کرم های ضدآفتاب و استفاده از آنها برای مراقبت از پوست و سلامتی آن ضروری و مهم هستند تقریبا همه پزشکان متخصص پوست بر اهمیت استفاده از کرم ضدآفتاب اذعان داشته اند و استفاده از کرمهای ضدآفتاب را اولین قدم و مهم ترین راه برای سلامت پوست در طولانی مدت می دانند.
استفاده از کرم های ضدآفتاب از ابتلا به بیماریهای خطرناکی مانند سرطان پوست جلوگیری می کند زیرا حدود 85 درصد از مبتلایان به سرطان پوست به علت قرار گیری پوست در معرض اشعه فرابنفش می باشد.
براساس آمارهای منتشر شده، موارد جهانی ابتلا به سرطان پوست ملانوم در حال افزایش می باشد و عوامل اصلی ابتلا به سرطان ملانوم در افراد با سابقه آفتاب سوختگی مرتبط بوده و از قرار گرفتن در معرض نور خورشید نشأت می گیرد.
همچنین می توان از ضدآفتاب ها به عنوان قوی ترین کرمهای ضد پیری پوست نام برد چون نور آفتاب و اشعه فرابنفش از عوامل اصلی چینوچروک و ایجاد کک ومک برروی پوست هستند.
مراقبت از پوست برای انواع پوست ها با هر نوع ژنتیکی بسیار مهم می باشد. همچنین مراقبت از پوست در برابر موجب می شود تا فرد پوستی سالم و شفافتری داشته باشد و از بروز علائم پیری هم جلوگیری خواهد کرد تا دیرتر این علائم در فرد ظاهر شود.
از دوران قرون وسطی، انسان به ارتباط بین آفتاب و آسیبهای پوستی پی برده است. با توصیف طیف الکترومغناطیسی، طیف نور ماورا بنفش به عنوان مسئول آسیب پوستی ناشی از تماس طولانیمدتی پوست با آفتاب شناسایی میشود. ضدآفتاب ها از دیرباز در اندازههای مختلف برای محدود کردن زمان قرار گرفتن در معرض نور خورشید مورد استفاده قرار گرفتهاند.
آگاهی از خطرات مرتبط با اشعه خورشید در قرن اخیر افزایش یافته است و در نتیجه، علم، فنآوریها و فرمولاسیون به طور قابل توجهی پیشرفت کردهاند. استفاده از محصولات ضد آفتاب همچنان رو به افزایش است زیرا سازمانهای مراقبت بهداشتی دولتی به دنبال مهار موارد در حال افزایش ملانوما ناشی از اشعه UV هستند.
آفتاب گرفتن تفریحی و برنزه کردن پوست به روش مصنوعی خطر ابتلا به این بیماریها را به میزان قابل توجهی افزایش داده است. هدف این مقاله، بررسی مبانی علمی استفاده از ضد آفتاب، طبقهبندی، فرمول بندی، کنترل و تنظیم کیفیت آنها در کشورهای مختلف جهان است.
قرار گرفتن مکرر پوست در معرض آفتاب میتواند به تغییرات کوتاه مدت و بلند مدت در ساختار پوست منجر گردد. در کوتاه مدت، این مواجهه باعث اریتم (قرمز شدن) پوست میشود که معمولا از آن به عنوان آفتاب سوختگی نام برده میشود. به دنبال اریتم، ملانوسیت فعال میشود که میزان تولید ملانین را افزایش میدهد (افزایش ملانیزاسیون) که باعث تیره شدن ظاهر پوست میشود.
اثرات تماس مکرر و طولانی با آفتاب شامل از دست دادن قابلیت ارتجاعی پوست است که برگشت ناپذیر بوده و ممکن است به سرطانهای پوستی منجر گردد. میزان آسیب پوستی به مدت زمان قرار گیری در معرض آفتاب، تغییر شدت تابش ناشی از تغییرات فصلی، موقعیت جغرافیایی و عوامل وابسته به میزبان از جمله سن، رنگ پوست، عوامل رفتاری، وضعیت ایمنی و سایر موارد بستگی دارد.
امروزه استفاده از ترکیبات ضد آفتاب برای حفاظت در برابر اثرات مضر اشعه خورشید در چند دهه اخیر افزایش یافته است. این امر ممکن است ناشی از افزایش آگاهی در مورد اثرات مضر بالقوه ناشی از مواجهه مکرر با خورشید باشد. قرار گرفتن مکرر در معرض آفتاب خطر ابتلا به سه نوع سرطان را افزایش میدهد: ملانوم، کارسینوم سلول بازال و سرطان سلول سنگفرشی که همراه با ملانوم باعث مرگ و میر بالاتر میشود، در حالی که سرطانهای پوستی غیر ملانومی شایعهتر بود و با آسیبهای پوستی بیشتری همراه است.
مطالعات بالینی مختلف نشان داده است که استفاده منظم از ضد آفتاب میتواند باعث کاهش سرطان پوست، به ویژه ملانوم و کارسینوم سلول سنگفرشی شود. شواهدی در مورد نقش محافظتی ضد آفتابها در برابر آسیبهای پوستی ناشی از نور خورشید نیز اثبات شده است.
فرمولاسیون و علم کرمهای ضد آفتاب همراه با پیشرفت دانش و فنآوریهای علمی برای بهبود ویژگیهای فرمولاسیون از نظر کارایی، ایمنی و زیبایی تکامل یافته است. افزایش میزان ملانومای پوستی، نگرانیهای نظارتی در مورد کیفیت محصولات ضدآفتاب را به دنبال داشته است و باعث افزایش تقاضا از سوی مراجع در مورد بررسی کیفیت فراوردههای ضد آفتاب شده است.
استفاده از کرمهای ضدآفتاب به عنوان محافظانی در برابر نور خورشید در چند دهه گذشته به طور قابل توجهی افزایش یافته است. با افزایش آگاهی در مورد حفاظت ارائه شده توسط ضد آفتاب در برابر آفتاب سوختگی، پیری پوست و ملانوما، تقاضا برای فرمولهای ضد آفتاب به طور قابل ملاحظهای افزایش مییابد و یک فرصت قابل توجه برای صنایع دارویی وجود دارد که با تولید ضد آفتابهای با کیفیت، کارآمد، ایمن و از نظر زیبایی، این تقاضا را برآورده کنند.
مواد آرایشی کالاهایی هستند که برای تمیزی، زیباتر سازی، افزایش جذابیت یا تغییر ظاهر به بدن انسان ماليده، ریخته، پاشیده، اسپری، تزريق یا به اَشکال دیگر استفاده میشود (FDA، 2018). ضد آفتاب یک ماده آرایشی پر طرفدار است و برای محافظت از پوست در برابر اثرات مضر نور ماورا بنفش (UV) بکار برده میشود.
قرارگیری مکرر پوست در معرض آفتاب با خطر بالای ابتلا به سرطانهای پوست همراه است. بر طبق تحقیقات انجام شده در زمینه سرطان در آمریکا، میتوان از بروز 8 مورد از 10 مورد ابتلا به سرطان ملانوما را با درک اثرات مضر نور خورشید و نحوه محافظت از خود در برابر اشعههای مضر پیشگیری کرد.
افزایش آفتاب گرفتن در هنگام تعطیلات و همچنین استفاده از منابع اشعه ماورا بنفش مصنوعی برای ایجاد برنزه شدن پوست در میان سفیدپوستان جوان که به دنبال پوست تیرهتر هستند، یکی از نگرانی آژانسهای بهداشتی در سراسر جهان محسوب میشود.
پرتوهای خورشید شامل طیف وسیعی از طولموجها است که از نظر فرکانس و مشخصات انرژی با یکدیگر تفاوت دارند. طیف الکترومغناطیسی خورشید به ترتیب کاهش مرتبه انرژی شامل اشعههای کیهانی، اشعه گاما، اشعه ایکس، اشعه ماورا بنفش، مایکروویو و امواج رادیویی است.
جو زمین از ورود اشعههای کیهانی، گاما و ایکس به سطح زمین جلوگیری کرده و بنابراین هیچ پتانسیلی برای ایجاد آسیب ندارند. اشعه ماورا بنفش و طیفهایی با انرژی پایین میتوانند به جو زمین نفوذ کنند. امواج مایکروویو و رادیویی آسیبی به پوست وارد نمیکنند.
اشعه UV بخشی از نور مرئی است و طول موج آن در بازه ی 100 تا 400 نانومتر است (شکل 2). طیف UV به سه دسته تقسیم میشود که عبارتند از: 320–400 نانومتر (UVA: ماورا بنفش با طول موج بلند)، 290–320 نانومتر (UVB: ماورا بنفش با طول موج متوسط) و 100-290 نانومتر (UVC: ماورا بنفش با طول موج کوتاه). UVB باعث تولید رنگدانه ملانین و تحریک سلولهای پوست برای تولید اپیدرم ضخیمتر و در نتیجه برنزه شدن طولانیمدت میشود.
همچنین علت اصلی آفتاب سوختگی به شمار میرود. نور UVA با فعال کردن ملانین موجود در اپیدرم به برنزه شدن کوتاه مدت منجر میشود. نفوذ این اشعه در پوست بسیار عمیقتر از UVB بوده و میتواند باعث آسیب طولانیمدت و همچنین پیری پوست گردد که به دلیل از بین رفتن خاصیت ارتجاعی و چروک شدن پوست ایجاد میشود.
اثرات UVA در مقایسه با اثرات UVB که حاد هستند، خیلی دیرتر آشکار میشوند. نور UVA همچنین با سلولهای پوستی واکنش نشان میدهد و رادیکالهای آزاد تولید میکند که بسیار فعال هستند و ممکن است به طور غیر مستقیم منجر به جهش DNA شوند که در صورت عدم ترمیم ممکن است باعث بروز سرطان شود. افرادی که دارای رنگدانههای پوستی روشن هستند نسبتاً بیشتر از آسیب UV رنج میبرند، زیرا اشعه ماورا بنفش به اپیدرم آنها آسانتر نفوذ کرده و به سلولهای کراتینوسیت و ملانوسیت در لایههای عمیقتر اپیدرم آسیب میرساند.
برخی از افراد احساس میکنند که ضد آفتاب را فقط باید زیر نور خورشید استفاده کنند. بهتر است بدانید برخی از اشعههای مضر خورشید که در بالا به آنها اشاره کردیم حتی توانایی این را دارند که از شیشه عبور کرده و پوست شما را مورد آسیب قرار دهند. علاوه بر این بسیاری از لامپهای موجود در منازل توانایی تولید اشعههای مضر را نیز دارند. در روزهای ابری و بارانی نیز استفاده از ضدآفتاب میتواند پوست را در مقابل اشعههای مضر خورشید محافظت کند، از این رو علاوه بر اینکه شما باید در خرید ضدآفتاب، SPF مناسب آن را تهیه کنید، باید در استفادهی منظم و مداوم از آن نیز تلاش کنید.
امروزه بسیاری از کارخانجات و صنایع تولید لوازم بهداشتی و آرایشی بهداشتی به تولید انواع ضدآفتابهای مختلف برای پوستهای مختلف کردهاند. ضدآفتابی که افراد با پوست چرب مورد استفاده قرار میدهند کاملاً متفاوت با ضدآفتابی است که افراد با پوست خشک باید از آن استفاده کنند. استفاده نادرست از ضدآفتابی که مناسب پوست شما نیست میتواند اثرات بدی روی پوست شما گذاشته و سبب بروز جوش، آکنه و یا حساسیت پوستی شود. اغلب برای افرادی که پوست چربی دارند توصیه میشود از ضد آفتابهای فری اویل استفاده کنند.
باید بگوییم اشعهی مضر نور خورشید برای پوست کودکان تاثیرات منفی بیشتری دارد چرا که پوست کودکان از لطافت بیشتری برخوردار است و زودتر میتواند دچار آسیب شود، از این رو توصیه میشود والدین ضدآفتاب مناسب برای پوست کودک خود را تهیه و مورد استفاده قرار دهند.
