صاحب یک استارتاپ باید جنبه‌های مختلفی را برای رشد و فعالیت در نظر بگیرد. از یافتن ایده و سنجش بازار تا تیم‌سازی و تولید محصول، همگی فرایند زمان‌بر و جدی هستند. در چنین فرایندی، برونسپاری می‌تواند کمی از بار فعالیت‌ها را سبک کند تا فرایند محصول منطقی‌تر طی شود. در این نوشتار، من مزیت برونسپاری IT را بررسی می‌کنم.
در فارسی کمی در مورد اصطلاحات ابهام وجود دارد. اول از همه توضیح مختصری بدهم. بعد سراغ موضوع اصلی برویم. برونسپاری سپردن بخشی از مسئولیت‌های سازمان به فرد یا شرکتی خارج از سازمان هست. خروجی آن شرکت محصول یا خدمات است. در مواقعی هم شخصی را خارج از سازمان یا تشکیلات برای وظایف مشخصی استخدام می‌کنند (Outstaffing). ویژگی مشترک برونسپاری منابع یا نیروی کار، خارج بودن آن از سازمان و تشکیلات است.
Outstaffing: You hire professional employees who keep working at their regular workplace, but you're the new employer.
Outsourcing: a business practice in which a company hires a third-party to perform tasks, handle operations or provide services for the company.
برونسپاری فرایند رایج شرکت‌های بزرگ است چرا که برای آن‌ها صرف ندارد در همه امور وارد شوند. مثلا اپل قسمتی از تجهیزاتش را در چین توسط شرکت‌های دیگری تولید می‌کند. چین، هند، فیلیپین و کشورهایی که مالیات و هزینه نیروی کار ارزان است، هدف شرکت‌های بزرگند. برای ایران چطور؟ ما که رابطه مستمری با جهان نداریم، برونسپاری نرم‌افزاری سودمند هست؟
من اینجا برایتان از مزیت‌های برونسپاری خدمات اطلاعاتی و نرم‌افزاری (IT) برای شرکت‌های کوچک و استارت‌آپ‌ها می‌گویم. بنظرتان برونسپاری IT چه مزایا و معایبی دارد؟ برای شرکت‌های کوچک برونسپاری چه توجیهی دارد؟
چند مورد از خدمات قابل برونسپاری در شکل زیر آمده است.
تمرکز: اول از همه، موضوعات تخصصی IT را افراد متخصص و باتجربه انجام می‌دهند. این کار سربار فکری و عمیلیاتی زیادی را از تیم‌ها برمی‌دارد. در عوض اعضا فرصت پیدا می‌کنند وقت بیشتری را برای برنامه کسب و کار (Business Plan) بگذارند. این قسمت‌ها جزئیات زیادی دارند و به شبکه‌ای (Network) از افراد مربوط می‌شود که قابل واگذاری نیستند.
صرفه‌جویی هزینه و فعالیت: برونسپاری راندمان هزینه‌ها و فعالیت‌ها را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد. کارفرما لازم نیست فضا فراهم کند یاتجهیزات تهیه کند. تیم‌های تخصصی فناوری اطلاعات (IT) بر لبه توسعه حرکت می‌کنند و تجربه خوبی از بازار کسب کرده‌اند. تحلیل‌هایشان با نیازها و روند بازار هم‌خوانی بیشتری دارد تا نیروهای جوان. برونسپاری از کارهای غیرضروری یا تکراری جلوگیری می‌کند. تعامل به حرفه‌ای‌ها به اصلاح برنامه کسب و کار (Business Plan) کمک می‌کند.
این دو عامل زیرساخت مناسبی را برای اعضای اصلی فراهم می‌کند تا تعامل بهتری برقرار کنند.
تسریع: قسمت‌هایی از کارهای نرم‌افزاری قابل واگذاری هستند که به تسریع فعالیت‌ها کمک می‌کند. برای شروع بعضی کارها زمان حیاتی‌ست. به عنوان مثال در دوران کرونا احتمال موفقیت خدمات آنلاین بیش از گذشته بود و افرادی سهم بیشتری از بازار کسب کردند که سریع‌تر محصول‌شان را عرضه کردند. پس تا نیاز برآورده نشده باید فرصت را گرفت.
بعضی ایده‌ها مثل رساندن آب به تشنه است. امروز بهتر از فرداست. بهتر است با حداقل محصول قابل قبول با مشتری تعامل کرد و بتدریج رشد کرد. برونسپاری IT برای همین جاهاست!
مزیت حیاتی برونسپاری، بدست آوردن زمان است. معمولا حرفه‌ای‌ها دقیق به تعادل (trade-off) هزینه و زمان نظر دارند.
انعطاف‌پذیری. هنگامی که محصول حداقلی قابل قبول از سوی شرکت دیگری تهیه شده باشد، راحت‌تر می‌شود تغییر ایجاد کرد چرا که شرکت برای جذب نیرو یا خرید تجهیزات هزینه جدی نکرده است.
حداقل محصول قابل قبول: Minimum Viable Product or MVP
تصمیم در مورد برونسپاری آسان نیست. بعضی استدلال می‌کنند که کارهای نرم‌افزاری مثل خون در رگ شرکت هستند. بهتر است فردی استخدام شود و قدم به قدم برا فرایند توسعه IT شرکت همراه شود. این فرد حافظ مجموعه‌ای از اطلاعات و اسناد IT شرکت خواهد بود که دسترسی و ارتباط با آن‌ها ساده‌تر است.
البته احتمال جدا شدن اعضای تیم‌های کوچک در مراحل ابتدای توسعه هم کم نیست. همین طور پیدا کردن متخصص IT و برنامه‌نویس خبره ارزان و راحت نیست. تیم‌سازی دردسرهای خودش را دارد و نیاز به برنامه کسب و کار مطمئن دارد.
دیجیکالا: حدود دو دهه قبل دیجیکالا یک رویا بود. سرمایه‌گذاران یک سایت سفارش دادند و طی چند سال آینده در حال شبکه‌سازی و ارزیابی بازار بودند. پس از آن وب‌سایت کامل از نو نوشته شد و آن پوسته اولیه را رها کردند. دقیقا مثل پوست انداختن.
شاید بهتر باشد در مراحل اول برونسپاری شود تا بعد از تثبیت ایده، با چشم‌اندازی روشن و اهدافی شفاف افراد جدید جذب شوند.
تجربه نشان می‌دهد ارتباط با شرکت‌های IT و نرم‌افزاری چالش‌های خود را دارد. برای این که این ارتباط ثمربخش باشد سه نکته مهم هستند:
در محیطی رقابتی کسب و کار، نمی‌توان کیفیت محصول یا فرایند رشد شرکت را به هیچ عنوان نادیده گرفت. نمی‌شود با نگاهی ایده‌آل و آرام منتظر مهیا شدن همه جوانب شد. برای یک کسب و کار برونسپاری همیشه و برای همه جنبه‌ها عملی نیست اما در موضوعات دیجیتال تا حدی شدنی‌ست. مزایای بالا می‌تواند تقسیم کارها و فرایندها را روان‌تر و سودمندتر کند.
امیدوارم مطلب حاضر به پیشرفت مسیر کسب و کارتان کمک کند.
