
مدیرعامل بورس انرژی ایران از آغاز روند اجرایی انتشار گواهی برق تجدیدپذیر در سال ۱۴۰۴ خبر داد. این گواهی که بهعنوان یکی از ابزارهای توسعه بازار برق سبز شناخته میشود، میتواند مسیر تازهای برای سودآوری نیروگاههای خورشیدی و بادی در کشور ایجاد کند.
علی نقوی، مدیرعامل بورس انرژی، اعلام کرد که با ابلاغ دستورالعمل مربوطه از سوی وزارت نیرو در اواخر سال گذشته، زیرساختهای فنی و حقوقی برای راهاندازی این بازار در حال آمادهسازی است. به گفته او، گواهی برق تجدیدپذیر یا همان اعتبار سبز، ابزاری رسمی برای تأیید تولید برق از منابع پاک محسوب میشود که قابلیت خرید و فروش در بورس انرژی را خواهد داشت.
رشد چشمگیر بازار برق سبز در سال گذشته
طبق آمار رسمی منتشرشده، تابلوی برق سبز بورس انرژی در سال ۱۴۰۳ میزبان معامله بیش از ۶۶۴ میلیون کیلوواتساعت برق تجدیدپذیر بوده که ارزش این معاملات به بیش از دو هزار و ششصد میلیارد تومان رسیده است.
این میزان نسبت به سال پیش از آن، از نظر حجم معاملات رشد ۱۰۸ درصدی و از نظر ارزش ریالی رشد ۲۵۵ درصدی را نشان میدهد. این ارقام نشان میدهد که بازار انرژی پاک در ایران وارد مرحلهای از ثبات و بلوغ اولیه شده است.
گواهی برق تجدیدپذیر چیست و چه کاربردی دارد؟
گواهی برق تجدیدپذیر سندی است که نشان میدهد یک نیروگاه، برق تولیدی خود را از منابع تجدیدپذیر مانند خورشید، باد یا زیستتوده تأمین کرده است. این گواهیها از خود برق مستقلاند و میتوانند بهصورت جداگانه توسط مصرفکنندگان بزرگ صنعتی یا سازمانهای دولتی و خصوصی خریداری شوند.
مصرفکنندگان از طریق خرید این گواهیها میتوانند الزامات زیستمحیطی یا قانونی خود را بدون احداث نیروگاه برآورده کنند.
بر اساس دستورالعمل وزارت نیرو، بخشی از صنایع کشور موظفاند درصد مشخصی از مصرف برق خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین کنند. گواهی برق تجدیدپذیر راهکاری جایگزین برای این شرکتها فراهم میکند تا با خرید این گواهیها از بازار بورس، مصرف سبز خود را بهصورت رسمی ثبت کنند.
افزایش جذابیت اقتصادی برای نیروگاهداران
در طرف مقابل، نیروگاهداران تجدیدپذیر نیز میتوانند با فروش این گواهیها، علاوه بر درآمد حاصل از فروش برق، به منبع درآمد جدیدی دست پیدا کنند. این امکان میتواند جذابیت اقتصادی احداث نیروگاههای خورشیدی را افزایش داده و بازگشت سرمایه پروژهها را تسهیل کند.
نقوی تأکید کرده است که بورس انرژی بهدنبال ایجاد ساختاری شفاف، رقابتی و پایدار برای معاملات این گواهیهاست و مذاکراتی نیز با نهادهای مالی و بانکی برای تأمین مالی پروژههای تجدیدپذیر آغاز شده است.
آیندهای روشن اما وابسته به اجرا
با توجه به رشد قابل توجه بازار برق سبز و استقبال فعالان بخش خصوصی از مدلهای سرمایهگذاری جدید، به نظر میرسد بازار گواهی برق تجدیدپذیر بتواند نقش مؤثری در توسعه انرژیهای پاک ایفا کند.
با این حال، باید دید اجرای این وعدهها در چه بازهای عملیاتی خواهد شد و چه تأثیری بر ساخت نیروگاههای خورشیدی و جذب سرمایهگذاران در این حوزه خواهد گذاشت.