من متولد اصفهان هستم. تا کلاس اول دبستان اصفهان بودیم. چون پدرم نظامی بود منتقل مشهد شدیم. البته اصلیت مون خراسانی است و اغلب بستگان ما در مشهد ساکن هستند. چون توی خونه تقریباً بدون لهجه صحبت می کردیم من هم لهجه اصفهانی یاد نگرفتم. وقتی اومدیم مشهد لهجه و گویش بچه ها در مدرسه برام خیلی جالب بود. گاهاً بعضی از کلماتشون رو نمی فهمیدم.
اولین مساله ای که خیلی جلب توجه می کرد کلمه "من" بود که بچه ها در مدرسه "مو" می گفتن. کلمه بعدی که برای من خیلی سوال برانگیز بود و هنوز هم جوابی براش پیدا نکردم کلمه کیک بود. در مشهد بخصوص قدیم ترها به "کیک" میگفتن "کیس". یکبار یکی از بچه در مدرسه گفت من دیروز یک بچه چُغُک گرفتم، و من هاج و واج نگاهش می کردم که این چه نوع حیوانی است؟! بعد که پرسیدم دیدم که "چُغُک" همون "گنجشک" است. یک روز توی کوچه بازی می کردیم که یک مارمولک روی دیوار رد شد و دیدم بچه ها گفتن کَلپِسه رو دیدی؟ بعد فهمیدم به "مارمولک" میگن "کَلپِسه"، همچنین از حیوانات دیگه که در گویش مشهدی متفاوت است پرنده "یاکریم" است که بهش "موسی‌کوتقی" میگن.
از کلمات دیگر که خاص بچه‌های مشهد است کلمه "سرکن" است که به "مدادتراش" گفته می‌شود.
در اینجا به "کوچه" میگن "میلان" و همچنین به "میدان" بیشتر "فلکه" گفته می‌شود.
بعضی از میوه ها که در گویش مشهدی که تفاوت دارد، یکی "گردو" است که "جوز" گفته می‌شود. و به "چغاله بادام" هم "اَخکوک" میگن.
از شاعران معروف که به لهجه مشهدی شعر گفتن می توان به آقای اصغرمیرخدیوی و همچنین عماد خراسانی اشاره کرد. شعر معروف عماد خراسانی که به لهجه مشهدی بوده و استاد شجریان در خیلی سالهای پیش خوانده اند در زیر تقدیم می شود:
«یَرَ‌گَه کارِ مو و تو دِرَه بالا می‌گیره/ ذِره‌ذِره دِرَه عشقت تو دِلُم جا می‌گیره/ روز اول به خودُم گُفتُم ای‌یَم مثل بَقی/ حالا کم کم می‌بینُم کار دِرَه بالا می‌گیره/» و ...
کلمات زیادی هست که در زبان و گویش و لهجه مشهدی با سایر اقلیم ایران متفاوت هست که میتونین از اینترنت جستجو کنین. البته لطیفه های زیادی هم در این زمینه ساخته شده است که یکی از جالب ترین آنها همین کلمه "مُبُرُم" در گویش مشهدی است که چندیدن معنی می دهد! "من بِرَم؟" ، "می برّم"، "مو بورَم" و چند معنی دیگه!
دیگه بیشتر از این مصدع اوقات نمی شم.
موفق باشیم
