اگر به دنبال رفع مشکل خود هستید، انتخاب یک متخصص داراری مجوز مشاوره خانواده می تواند بهترین انتخاب باشد، اما اگر محدودیت هایی برای مراجعه به روانشناس باشد، تکنیک هایی در زیر برای شما عزیزان آماده کرده ایم بسیار کمک کننده است. درستش این است که این تکنیک ها زیر نظر متخصص انجام شود، اما در به تنهایی نیز اثرات خود را خواهد گذاشت.
1- سوال معجزه آسا
این سوال را می توان در درمان فردی، خانوادگی و گروهی مطرح کرد، سوال در رابطه با ترسیم آینده ای است که فرد برای ساختن آن تلاش کند. همه ما در حال جنگ و تلاش هستیم، اما بسیار کم هستن افرادی که می دانند برای چه تلاش می کنند.
این یک تکنیک عالی برای فهمیدن رویاها و خواسته های مراجعه کننده است. این سوال معجزه اسا به شرح زیر است:
تصور کنید امشب زمانی که شما خواب هستید، معجزه ای رخ دهد. دوست دارید بعد اینکه از خواب بلد شدید، آن معجره چه چیزی باشد؟ دوست دارید چه چیزی تغییر کند؟ (Howes، 2010). جواب این سوال هم به ترسیم آینده ای مثبت برای مراجع کمک می کند و هم مشخص می کند که خواسته مراجع از متخصص چیست؟
2- آب نبات های رنگی
اگر به دنبال سرگرمی و شکوندن یخ جلسه درمانی هستید این روش بسیار عالی است. برای اجرای آن به یک بسته آب نبات رنگی نیاز داریم. به اعضای خانواده یک بسته آب نبات رنگی بدهید و از هر کدام بخواهید که آب نبات ها را براساس رنگ مرتب کنند و از خوردن آن خودداری کنند. سپس از یکی از اعضا درخواست کنید رنگی را انتخاب کند و تعداد آب نبات های آن را به همه بگوید. براساس نوع رنگ که انتخاب می کند به سوالات زیر پاسخ دهند:
سبز: کلماتی برای توصیف خانواده خود.
بنفش: سرگرمی های خانواده خود.
نارنجی: مواردی که دوست دارید در مورد خانواده خود بهبود ببخشید؛
قرمز: چیزهایی که نگران آن هستید.
زرد: خاطرات مورد علاقه با خانواده.
وقتی عضو اول جواب های خود را داد، به او بگویید که عضو خانواده بعدی را انتخاب کنید تا براساس تعداد شیرینی هایی که شخص دارد، به همان سوالات پاسخ دهد.
پس از جواب سریع، آب نبات ها قابل خوردن هستند!
وقتی همه اعضای خانواده به این سؤالات پاسخ دادند، بحث را بر اساس پاسخ های ارائه شده از خانواده آغاز کنید. سوالات زیر می توانند بحث را تسهیل کنند:
چه یاد می گیرید؟
تعجب آورترین چیزی که در مورد شخص دیگری آموختید چیست؟
چگونه می خواهید به سمت ایجاد تغییرات پیش بروید؟
با توجه به میزان بالای شیرینی در این تمرین، می بینید که این یک بازی عالی برای کودکان خردسال است! اگر فکر می کنید این تمرین مفید است در جمع اعضای خانواده این بازی را انجام دهید.
3- توپ های عاطفی
این یک تمرین ساده است که تنها با یک توپ و یک قلم انجام می شود. غالباً در بیشتر زمینه ها با كودكان و نوجوانان استفاده می شود، زیرا باعث می شود صحبت از احساسات برای كسانی كه احساس ناراحتی می كنند آسان باشد.
یک توپ ساحلی یک توپ مناسب برای این فعالیت است. به اندازه کافی بزرگ که می توانید چندین احساس را بنویسید و به راحتی به طرف دیگری پرتاب کنید. چندین احساس را روی توپ بنویسید ، مانند “شادی” ، “تنهایی”، “احمقانه” یا “غمگین”.
خانواده خود را در یک دایره جمع کنید و شروع به پرتاب توپ بین اعضای خانواده کنید. وقتی یکی از اعضای خانواده توپ را گرفت، از او بخواهید خاطره ای را توصیف کنند که مرتبط با احساسی که در جلوی خود می بیند، باشد. هدف این تکنیک بحث در مورد احساسات با خانواده و تمرین گوش دادن به یکدیگر و بیان احساسات شما است.
4- هدیه خانواده
این تمرین می تواند به یک درمانگر کمک کند تا با خانواده بهتر آشنا شود. اگر بدون یک درمانگر از آن استفاده می کنید، می تواند به شما کمک کند تا درک خود را در مورد خانواده خود بیشتر کنید.
برای امتحان کردن این تمرین، انواع وسایل هنری و یک کیسه هدیه را جمع کنید. برای خانواده توضیح دهید که آنها قصد دارند از مواد ارائه شده هدیه ای را تهیه کنند. این هدیه یک هدیه برای تمام اعضای خانواده خواهد بود، همانطور که همه افراد خانواده می خواهند. همه باید با هم در مورد این هدیه تصمیم بگیرند.
آنها 30 دقیقه فرصت دارند تا درباره این هدیه تصمیم بگیرند و آن را ایجاد کنند. پس از ایجاد هدیه، باید آن را در کیسه هدیه قرار دهند. در چارچوب خانواده درمانی، این تمرین با نگاهی به کارکردهای درونی خانواده، نحوه تصمیم گیری و انجام وظایف کامل به عنوان واحد درمانی، به درمانگر کمک می کند.
برای تسهیل بحث از این سؤالات یا پرسش ها استفاده کنید:
هدیه خود را شرح دهید.
بگویید وقتی هدیه خود را خلق می کردید، چه احساسی داشتید.
چه کسی تصمیماتی را گرفته است؟ به عنوان مثال، چه کسی تصمیم گرفت هدیه باید باشد؟
آیا دو یا چند نفر از خانواده شما قادر به همکاری خوب بودند؟
آیا کسی مشکل یا اختلاف نظر ایجاد کرده است و اگر چنین است چگونه با این کار برخورد شد؟
هدیه چگونه می تواند به خانواده شما کمک کند؟ چه چیز دیگری می تواند به خانواده شما کمک کند؟
بازی آینه و انعکاس
این تمرین یک روش عالی برای ایجاد همکاری و ارتباط بین اعضای خانواده است. این تمرین را متخصص اینگونه می تواند توضیح دهد:
درمانگر از فرد می خواهد که در یک متری او قرار بگیرد و هرکاری که او انجام داد را به طور دقیق ابتدا مشاهده کند و سپس اجرا کند. این تکنیک به اعضای خانواده کمک می کند که به یکدیگر نگاه کنند با یکدیگر همکاری کنند و با یکدیگر هماهنگ شوند. این بازی برای کودکان بسیار هیجان انگیز است.
ژنوگرام
این تمرین می تواند برای مراجع اطلاعات سودمندی از ارتبا و تعارضات اعضای خانواده فراهم کند. این ژنوگرام حاوی دو سطح از اطلاعات است. سطح اول مانند ژنوگرام های سنتی که حاوی ارتباط بین اعضای خانواده است، سطح دوم حاوی اطلاعاتی اضافی شامل شغل، خاطرات مهم، نوع ارتباط، احساسات عاطفی، دوست داشتن یا نداشتن و به طور کلی روابط عاطفی است.
منبع: مرکز روانشناسی ذهن آرا