مناقصه عبارت است از روشی برای خرید کالا یا خدمات که تمامی پیشنهادها در یک زمان و مکان مشخص بررسی شده و پایینترین قیمت قبول میگردد.
"مناقصه" فرآیندی است رقابتی برای تأمین کیفیت مورد نظر (طبق اسناد مناقصه) که در آن تعهدات موضوع معامله به مناقصهگری که کمترین قیمت را پیشنهاد کرده باشد، واگذار میشود. مناقصه برای دسترسی به دو مؤلفه اساسی در خرید کالا و خدمات، به اجرا گذارده میشود.
مناقصات از نظر روش دعوت مناقصه گران به انواع زیر طبقهبندی میشوند:
- مناقصه عمومی: مناقصه ای است که در آن فراخوان مناقصه از طریق آگهی عمومی به اطلاع مناقصه گران میرسد.
- مناقصه محدود: مناقصه ای است که در آن به تشخیص و مسئولیت بالاترین مقام دستگاه مناقصه گزار، محدودیت برگزاری مناقصه عمومی با ذکر ادله تأیید شود. فراخوان مناقصه از طریق ارسال دعوتنامه برای مناقصه گران صلاحیت دار به اطلاع مناقصه گران میرسد.
اسناد مناقصه مهمترین بخش از فرایند برگزاری مناقصه است که براساس الزامات و نیازمندیهای هر پروژه توسط مناقصه گزار تهیه میشود. اسناد مناقصات با توجه به شرایط تعریف شده توسط مناقصه گزاران میتواند به صورت رایگان و یا در قبال پرداخت هزینه خرید اسناد در اختیار متقاضیان شرکت در مناقصه قرار گیرد. اسناد مناقصه می تواند شامل مواردی از قبیل شرح کامل درخواستهای پروژه ، نوع و مبلغ تضمین مناقصه ، زمان و محل دریافت اسناد مناقصه، مهلت تحویل پیشنهاد ها و بازگشایی پاکات، تضامین حسن انجام کار و پیش پرداختهای مناقصه، مشخصات فنی و بازرگانی مناقصه ، پارامترهای ارزیابی کیفی مناقصه گران، شرایط خصوصی و عمومی مناقصه و سایر اسناد مورد نیاز مناقصهگر باشد. از جمله خدمات مهم شرکت ارتباط گستران هزاره، سرویس تهیه اسناد مناقصه است که از جمله مزایای این سرویس کاهش زمان و هزینههای تهیه اسناد مناقصات برای مناقصه گران است. جهت دریافت اطلاعات بیشتر در این خصوص به بخش تهیه اسناد مناقصه مراجعه گردد.
مناقصات ایران و دیگر کشورها
برگزاری مناقصات به عنوان یکی از موثرترین اهرمهای اقتصادی در ایران و سایر کشورهای جهان حائز اهمیت بوده و بسیاری از پروژه های عمرانی و زیربنائی ، خرید کالا و خدمات و ... از طریق برگزاری مناقصات تامین میگردند. بررسی آماری محل برگزاری مناقصات در شهرهای کشور و سایر کشور های دیگر میتواند تحلیل دقیقی از اهمیت مناقصات در پیشرفت اقتصادی محل های برگزاری ارائه نماید. نگاهی به حجم مناقصات برگزار شده در استانهای تهران ، خوزستان ، اصفهان ، فارس ، خراسان رضوی و آذربایجان شرقی میتواند تصویر روشنی از رابطه برگزاری مناقصات با پیشرفت اقتصادی محل برگزاری ارائه نماید و با نگاهی به آمار مناقصات بین المللی در کشورهای اروپایی و سایر کشورهای صنعتی رابطه بین مناقصات و پیشرفت های اقتصادی کاملا مشهود است. شرکت ارتباط گستران هزاره با راه اندازی سرویس بین المللی ، مناقصات کشورهایی نظیر عراق ، هند ، گرجستان ، عمان ، قطر ... توانسته است تصویر روشنی را در اختیار مناقصه گران کشور قراردهد. جهت مشاهده مناقصه های استانی و بین المللی به صفحه مناقصات به تفکیک منطقه مراجعه گردد
بر اساس این ماده، در صورتی که سازمان های دولتی، بخواهند کالا یا خدماتی را تامین کنند، باید از طریق برگزاری مناقصه دولتی، با پیشنهاد کننده کمترین قیمت، قرارداد منعقد کنند و نمی توانند با هر شخصی که تمایل دارند، اقدام به انعقاد قرارداد نمایند. مناقصات، بر اساس مراحل بررسی و روش دعوت مناقصه گران، به مناقصه های یک مرحله ای و دو مرحله ای، مناقصات محدود و عمومی، قابل تقسیم بندی هستند.
شایان ذکر است، هنگامی که سازمان های دولتی، می خواهند اموالی را بفروشند، باید این عمل را از طریق تشریفاتی به اسم مزایده و از طریق سامانه حراج الکترونیکی سازمان اموال تملیکی و به بالاترین قیمت انجام دهند که علاقمندان، می توانند، جهت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، مقاله مزایده چیست و انواع آن را، مطالعه نمایند. در ادامه، به تفصیل، به این پرسش پاسخ خواهیم داد که انواع مناقصه چیست و انواع آن را بر اساس مراحل بررسی و روش دعوت مناقصه گران، بررسی خواهیم کرد.