از اندونزی تا بریتانیا، این مسجد در اشکال مختلف آن ساختمان اساسی اسلامی است. مسجد به زبان عربی، محل تجمع مسلمانان برای نماز است. مسجد به معنای «محل سجده» است. اگرچه اکثر نمازهای پنجگانه که در اسلام مقرر شده است، می توانند در هر جایی اقامه شوند، اما همه مردان باید برای نماز ظهر جمعه در مسجد جمع شوند.
مساجد همچون مسجد غدیر بلوار معلم مشهد همچنین در طول هفته برای نماز، مطالعه یا صرفاً به عنوان مکانی برای استراحت و تفکر استفاده می شوند. مسجد اصلی یک شهر که برای نماز جمعه استفاده می شود . سبک، چیدمان و تزیین یک مسجد می تواند در مورد اسلام به طور کلی و همچنین در مورد دوره و منطقه ای که مسجد در آن ساخته شده است، چیزهای زیادی به ما بگوید.
خانه حضرت محمد را اولین مسجد می دانند. خانه او در مدینه در عربستان سعودی امروزی، یک خانه معمولی به سبک عربی قرن هفتمی بود، با یک حیاط بزرگ که توسط اتاق‌های طولانی احاطه شده بود. این سبک از مسجد به مسجد هیپوستیکی به معنای «ستون‌های زیاد» معروف شد. اکثر مساجد ساخته شده در سرزمین های عربی برای قرن ها از این سبک استفاده می کردند.
معماری یک مسجد به شدت بر اساس سنت های منطقه ای زمان و مکانی که در آن ساخته شده شکل گرفته است. در نتیجه، سبک، چیدمان و دکوراسیون می تواند بسیار متفاوت باشد. با این وجود، به دلیل کارکرد مشترک مسجد به عنوان مکان اقامه نماز جماعت، ویژگی های معماری خاصی در مساجد سراسر جهان نمایان می شود. بسیاری از مساجد مشهد، مانند مسجد الزهرا احمدآباد مشهد با توجه به معماری و نقشه های اسلامی طراحی شده است، و همین امر سبب محبوبیت این مسجد برای مجالس ترحیم شده است. در ادامه برخی از مهم ترین ویژگی های مشترک مساجد را با یکدیگر مرور می کنیم:
اساسی ترین ضرورت معماری مساجد جماعت این است که بتواند کل جمعیت مرد یک شهر یا شهرستان را در خود جای دهد . برای این منظور، مساجد جماعت باید یک نمازخانه بزرگ داشته باشند. در بسیاری از مساجد این صحن به صحن باز متصل است که صحن نامیده می شود. در داخل حیاط اغلب چشمه ای پیدا می شود که آب های آن هم مهلتی خوشایند در زمین های گرم است و هم برای وضو (پاکسازی مراسم) قبل از نماز مهم است.
یکی دیگر از عناصر ضروری معماری یک مسجد محراب است - طاقچه ای در دیوار که جهت مکه را نشان می دهد و همه مسلمانان به سمت آن نماز می خوانند. مکه شهری است که حضرت محمد (ص) در آن متولد شد و خانه مهم ترین مکان اسلامی، کعبه است. جهت مکه را قبله می گویند و بنابراین دیواری که محراب در آن قرار گرفته را دیوار قبله می گویند. مهم نیست که مسجد کجا باشد، حتی در مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد نیز محراب آن جهت مکه را نشان می دهد.
یکی از بارزترین جنبه‌های معماری مسجد، مناره است، برجی در مجاورت یا چسبیده به مسجد که از آن اذان می‌گویند.
مناره ها اشکال مختلفی دارند - از مناره مارپیچ معروف سامرا گرفته تا مناره های بلند و مدادی در ترکیه عثمانی . این مناره نه تنها در طبیعت کاربردی است، بلکه به عنوان یادآور بصری قدرتمندی از حضور اسلام است.
بیشتر مساجد دارای یک یا چند گنبد هستند که در عربی قبا نامیده می شود. اگرچه گنبد مانند محراب یک نیاز آیینی نیست، اما در داخل مسجد دارای اهمیت است - به عنوان نمادی از طاق بهشت. دکوراسیون داخلی یک گنبد اغلب بر این نمادگرایی تأکید می کند و از نقوش پیچیده هندسی، ستاره ای یا گیاهی برای ایجاد الگوهای نفس گیر برای ایجاد هیبت و الهام بخشی استفاده می کند. برخی از انواع مساجد گنبدهای متعددی را در معماری خود گنجانده اند ، در حالی که برخی دیگر فقط یکی را نشان می دهند. در مساجدی که تنها یک گنبد دارند، همواره بر دیوار قبله، مقدس‌ترین بخش مسجد، غلبه دارد. اطلاعات مساجد هر شهر، مانند داشتن صحن حیاط و یا دیگر ویژگی ها را میتوانید از تشریفات آن دریافت کنید، برای رزرو مساجد در مشهد از تشریفات شمس می توانید مشاوره دریافت کنید.
بیشتر مساجد تاریخی ساختمان های مستقلی نیستند. بسیاری از مؤسسات خیریه مانند آشپزخونه ها، بیمارستان ها و مدارس. برخی از مراجعان مسجد نیز ترجیح دادند مقبره خود را به عنوان بخشی از مجموعه مسجد خود قرار دهند. وقف مؤسسات خیریه یکی از جنبه های مهم فرهنگ اسلامی است که بخشی از آن به دلیل رکن سوم اسلام است که از مسلمانان می خواهد تا بخشی از درآمد خود را به فقرا اهدا کنند.
راه اندازی مسجد به عنوان یک عمل خداپسندانه از سوی یک حاکم یا دیگر متولیان ثروتمند تلقی می شود و نام مراجعین معمولاً در تزئینات خوشنویسی مساجد گنجانده می شود. چنین کتیبه هایی نیز اغلب تقوا و سخاوت حامی را ستایش می کنند.
حمایت از مساجد نه تنها یک عمل خیرخواهانه بود، بلکه مانند حمایت معماری در همه فرهنگ ها، فرصتی برای خودسازی بود. در این مطلب ویژگی های مشترک تمامی مساجد را خواندیم. آیا این مطلب برایتان مفید بود؟
