تخمین زدن به معنای پیش بینی یا برآورد تقریبی یک مقدار نامشخص است. ما به طور غریزی در تخمین زدن مهارت داریم، اما کمتر کسی به فکر پرورش این مهارت افتاده است.
ناخودآگاه در طول زندگی خود بسیار چیزهای متنوعی را تخمین می‌زنیم که گاها تخمین‌ها برایمان بسیار حیاتی هستند، پس ما نیاز به این داریم که درست تخمین بزنیم! اما بهترین روش برای تخمین زدن چیست؟
من انواع مختلف تخمین زدن را امتحان کرده ام، اما هیچ یک در عین سادگی به قدرت روش فِرمی نیستند. اگرچه رویه کاملا مشخصی برای روش فرمی وجود ندارد اما اولین گام این است که فرض های اساسی بسازید که منطقی به نظر می‌رسند و سپس این فرض ها را برای آنچه که میخواهید تخمین بزنید، به کار بگیرید.
فرض کنید که میخواهیم بدانیم که سالانه چند نخ سیگار در ایران مصرف می‌شود؟ در ابتدا بایستی فرض هایی که برای تخمین زدن نیاز داریم را بسازیم تا سپس با استفاده از آنها تخمین بزنیم. در ابتدا از خود سوالات زیر را برای ساخت فرض ها، میپرسیم:
ایران چند میلیون جمعیت دارد؟
هر خانواده در ایران از چند نفر تشکیل شده است؟
در هر خانواده چند فرد سیگاری وجود دارد؟
هر فرد سیگاری در روز چند سیگار می‌کشد؟
در پاسخ به سوالاتی که برای تخمین زدن نیاز داریم، از میانگین و فرضیات استفاده میکنیم. ممکن است دقیق نباشند اما بازتاب دهنده درکی هستند که از محیط پیرامون خود داریم. من جمعیت ایران را ۸۰ میلیون، خانواده ها را ۴ نفر، فرد سیگاری در خانواده را ۱ نفر و میزان سیگار مصرفی در روز برای هر فرد سیگاری را ۱۰ عدد در نظر می‌گیرم. اینها همگی فرضیات میانگینی هستند که به ذهنم می‌رسد و قطعا دقیق نیستند. ممکن است سوال برایتان پیش بیاید که خب چه نیازی بود برای تخمین میزان افراد سیگاری از راه خانواده ها وارد شویم وقتی که میتوانیم به طور مستقیم آن را از میزان جمعیت تخمین بزنیم، در پاسخ باید بگویم که وقتی وارد جزئیاتی می‌شویم که از آن درک بهتری داریم، تجربه ثابت کرده است که تخمین های ما صحیح تر خواهند بود. ما دقیقا درکی از نوع رفتار ۸۰ میلیون جمعیت ایران نداریم اما با توجه به محیط خانواده ها میدانیم که به طور میانگین ۱ نفر فرد سیگاری در خانواده های با میانگین ۴ نفر جمعیت، وجود دارد. با این فرض، میتوانیم به این نتیجه برسیم که ۱/۴ جمعیت ایران سیگار مصرف می‌کنند، در نتیجه ۱/۴ را در ۸۰ میلیون ضرب میکنیم و میزان باقی مانده ۲۰ میلیون خواهد بود. پس تعداد افراد سیگاری را با این فرض، ۲۰ میلیون نفر تخمین می‌زنیم.
حالا که فرضیات خود را تشکیل داده ایم، وقت آن رسیده که شروع به تخمین زدن کنیم. برای تخمین زدن بهتر است همواره یک فرمول مشخصی را بسازید. با توجه به اینکه میدانیم ضرب تعداد افراد سیگاری در میانگین تعداد سیگار مصرفی در روز و ضرب آن در ۳۶۵ میزان سیگار مصرفی در یک سال را نمایش خواهد داد، فرمول زیر را در نظر میگیریم:
(تعداد سیگار مصرفی روزانه) * (تعداد افراد سیگاری) * (۳۶۵ روز) = تعداد سیگار مصرفی سالانه
حال که فرمول را هم ساخته ایم، با قراردادن فرضیات منطقی خود در آن میتوانیم تعداد را محاسبه کنیم:
10 * 20,000,000 * 365 =73,000,000,000
یعنی ۷۳ میلیارد عدد سیگار به عنوان میانگین سالانه در ایران مصرف می‌شود، وقتی آن را در میانگین قیمت سیگار که ۵,۰۰۰ تومان در نظر میگیریم ضرب کنیم به عدد ۳۶۵ تریلیون تومان میرسیم که معادل ۷.۳ میلیارد دلار است!
در نهایت، تخمین زدن یک مهارت ارزشمند است می تواند در بسیاری از جنبه های زندگی مورد استفاده قرار گیرد. اگرچه روش های مختلفی برای تخمین وجود دارد، اما روش فرمی می تواند رویکردی ساده و موثر بدون نیاز به دانش پیچیده ریاضی باشد. با ایجاد مفروضات منطقی و اعمال آنها در یک فرمول خاص، می توان مقادیر ناشناخته ای مانند تعداد سیگار مصرفی سالانه در یک کشور را که در این مقاله تخمین زدیم را، تخمین زد. اگرچه ممکن است این تخمین ها کاملاً دقیق نباشند، اما می توانند تقریب مفیدی ارائه دهند و به ما در تصمیم گیری آگاهانه کمک کنند.
