اکثر مردم ترجیح می‌دهند از هر نظر «طبیعی» به نظر برسند و می‌خواهند ظاهرشان برای دوستان و همراهانشان قابل‌قبول باشد.
نظرسنجی‌ها نشان داده است که در اولین برخورد افراد با یکدیگر، بیشترین قسمتی که خودنمایی می‌کند چشم و دندان (لبخند) افراد است.
سروصورت فرد تقریباً همیشه در معرض دید هستند و دهان و دندانها در ترکیب با چشم‌های شما مهم‌ترین ویژگی صورت شما هستند.
تغییر شکل، بیماری یا ظاهر غیرطبیعی دندانها و لبخند فرد می‌تواند باعث تفسیر نادرست توسط اطرافیان شده و عزت‌نفس فرد را دهد.
پس دندانها و دهان بسیار فراتر از عملکرد آشکار خوردن غذا در زندگی فرد مهم است.
اگر دندانهایتان دچار تغییر رنگ، لکه، سایش، لب پریدگی، شکستگی، افتادگی، عدم تراز شده یا بین آنها فاصله وجود دارد؛ دندانپزشکی زیبایی می‌تواند با طراحی لبخند از طریق یک یا چند روش دندانپزشکی زیبایی لبخند شما را بازگرداند.
در سه مقاله دنباله دار زیر به بررسی دندانپزشکی زیبایی می‌پردازیم و نگاهی جامع به شرایط، علائم، نشانه‌ها و درمانهای زیبایی دندان خواهیم پرداخت، در ادامه با ما همراه باشید.
دندانپزشکی زیبایی شاخه‌ای از دندانپزشکی تخصصی است که به بهبود عملکرد و ظاهر دندانهای فرد می‌پردازد و می‌تواند تقریباً ظاهر و عملکرد هرگونه بیماری دهانی و دندانی را که دیده‌اید یا تصور می‌کنید را بهبود، تغییر و ارتقا دهد.
دندانپزشکی زیبایی و درواقع آمیزه‌ای از هنر و علم است که باعث ایجاد زیبایی ظاهری (زیبایی‌شناسی)، سلامت دندانها، لبخند و سایر زمینه‌های مرتبط می‌شود.
هدف اصلی دندانپزشکی زیبایی بهبود یا افزایش زیبایی چهره و لبخند افراد با تمرکز بر بهبود زیبایی‌شناسی رنگ، موقعیت، شکل، اندازه و تراز دندان و ظاهر کلی لبخند است تا بدین ترتیب عزت‌نفس و اعتمادبه‌نفس آنها بهبود یابد.
دندانپزشکان متخصص ترمیمی و زیبایی به‌طور خاص در این زمینه این درمان‌ها آموزش‌دیده‌اند.
دندانپزشکان عمومی در ایران پس از قبولی در آزمون دستیاری می‌توانند در عرض ۳ سال به‌طور فشرده تخصص ترمیمی و زیبایی بگیرند. این رشته در ایران هر ساله رزیدنت دوره تخصصی دریافت می‌کند و درمانهای زیبایی به‌صورت تیمی با مشارکت متخصصین ترمیمی و ارتودنسی و پروتز و لثه و… انجام می‌گردد.
بیشتر بدانید: تاریخچه دندانپزشکی زیبایی
نیول سیل جنکینز (1940-1840) دندانپزشک آمریکایی بود که بیشتر عمر خود را در درسدن، آلمان دندانپزشکی کرد.
وی مینای دندان پرسلن جنکینز را توسعه و بهبود داد و ترکیبی از خمیر پرسلن، اینله پرسلن، تاج‌های دندان و بریج‌های دندانی را ساخت؛ ازاین‌رو، جنکینز را به‌عنوان بنیان‌گذار دندانپزشکی زیبایی می‌شناسند.
دندانپزشکی زیبایی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
1. افزودن مواد دندانپزشکی به دندانها یا لثه‌ها - مثال: باندینگ دندانها، ونیر پرسلن (لمینت)، روکش دندان (کراون) یا پیوند لثه
2. برداشتن قسمتی از ساختار دندان یا لثه‌ها - نمونه‌ها: برداشتن مینای دندان، برداشتن لثه
3. نه اضافه کردن و نه از برداشتن مواد دندانپزشکی، ساختار دندان یا لثه‌ها - مثال: سفید کردن دندانها (بلیچینگ)، سفید کردن لیزر، دپیگمنتاسیون یا رنگزدایی لثه
4. مرتب کردن دندانها همراه با بهبود ظاهر صورت - ارتودنسی
5. ونیرها، لمینت های دندانپزشکی - محافظه‌کار
6. تنظیم اندازه
در گذشته، ترمیم‌های دندانپزشکی از طلا، آمالگام نقره و سایر فلزات ساخته‌شده و برخی از آنها نیز با چینی یا پرسلن روکش شده بوده‌اند.
امروزه کارهای دندانپزشکی زیبایی را می‌توان به‌طور کامل از پرسلن یا مواد کامپوزیتی تهیه کرد که نزدیک‌تر به ظاهر ساختار طبیعی دندان هستند.
این مواد همرنگ دندان با چسب‌های رزینی به ساختار زیرین دندان متصل میشوند و برخلاف پر کردن نقره (آمالگام) آنها کاملاً عاری از جیوه هستند.
بسیاری از شرایط باعث تغییر رنگ دندانها (قهوه‌ای، خاکستری، نارنجی، آبی، سبز، سفید، زرد و غیره) میشوند.
دندانهای تغییر رنگ یافته در بسیاری موارد زیبایی لبخند شما را ازبین میبرد و شما می توانید به سادگی این موضوع را درمان نمایید.
برای اطلاعات بیشتر در این مورد می توانید مقاله «تغییر رنگ دندان و علت‌ها و درمان آن» را مطالعه نمایید.
در بعضی از فرهنگ‌ها، فاصله بین دندانها قابل‌قبول و طبیعی تلقی می‌شود ولی در فرهنگ‌های دیگر، فضاها خالی بین دندان طبیعی به نظر نمی‌رسند و از نظر جامعه مقبول نمیباشد.
در نتیجه فرد ممکن است لبخند خود را نازیبا بداند و دچار کاهش عزت‌نفس و اعتمادبه‌نفس شود.
همه ما در طول زندگی خود باعث سایش دندانهای طبیعی خود می‌شویم.
محققان تخمین می‌زنند که جویدن طبیعی مواد غذایی باعث می‌شود که دندان در طول یک سال کمی بیشتر از ضخامت موهای انسان ساییده شود.
چنین میزان سایش نرمالی؛ سال‌های سال در زندگی فرد مشخص نخواهد شد بااین‌حال، تقریباً یک‌سوم از افراد جامعه دندانهای خود را به‌طور قابل‌توجهی بیشتر از حد طبیعی می‌سایند.
دندانهای ساییده شده کوتاهتر خواهند بود و علاوه برمشکلات عملکردی، نمای لبخند شما را هم نازیبا خواهند کرد.
شکستگی دندان در بزرگسالان شایع نیست ولی به‌طور متوسط از هر دو کودک یکی دندان جلو خود را می‌شکند.
این وضعیت معمولاً برای والدین بسیار ناراحت‌کننده است و می‌تواند ظاهر کودک را مختل کند.
اختلالات ژنتیکی، آسیب به دندانهای اولیه کودک، بیماری‌های کودک هنگام رشد دندان و موارد دیگر ممکن است باعث رشد نامظم دندانهای فرد شود.
دندانهای نامنظم و ناتراز علاوه بر داشتن مشکلات در نگهداریشان و بهداشتشان باعث نازیبا شدن لبخند فرد هم میشوند.
لبخند لثه‌ای در بین افراد جامعه نسبتاً شایع است و معمولاً در اثر عدم تناسب بافت نرم (لثه) و بافت استخوانی زیرین ایجاد می‌شود.
لبخند لثه‌ای می‌تواند یک لبخند ناخوشایند ایجاد نماید.
با افزایش سن، بافت لثه روبه‌زوال می‌گذارد و در هنگام لبخند زدن سطح ریشه بیشتری نشان داده می‌شود.
سطوح ریشه معمولاً حاوی رنگ‌دانه‌های قهوه‌ای بیشتری است و علاوه بر این، ریشه دندان باریک‌تر از تاج دندان است و دیده شدن این قسمت باریک بعد از تحلیل لثه باعث به وجود آمدن ظاهری بد در لبخند فرد می‌شود.
چندین حالت می‌تواند باعث ایجاد لثه بیش‌ازحد شود که تقریباً روی دندانها رشد می‌کند و باعث می‌شود دندانها خیلی کوتاه به نظر برسند.
این مشکل نیز همانند لبخند لثه‌ای می‌تواند یک لبخند ناخوشایند ایجاد نماید.
بعضی‌اوقات دندانها بلندتر از حد نرمال رشد می‌کنند.
و بعضی‌اوقات نیز دندانهای فرد به‌طور عادی ساییده نمی‌شوند و پس از سال‌ها هنوز بلند باقی می‌مانند.
دندانهای بزرگتر از حد نیز تناسب لبخند شما را به هم میزند.
بسیاری از افراد دندان‌هایی دارند که به‌طور منظم و مستقیم رشد نکردند.
ارتودنسی حوزه اصلی دندانپزشکی که به مرتب کردن دندانها می‌پردازد.
چندین نوع بی‌نظمی رایج لبخند موجود دارد:
· لبه‌های دندانهای جلویی بالا یا پایین به سمت بالا شیب دارند و باعث میشوند لبخند با صورت هم‌تراز نباشد.
· لبه‌های دندان با صورت هم‌تراز هستند، اما خط لثه نامنظم باعث می‌شود برخی از دندانهای کوتاهتر و برخی بلندتر به نظر برسد.
· خط وسط دندانهای فوقانی با خط وسط دندانهای پایین مطابقت ندارد.
در همه این موارد تناسب و همترازی دندانها و لبخند به هم می خورد و نتیجه لبخندی نامنظم خواهد بود.
بسیار شگفت‌انگیز است که وقتی حتی فقط یک دندان در قسمتی از دهان می‌افتد، به‌راحتی قابل‌مشاهده است و بر زیبایی لبخند شما تأثیر می‌گذارد.
این شرایط در بیشتر کشورهای توسعه‌یافته ازنظر اجتماعی غیرقابل‌قبول است.
اگر تمام دندانهای طبیعی به دلیل بیماری یا حادثه یا کهولت سن بیافتند، عملکرد و زیبایی دهان بسیار تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
شرایط، علائم یا نشانه‌های مربوط نیاز به دندانپزشکی زیبایی را به طور کامل از اینجا بخوانید.
سفید کردن یا بلیچینگ دندانها رایج‌ترین روش دندانپزشکی زیبایی است که برخی از دندانهای تغییر رنگ یافته را با استفاده از مواد شیمیایی مختلفی در مطب یا در منزل می‌تواند به خوبی سفید نماید.
برای اطلاعات بیشتر در این مورد می توانید مقاله «سفید کردن یا بلیچینگ دندانها» را مطالعه نمایید.
روش میکروابریژن می تواند بسیاری از لکه‌های سطحی دندان را با کمی برداشتن سطح دندان درمان نماید.
میکروابریژن، درمانی ایمن و راحت است و در حداقل زمان به خوبی برخی لکه‌های سفید یا قهوه‌ای سطحی دندان را از بین میبرد.
شکل‌دهی مجدد دندانها، روشی آسان و ارزان است که در یک جلسه ناهنجاری‌های جزئی دندان و پستی بلندی‌های مینای دندان را از بین میبرد تا دندانها زیباتر جلوه کنند.
ونیرها تکه‌های کوچک کامپوزیتی یا لمینت های چینی یا پرسلنی سفارشی بسیار نازک و همرنگ دندان هستند که به‌طور مستقیم به دندانها وصل میشوند.
بیشتر افراد ونیرها را به اسم کامپوزیت ( کامپوزیت ونیر) و لمینت ( لمینت سرامیکی) می شناسند.
درمانهای زیبایی دندان را به طور کامل از اینجا بخوانید.
بااین‌حال، برخی از درمانی که در بخش قبل به‌عنوان گزینه‌های درمانی توصیف‌شده است، تکنیک‌هایی هستند که به‌طورمعمول در بخش‌های مختلف دندانپزشکی به دلایل دیگری غیر از دندانپزشکی زیبایی مورداستفاده قرار می‌گیرند.
در این بخش به طور خلاصه به بررسی برخی از آنها می پردازیم:
ترمیم دندان عموماً به دو روش کلی انجام می‌شود: مستقیم و غیرمستقیم
ترمیم‌های مستقیم، پروسه‌های درمانی هستند که در داخل دهان فرد به‌صورت پرکردگی انجام میشوند.
ترمیم مستقیم یا یک جلسه‌ای دندان که معمولاً به آن پر کردن دندان می‌گویند، روشی است که شامل قرار دادن بلافاصله پرکننده یا ماده ترمیمی در حفره آماده‌شده دندان می‌باشد و همه مراحل کار در مطب و مستقیماً توسط دندانپزشک در داخل فضای دهان انجام می‌شود.
مواد عمده‌ای که درترمیم مستقیم استفاده میشوند عبارت است از: آمالگام جیوه، گلاس آینومر، رزین آینومر و بعضی ترمیم‌های رزین کامپوزیت.
در ترمیم‌های غیرمستقیم دندان (دو یا چند جلسه‌ای) بخشی از کار در مطب و توسط دندانپزشک و بخش دیگر ترمیم‌های غیرمستقیم در بیرون دهان فرد انجام میشوند توسط لابراتوار انجام می‌شود و سپس در یک جلسه درمانی جداگانه به دندانها سمنت و متصل میشوند.
اینله، انله، ونیرها، روکش‌ها و بریج های ساخته‌شده از طلا، آلیاژهای فلزی، سرامیک یا کامپوزیت جزو ترمیم‌های غیرمستقیم دندانی می‌باشند.
روکش دندان که به آن کراون نیز گفته می‌شود، تمام سطوح جونده و سطوح طرفی دندان پوسیده یا آسیب دیده را در برمی‌گیرد و شکل، اندازه، استحکام و شکل ظاهری دندان را بازیابی می‌کند.
روکش‌ها، دندان ضعیف را از شکستن شدن یا ترک خوردن محافظت می‌کنند و در مواد زیبایی برای پوشاندن دندانهای بدشکل یا بشدت تغییر رنگ یافته استفاده شوند.
روکش‌های دندان را می‌توان از فلز، پرسلن متصل به فلز، رزین یا سرامیک ساخت.
اینله ترمیمی است کوچک‌تر از روکش دندان است و فقط در قسمت‌های درونی داخل شکاف دندان قرار می‌گیرد.
انله گسترش بیشتری داشته و بزرگتر از اینله ولی مشابه آن است و قسمتی یا تمام سطح جونده دندان و یک یا چند برجستگی سطح جونده (کاسپ) را می‌پوشاند.
روکش، اینله یا آنله را می‌توان از مواد با جنس‌های متنوعی ساخت ولی در اکثر مواقع اینله یا آنله ها از جنس سرامیک پرسلن دندانی و نیز کامپوزیت‌های لابراتواری خاص (با کامپوزیت ترمیم مستقیم متفاوت است و استحکام بالاتری دارد) ساخته می‌شود، در زمان‌های نه‌چندان دور از جنس طلا نیز ساخته می‌شدند که به دلیل هزینه بالا و زیبایی کم امروز ساخته نمی‌شوند.
ایمپلنت‌های دندانی جایگزین پروتزی برای دندانهای ازدست‌رفته هستند.
ایمپلنت دندان معمولاً از سه قسمت تشکیل می‌شود:
1. ایمپلنت که عمدتاً از تیتانیوم ساخته‌شده است (و در استخوان کاشته می‌شود)
2. اباتمنت
3. یک روکش دندان یا دندان مصنوعی که از طریق اباتمنت به ایمپلنت متصل می‌شود.
از پل یا بریج های دندانپزشکی برای جایگزینی یک یا چند دندان ازدست‌رفته استفاده می‌شود.
دندانهای هر دو طرف فضای باقی‌مانده دندانهای مفقود آماده میشوند تا یک پل که از جایگاه دندان‌هایی که از قبل آماده‌شده‌اند، تکیه‌گاه و دندانهای مفقوده ساخته‌شده روی آنها سوار و سمنت شود.
لیفت لثه یا افزایش طول تاج دندان یک روش درمانی دندانپزشکی زیبایی برای افرادی است که هنگام لبخند زدن لثه‌ی آنها بیشتر از حالت معمول نمایان می‌شود. به این حالت خنده لثه‌ای می‌گویند.
ارتودنسی زیبایی می‌تواند در درمان دندانهای فاصله‌دار، شلوغ و یا همپوشانی دندانها یا بسیاری اختلالات حادتر دهان و دندان به بیمار کمک کند تا لبخند زیبا داشته باشد.
می توانید سوالات دندانپزشک زیبایی خود را از دکتر دادفر بپرسید.
