در برابر بی‌عدالتی.

ما در گروه حقوقی وکلام باور داریم که جای خالی روز وکیل در تقویم رسمی ایران، نه تنها بی‌عدالتی نسبت به جامعه وکالت، بلکه بی‌توجهی به جایگاه وکلا به عنوان یکی از ارکان عدالت است.

✊ امیدواریم روزی فرا برسد که این مناسبت، همانند روز معلم و روز پزشک، در تقویم رسمی کشور نیز به رسمیت شناخته شود.