دنیای امروز، دنیای اتلاف منابع است. بسیاری از انسانها و کسب و کارها بدون اینکه هوشیار و آگاه باشند، بخش قابل توجهی از منابع مالی، انسانی و زمان خود را تلف میکنند. قانون پارکینسون هم همین موضوع را بیان میکند. بر اساس این قانون، هر کار به اندازه زمانی که به آن اختصاص میدهید طول میکشد. با تکیه بر همین قانون میتوان جلوی اتلاف بسیاری از منابع را بگیرید و بهرهوری زندگی و بیزینس خود را افزایش دهید.
یکی از مهمترین کارهایی که صاحبان و مدیران یک کسب و کار یا سازمان باید انجام دهند، مدیریت منابع است. توجه داشته باشید که منابع اکثر سازمانها از نظر زمانی، مالی و انسانی محدود است و آن کسب و کارهایی به موفقیت میرسند که بتوانند منابع خودشان را به صورت هنرمندانه، خلاقانه و مدبرانه مدیریت کنند. یکی از اصول مهم مدیریتی که امکان مدیریت بهینه منابع را فراهم میکند، قانون پارکینسون (Parkinson’s law) است.
قانون پارکینسون به ما میگوید که کار به اندازه زمانی که برای آن در نظر میگیریم، طول میکشد. در واقع اگر برای یک کار مشخص، 45 دقیقه وقت در نظر بگیرید آن کار به اندازه 45 دقیقه طول خواهد کشید ولی اگر برای همین کار 45 دقیقهای، 4 ساعت کار در نظر بگیرید چه اتفاقی میفتد؟ طبق اصل پارکینسون پیچیدگیهای این کار به قدری افزایش مییابد که در نهایت آن کار 4 ساعت طول خواهد کشید. واقعا جالب است.
بسیاری از ما در بیزینس یا زندگی شخصی خودمان به همین شکل زمان را تلف میکنیم؛ یعنی میآییم کارها را در ذهن خودمان دشوار و پیچیده میکنیم و ناگهان متوجه میشویم که انجام یک کار خیلی ساده، کلی زمان برده است. اگر بتوانید اصل پارکینسون را به خاطر بسپارید و تلاش کنید که از آن در تمام مراحل زندگی استفاده کنید، شک نکنید که از مزایای آن بهرهمند خواهید شد و اولین مزیت این قانون، افزایش بهرهوری و کارایی است.
البته قانون پارکینسون فقط به مسئله مدیریت زمان محدود نمیشود و در حوزه منابع انسانی و منابع مالی هم میشود از آن بهرهمند شد. اصل پارکینسون در زمینه مدیریت مالی میگوید: «هزینههای انسان اینقدر بالا میرود تا با درآمد او یکسان شود و در نتیجه فرد از نظر مالی در موقعیت و جایگاه قبلی خود باقی خواهد ماند. در واقع این قانون دارد به ما یادآوری میکند که دخل بیشتر، معادل خرج بیشتر است.»
اگر از اصل پارکینسون در زمینه منابع انسانی اطلاع پیدا کنید متوجه خواهید شد که همیشه افزایش تعداد کارمندان به معنای بیکاری و اتلاف وقت بیشتر در سازمان است. در سازمانهای دولتی این موضوع به صورت آشکارا دیده میشود. در این سازمان برای کاری که 2 نفر میتوانند به راحتی انجام دهند، 10 نفر را استخدام میکنیم ولی با این کار داریم نیروی این 10 کارمند را تلف میکنیم؛ چون این کار نه با کیفیت بیشتر و نه با سرعت بالاتری انجام میشود. یکی از اصلیترین دلایل به وجود آمدن کاغذبازی و بروکراسی در کشور همین افزایش بیدلیل و بیرویه کارمندان است. در صورتی که یک مدیر بخواهد بهرهوری سازمان خود را به میزان قابل توجهی افزایش دهد، باید به جای افزایش کارمند به فکر افزایش کیفیت انجام کارها باشد.
سیریل نورث کوت پارکینسون، تاریخنگار بریتانیایی است که در زمان حیات خود (1909 تا 1993 میلادی) نزدیک به 60 کتاب نوشت و به قدری در کار خودش دقیق و منظم بود که در نهایت توانست یک کتاب مدیریتی مهم به نام «قانون پارکینسون» بنویسد. او در این کتاب بیشتر به توهمهای مدیریتی میپردازد.
او خودش از نزدیک شاهد بروکراسی موجود در سازمانهای بریتانیایی بود و به همین خاطر تصمیم گرفت با نوشتن کتاب، راهکاری برای کاهش این کاغذبازی و دیوانسالاری ارائه دهد. امروزه بسیاری از سازمانها و کسب و کارهای خصوصی تلاش میکنند که این اصل را رعایت کنند و بهرهوری بیزینس خود را تا حد امکان افزایش دهند.
البته توجه داشته باشید که قانون پارکینسون فقط به کسب و کارها مربوط نمیشود. یک خانم خانهدار یا یک دانش آموز ابتدایی هم میتواند از این اصل کمک بگیرد و کیفیت زندگی خود را بالاتر ببرد. به عنوان مثال وقتی یک خانم خانهدار برای نظافت منزل 45 دقیقه وقت در نظر بگیرد، آن کار 45 دقیقه طول میکشد و اگر بخواهد این کار را در 5 ساعت انجام دهد، مسلماً آن کار به همین اندازه طول خواهد کشید. دانش آموزان ابتدایی هم برای انجام تکالیف مدرسه باید از این اصل استفاده کنند تا بتواند تکالیف خود را سریعاً انجام دهند و خیلی راحت سراغ بازی و سرگرمی بروند.
ما در همیار آکادمی به طور کامل در مورد قانون پارکینسون توضیح داده ایم که با مراجعه به صفحه قانون پارکینسون چیست؟ میتوانید آن را مطالعه کنید.