حاملگی یکی از مهم‌ترین دوران‌های زندگی یک زن است، اما برای زنانی که تحت عمل جراحی قلب قرار گرفته‌اند، این دوره با چالش‌های خاصی همراه خواهد بود. از جمله نگرانی‌های اصلی در زمینه حاملگی بعد از انجام عمل قلب، تأثیر بارداری بر قلب، داروهای مصرفی، خطرات دریچه‌های مصنوعی، و احتمال انتقال بیماری قلبی به نوزاد است. در این مقاله، به بررسی این موارد می‌پردازیم.
بارداری باعث تغییرات فیزیولوژیکی گسترده‌ای در بدن می‌شود که می‌تواند بر عملکرد قلب تأثیر بگذارد. افزایش حجم خون، افزایش ضربان قلب و تغییرات فشار خون می‌توانند فشار زیادی بر قلب وارد کنند. برخی از خطرات مهم در ادامه معرفی می‌شوند.
به‌طور کلی، بیماری‌های قلبی، بین 0.1 تا 4 درصد، فرایند حاملگی را پیچیده‌تر می‌کنند. خطرات بارداری برای بیماران قلبی، به نوع اختلالاتی که مادر به آنها مبتلا است و شدت آنها بستگی خواهد داشت.
«منبع: doctorghavidel»
افزایش حجم خون و تغییرات هورمونی ممکن است عملکرد قلب را تحت تأثیر قرار دهد. در زنان با سابقه نارسایی قلبی، این افزایش فشار ممکن است؛ باعث تشدید علائم و بروز مشکلات جدی شود.
تغییرات هورمونی می‌توانند؛ باعث تشدید ضربان نامنظم قلب شوند. در برخی موارد، ممکن است نیاز به مصرف داروهای ضد آریتمی باشد، که خود چالش‌های خاصی در دوران بارداری ایجاد می‌کنند.
به دلیل تغییرات در سیستم انعقادی خون، احتمال تشکیل لخته‌های خونی در زنان باردار افزایش می‌یابد. این مسئله می‌تواند؛ منجر به سکته مغزی، آمبولی ریوی یا انسداد عروق خونی شود.
فشار خون نامتعادل در دوران بارداری ممکن است؛ خطر پره‌اکلامپسی (مسمومیت بارداری) را افزایش دهد، که می‌تواند برای مادر و جنین خطرناک باشد.
زنانی که تحت عمل جراحی قلب قرار گرفته‌اند؛ ممکن است در دوران بارداری با مشکلاتی مواجه شوند، که بر سلامت آنها و جنین تأثیر بگذارد. برخی از مهم‌ترین خطرات شامل موارد زیر است.
جراحی‌های قلبی مانند بای‌پس عروق کرونری یا تعویض دریچه، ممکن است باعث تغییر در نحوه عملکرد قلب و عروق شوند. این تغییرات می‌توانند در دوران بارداری مشکلاتی مانند افت ناگهانی فشار خون یا نارسایی خون‌رسانی به اندام‌ها را ایجاد کنند.
در بیمارانی که سابقه ترمیم آنوریسم آئورت دارند، فشار خون بالا و افزایش حجم خون در بارداری می‌تواند خطر پارگی آئورت را افزایش دهد که یک وضعیت تهدیدکننده حیات است.
برخی از زنان با بیماری‌های مادرزادی قلبی یا سابقه جراحی قلب ممکن است در تأمین اکسیژن کافی برای جنین با مشکل مواجه شوند. این وضعیت می‌تواند رشد جنین را مختل کند.
زنانی که دارای دریچه مکانیکی قلب هستند؛ باید با چالش‌های خاصی در دوران بارداری مقابله کنند. مهم‌ترین خطرات در ادامه ذکر می‌شوند.
این داروها برای جلوگیری از لخته شدن خون ضروری هستند، اما ممکن است باعث ناهنجاری‌های مادرزادی در جنین شوند. پزشکان ممکن است در برخی موارد داروهای جایگزین مانند هپارین را توصیه کنند.
دریچه‌های مکانیکی خطر تشکیل لخته‌های خونی را افزایش می‌دهند که ممکن است باعث سکته مغزی یا مشکلات جدی دیگر شود.
زنانی که از داروهای ضدانعقاد استفاده می‌کنند، در حین زایمان در معرض خطر خونریزی شدید قرار دارند و ممکن است نیاز به برنامه‌ریزی دقیق برای نحوه زایمان داشته باشند.
بر اساس نظر دکتر علیرضا قویدل، جراح قلب، در صورتی که فرد هیچ‌گونه نارسایی قلبی نداشته و از دریچه مصنوعی مکانیکی استفاده نکند؛ به راحتی می‌تواند تحت نظر متخصص زنان و پزشک متخصص قلب و عروق، دوران بارداری خود را پشت سر بگذارد.
همچنین، اگر در هنگام عمل قلب، هیچ مشکل خاصی، چه در دوران قبل از عمل و چه در دوران بعد از عمل قلب (جراحی باز یا عمل کم تهاجمی)، برای مادر به وجود نیامده باشد؛ امکان بارداری بعد از عمل جراحی قلب وجود دارد.
«منبع: doctorghavidel»
پس از جراحی قلب، بسیاری از زنان نیاز به مصرف داروهای خاصی دارند که می‌تواند بر بارداری تأثیر بگذارد. برخی از داروهای مهم بعد از عمل قلب در ادامه معرفی می‌شوند.
این دارو می‌تواند موجب ناهنجاری‌های مادرزادی و خونریزی در جنین شود. در بسیاری از موارد، پزشکان توصیه می‌کنند که این دارو در دوران بارداری با هپارین جایگزین شود.
این داروها برای کنترل فشار خون استفاده می‌شوند، اما در دوران بارداری می‌توانند باعث مشکلات کلیوی در جنین شوند.
ممکن است باعث کاهش رشد جنین و ایجاد مشکلات تنفسی در نوزاد شوند، اما در برخی موارد مصرف آنها اجتناب‌ناپذیر است.
این داروها ممکن است تعادل مایعات و الکترولیت‌های بدن را تغییر داده و بر سلامت مادر و جنین تأثیر بگذارند.
زنانی که تحت عمل قلب قرار گرفته‌اند و قصد بارداری دارند، باید تحت مراقبت دقیق قرار گیرند. در ادامه به توضیح بعضی از این نکات می‌پردازیم.
قبل از اقدام به بارداری، بررسی وضعیت قلب و مشورت با پزشک ضروری است تا احتمال بروز مشکلات کاهش یابد.
آزمایش‌های منظم مانند اکوکاردیوگرافی و نوار قلب می‌توانند به تشخیص مشکلات احتمالی در دوران بارداری کمک کنند.
برخی داروها ممکن است نیاز به تنظیم یا تغییر داشته باشند تا از عوارض احتمالی جلوگیری شود.
رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی متناسب می‌تواند سلامت قلب و عروق را بهبود ببخشد.
در برخی موارد، زایمان طبیعی ممکن است فشار زیادی به قلب وارد کند و پزشکان ممکن است سزارین را توصیه کنند.
برخی از بیماری‌های قلبی می‌توانند از مادر به فرزند منتقل شوند. مهم‌ترین بیماری‌های قلبی قابل انتقال از مادر به نوزاد، در دو دسته جای می‌گیرند.
برخی از بیماری‌های مادرزادی قلبی مانند نقص‌های دیواره بین دهلیزی یا بطنی، می‌توانند به فرزند منتقل شوند.
مصرف برخی داروها، مشکلات اکسیژن‌رسانی و فشار خون نامتعادل می‌توانند باعث نقص‌های مادرزادی قلبی در جنین شوند.
حاملگی بعد از انجام عمل قلب نیاز به بررسی دقیق و مراقبت‌های ویژه دارد. مشورت با پزشکان متخصص، کنترل مداوم سلامت قلب، مدیریت داروهای مصرفی و رعایت نکات مراقبتی، می‌تواند خطرات را کاهش داده و بارداری سالم‌تری را برای مادر و کودک رقم بزند.
در نهایت، تصمیم‌گیری درباره بارداری در زنان با سابقه جراحی قلب باید بر اساس وضعیت جسمی و پزشکی فرد صورت گیرد و تحت نظر پزشک انجام شود.
