توسعه پایدار شهری به عنوان یک چالش جهانی، در ایران نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. ایران با جمعیت بالغ بر 80 میلیون نفر و شهرهای پرجمعیتی همچون تهران و اصفهان، با مشکلاتی همچون آلودگی هوا، ترافیک و ساخت و ساز بی رویه و غیر استاندارد مواجه است. به همین دلیل، توسعه پایدار شهری به عنوان یک هدف مهم در برنامه‌های توسعه کشور در نظر گرفته شده است. یکی از جوانب مهم توسعه پایدار شهری، بهره‌وری انرژی است. از آنجا که بخش عمده‌ای از انرژی مورد استفاده در شهرها به صورت غیرپایدار است، بهره‌وری انرژی می‌تواند در کاهش هزینه‌های انرژی و کاهش آلاینده‌های محیط زیستی مؤثر باشد.
بنابراین، در این مقاله به بررسی تأثیر فناوری‌های جدید بر اقتصاد ایران و توسعه پایدار شهری، به خصوص در زمینه بهره‌وری انرژی، پرداخته می‌شود. به عنوان مثال، بررسی شرکت‌های استارتاپ، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، بهبود فناوری‌های ساختمانی و کاهش هدررفت انرژی در ساختمان‌ها و بررسی تأثیر آن‌ها در اقتصاد ایران و توسعه پایدار شهری صورت می‌گیرد.
اقتصاد ایران یکی از بزرگ‌ترین اقتصادهای منطقه خاورمیانه است و بر اساس اطلاعات سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه، ایران از لحاظ تولید ناخالص داخلی بر پایهٔ برابری قدرت خرید، بیست‌ودومین اقتصاد بزرگ جهان است و بر پایهٔ تولید ناخالص اسمی براساس فهرست بانک جهانی، اقتصاد ایران رتبهٔ ۵۰ را در میان کشورهای جهان دارا می‌باشد اما به نسبت جمعیت، یا همان میزان تولید ناخالص داخلی سرانه (GDP per capita) که از اصلی‌ترین معیارهای توسعه‌یافتگی است، ایران در سال ۲۰۲۰ با نرخ رشد منفی تولید ناخالص داخلی ۴٫۹٪- (تخمین صندوق بین‌المللی پول) و با سرانهٔ ۲٬۴۲۲ دلار آمریکا در رتبه ۱۵۶ جهان از میان ۲۱۳ کشور مورد بررسی بانک جهانی، جای گرفته‌است.
اقتصاد ایران بیشتر بر پایه صادرات نفت و گاز و کشاورزی بنا شده است با این حال، اخیراً بخش صنعت و خدمات نیز به توسعه اقتصادی کمک کرده‌اند با وجود تحریم‌های اقتصادی برای ایران، اما این کشور همچنان با چالش‌های اقتصادی مواجه است برای توسعه پایدار اقتصادی، ایران به دنبال تحول اقتصادی، بهبود بخش خصوصی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و توسعه تولید و صادرات غیرنفتی است.
در بخش شهری، توسعه پایدار شهری می‌تواند به رشد اقتصادی و بهبود کیفیت زندگی شهروندان کمک کند. در ایران، شهرها به عنوان مراکز اصلی فعالیت‌های اقتصادی، صنعتی و خدماتی و مراکز نوآوری و فناوری، نقش مهمی در توسعه اقتصادی دارند. با این حال، مشکلاتی مانند ترافیک و آلودگی هوا و محیط زیست، به چالش‌هایی تبدیل شده‌اند که باید با استفاده از راهکارهای توسعه پایدار شهری مدیریت شوند.
به عنوان مثال، استفاده از فناوری‌های جدید برای بهینه‌سازی مصرف انرژی و مدیریت بهتر ترافیک می‌تواند به توسعه پایدار شهری در ایران کمک کند.
توسعه پایدار شهری در ایران می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی شهروندان، حفاظت از محیط زیست و بهبود عملکرد اقتصادی شهرها کمک کند. با وجود رشد سریع جمعیت شهری، بهبود کیفیت زندگی در شهرهای ایران یک چالش بزرگ است. به منظور مدیریت بهتر شهرها و حفاظت از محیط زیست، اجرای پروژه‌های توسعه پایدار شهری می‌تواند کمک کننده باشد.
یکی از چالش‌های اساسی در توسعه پایدار شهری ایران، مدیریت منابع آب است. کاهش منابع آب شیرین در کشور و نبود مدیریت مناسب این منابع باعث ایجاد مشکلات جدی آبی در شهرها شده است. برای حفاظت از منابع آب، می‌توان از فناوری‌های جدید مانند کنترل هوشمند آب و افزایش بهره‌وری در مصرف آب استفاده کرد.
همچنین، ترافیک و آلودگی هوا نیز به چالش‌هایی تبدیل شده‌اند که با استفاده از راهکارهای توسعه پایدار شهری مدیریت شوند. می‌توان با بهینه‌سازی شبکه حمل و نقل عمومی، ارائه امکانات برای دوچرخه سواری و پیاده‌روی، و استفاده از خودروهای الکتریکی به عنوان جایگزین خودروهای دیزلی و بنزینی، به کاهش ترافیک و آلودگی هوا در شهرهای ایران کمک کرد.
فناوری‌های جدید و نوظهور می‌توانند تأثیرات مثبتی بر اقتصاد ایران و توسعه پایدار شهری داشته باشند. در زیر به برخی از این تأثیرات اشاره خواهم کرد:
با این حال، برای بهره‌گیری کامل از فناوری‌های جدید و نوظهور، نیاز به برنامه‌ریزی دقیق و هماهنگی میان دولت، بخش خصوصی و جامعه علمی-تحقیقاتی است. همچنین، نیاز به سرمایه‌گذاری در زمینه آموزش و ارتقای دانش و مهارت‌های مرتبط با فناوری‌های جدید نیز وجود دارد. با توجه به این نکات، فناوری‌های جدید می‌توانند به توسعه پایدار شهری و اقتصادی ایران کمک کنند.
توسعه پایدار شهری یک چالش چند بعدی است که نیازمند همکاری و هماهنگی میان مدیران شهری، اقشار مختلف جامعه و دانشمندان مرتبط است. تلاش برای کاهش تأثیرات منفی بر محیط زیست و افزایش کیفیت زندگی شهروندان از محورهای مهم توسعه پایدار شهری است. در این راستا، مدیریت شهری، فناوری‌های جدید، بهره‌وری انرژی و توسعه اقتصادی می‌توانند نقش مهمی در دستیابی به این هدف ایفا کنند. برای دستیابی به توسعه پایدار شهری در ایران، نیازمندیم که مسئولین شهری، سیاستگذاران و فعالان اجتماعی با توجه به شرایط و منابع موجود، برنامه‌های جامع و هماهنگی‌های لازم را اجرا کنند. همچنین، آموزش و افزایش آگاهی شهروندان نسبت به تاثیر فناوری‌های جدید بر توسعه پایدار شهری و رشد اقتصادی و نقش آن در بهبود کیفیت زندگی، بسیار مهم است.
