تست هوش ریون یکی از آزمونهای رایج و قابل اعتماد برای سنجش و ارزیابی استدلال غیرکلامی، استدلال انتزاعی و عملکرد شناختی است. بصری بودن این آزمون باعث شده است که درک آن برای هر فردی با هر زبانی آسان و راحت شود. این آزمون به شکلی طراحی شده است که عوامل خارجی مختلف مانند مذهب و ملیت در نتایج آن تاثیر نگذارند. به همین دلیل تست آیکیو ریون به یکی از معتبرترین آزمونهای ارزیابی بهره هوشی سیال تبدیل شده است.
تست هوش ریون ابزاری معتبر برای سنجش هوش غیرکلامی به حساب میآید. به طور کلی در این آزمون با کمک ۶۰ سوال مختلف سعی میشود که بهره هوشی شرکتکننده ارزیابی شود. شرکتکننده باید در تمام سوالهای این آزمون الگوی میان قطعهها را برای انتخاب قطعهٔ گمشده تشخیص دهد. سوالهای تست آیکیو ریون بر اساس سختی ارائه میشوند. از این رو شرکتکننده ابتدا به سوالهای آسان و به دنبال آن به سوالهای متوسط و دشوار پاسخ میدهد. هدف اصلی از طراحی این آزمون ارزیابی هوش عمومی یا همان G-factor است. هوش عمومی به تواناییهایی اشاره میکند که هر فرد برای کسب دانش و حل مشکلات روزمره زندگی خود به آنها نیاز دارد.
جان کارلیل ریون (John C. Raven) از همان سنین کودکی به روانشناسی علاقه پیدا کرد. او علیرغم از دست دادن زود هنگام پدرش و به تبع آن وظیفهٔ مراقبت از مادر و خواهرهایش دست از علایق خود نکشید. بد نیست بدانید که ریون از اختلال خواندن (دیسلکسیا) رنج میبرده است. او برای تامین مایحتاج زندگی و تحصیل خود به معلمی روی آورد. پس از مدتی سرپرستی مدرسهٔ شبانهروزی مخصوص کودکان ناتوان جسمی به او سپرده شد.
سرپرستی این مدرسه سرآغاز شکلگیری ایده طراحی تست هوش ریون بود. ضعف آزمونهای رایج آن دوره و همچنین تفسیر دشوار نتایج آنها ریون را به سمت تدوین آزمونی معتبر کشاند. از نظر ریون عوامل مختلفی مانند یاری رساندن والدین و دوستان شرکتکننده، شلوغی محیط و نابرابری امکانات باعث میشود که نتایج آزمونها از واقعیت فاصله بگیرند.
ریون به عنوان شاگرد اسپیرمن بر اساس نظریه دو عاملی او دو آزمون طراحی کرد. بر همین اساس او تست هوش ریون را در سال ۱۹۳۶برای ارزیابی و اندازهگیری هوش عمومی (عامل عمومی نظریه اسپیرمن) معرفی کرد. ریون چگونگی توسعه و تدوین این آزمون را در پایاننامه کارشناسی ارشد خود توضیح داده است. در ابتدا هدف ریون از طراحی این آزمون ارزیابی هوش عمومی افسران نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا بود. با این حال طولی نکشید که سایر روانشناسها به اثربخشی این آزمون برای ارزیابی هوش عمومی افراد پی بردند.
آزمون هوش ریون در مقایسه با سایر آزمونها نتایج بهتری برای پیشبینی عملکرد و تواناییهای افراد ارائه میدهد. از مهمترین مزایای این آزمون میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
لازم به ذکر است که طبق گفتههای ریون نباید برای سنجش هوش عمومی فرد تنها از نتیجه این آزمون استفاده کنید. بلکه برای درک بهتر افراد سعی کنید به بررسی و ارزیابی نتایج چند آزمون مختلف بپردازید.
این آزمون همان نسخهٔ اصلی است که ریون در سال ۱۹۳۶ برای بررسی چگونگی تاثیرگذاری عوامل ژنتیکی و محیطی در هوش افراد طراحی و معرفی کرد. این آزمون شامل ۵ مجموعه سوال ۱۲ موردی است. همانطور که اشاره شد سوالهای هر مجموعه رفته رفته دشوارتر میشوند. شرکتکننده پس از ارائه تست هوش ریون ۴۰ دقیقه برای پاسخ دادن به ۶۰ سوال زمان دارد. پس از ۴۰ دقیقه آزمون به طور خودکار به پایان میرسد و نتیجه ارائه میشود. از این آزمون برای سنجش افراد به منظور سپردن نقشهای ابتدایی و متوسط استفاده میشود.
از ماتریسهای پیشرونده رنگی به طور معمول برای ارزیابی هوش سیال و قابلیتهای شناختی کودکان ۵ تا ۱۱ سال، افراد مسن و همچنین افراد ناتوان جسمی و ذهنی استفاده میشود. سوالهای تست هوش ریون رنگی همانطور که از نام آن پیدا است با پسزمینه رنگی ارائه میشوند تا از نظر بصری برای شرکتکننده جذابتر شوند. با این حال برخی از سختترین سوالها سیاه و سفید ارائه میشوند. این آزمون سادهترین مدل ریون به حساب میآید. به طور کلی ۳۶ سوال در این آزمون ارائه میشود که شرکتکننده باید طی ۱۵ تا ۳۰ دقیقه به آنها پاسخ دهد.
ما در همیار آکادمی به طور کامل در مورد تست هوش ریون توضیح داده ایم که با مراجعه به صفحه تست هوش ریون چیست؟ میتوانید آن را مطالعه کنید.