تشریح لگن
به امید خدا این جلسه فضاها، تنگناها، عضلات و استخوان های لگن رو به همراه عروق و اعصابش یاد میگیریم.
شکم به پایین دو تا محوطه داریم. محوطه بالاتر یا لگن کاذب از سه تیغ ایلیاک شروع میشه تا محوطه بعدی که بهش میگیم لگن کاذب. لگن کاذب از تنگه ورودی شروع میشه تا تنگه خروجی.
این تنگه ها مقاطعی از لگنند که بین استخوان های مهم لگن تشکیل میشن. تو شکل ببینیدشون بهتره تا من توضیح بدم.
سوراخ تحتانی یا همون خروجی لگن رو که نگاه کنیم میتوانیم زاویه زیر سمفیز پوبیس رو ببینیم اگر زاویه بین شاخه های استخوان پوبیس کم یا زیاد تر از حد طبیعیش باشه، زایمان فرد به مشکل میخوره غیر طبیعی میشه.
حالا تو ساختار لگن ما چند تا مفصل و چند تا رباط خیلی مهم بین این استخوان های محدود داریم: دو تا استخوان لگن، استخوان دنبالچه و استخوان های خاجی(sacral) و مهره L5
همین ها.
مفصل کمری خاجی
این مفصل بین L5 و S1 است. یه رباط ایلیولومبار مهره L5 رو سفت میکنه و رباط های طولی قدامی و خلفی این مهره هارو از قدام و خلف به هم وصل میکنن و مفصل رو محکم میکنند.
مفصل خاجی دنبالچه ای
این مفصل خیلی شبیه مفصل قبلیه اینبار هم مفصل با دیسک بین مهره ایه فقط بین استخوان های خاجی با دنبالچست. با دو تا رباط که در طول قرار گرفتن (مثل قبلی) محکم میشه اما اینبار به این دو تا رباط نمیگن طولی میگن خاجی دنبالچه ای قدامی و خلفی
یه مفصل هم داریم بین استخوان لگن و استخوان ساکرال یا خاجی اما نکته جالب توجه این بخش خود مفصلش نیست(که تو تحتانی خوندیم بین بخش اوریکولار لگن و استخوان خاجیه) نکته های این بخش مربوط به مجموعه رباط های محکم کننده این مفصله. (راستی این مفصل متحرک هم هست)
رباط های این مفصل این ها اند: بین استخوانی ها، خاجی خاصره ای(ساکروایلیاک)، خاجی خاری(sacrospinous) و خاجی تکمه ای(sacrotuberous) تو این دوتا عکس ببینیدشون
سمفیز پوبیس
خب میدونین مفصلیه بین دو تا استخوان لگن از بخش پوبیسشون اما شاید ندونید که این مفصل دو تا رباط هم محکمش میکنند: رباط پوبیک فوقانی و تحتانی(این مفصل هم غضروفیست)
دیواره های لگن برامون مهمه باید بدونیم هر کدوم از دیواره چه استخوان ها و چه عضلاتی رو شامل میشه.
تو دیواره خلفی لگن عضله پیریفورمیس(که حتما یادتون هست) مهمه و در کف لگن پرده عضلانی که بین دو استخوان لگن کشیده شده اهمیت داره به این پرده ماهیچه ای میگن دیافراگم لگن. که شامل این 4 تا عضلست: پیریفورمیس، اوبتراتور داخلی، ایسکیوکوکسیژئوس و بالابرنده مقعد
عکس:
از هر دیواره عکسی هم قرار میدم.
خود عضله بالابرنده مقعد شامل الیاف و بخش های مختلفی میشه: پوبوکوکسیژئوس، پوبورکتالیس، لواتور پروستات یا اسفنکتر واژن و ایلیوکوکسیژئوس
شهریور 98 پزشکی
همه عضلات زیر در تشکیل دیافراگم لگنی مشارکت دارند به جز :
1 ایلیو کوکسیژئوس
2 ایلیوسوآس
3 پوبوکوکسیژئوس
4 ایسکیوکوکسیژئوس
شهریور 97 پزشکی
همه موارد زیر جزء بخش های عضله لواتور آنی(بالابرنده مقعد) محسوب میشوند به جز؟
1پوبوکوکسیژئوس
2پوبوواژینالیس
3پوبورکتالیس
4ایسکیوکوکسیژئوس
اعصاب لگن
در لگن دو تا شبکه عصبی داریم یکی شبکه دنبالچه ایه که شبکه کوچکی هم هست(متشکله از S5 S4) این شبکه به همین عضله لواتور آنی که تازه خواندیمش عصب میده. این شبکه یه عصب مهم دیگه هم میده برای حس دهی پوست بین مقعد و دنبالچه به اسم عصب آنوکوکسیژیال.
اما شبکه ساکرال بخشیشون رو از اندام تحتانی بلدیم اول اون هارو مرور کنیم: عصب سیاتیک (L4 تا S3) تمام عضلات خلف پا رو عصب میداد اگه یادتون باشه زیر پیریفورمیس هم تشکیل میشد. (بزرگ ترین عصب بدن)
عصب گلوتئال فوقانی(S1 تاL4) عضلات گلوتئوس مدیوس و مینیموس و تنسور فاسیا لاتا رو عصب میده.
این یدونه هم از شبکه کمریه ولی میاد تو لگن همینجا بخونیمش عصب اوبتراتور(L2 L3 L4) عضلات ادداکتور ران رو عصب میده.
عصب گلوتئال تحتانی(L5تا S2) عضله گلوتئوس مگزیموس رو عصب میده.
عصب شرمی(S2 S3 S4)
عمده ترین عصب حس دهی اندام تناسلی خارجی است.
بخش لگنی تنه سمپاتیک
حالا غیر شبکه خاجی و دنبالچه ای تو لگن از تنه سمپاتیک هم عصبدهی داریم دیگه. این اعصابی که از خاجی و دنبالچه ای و اینور اونور میرن، از این تنه هم آکسون میگیرند. دقیقش رو فردا از استاد بشنویم.
عصبدهی پاراسمپاتیک هم تو این ناحیه داریم.
این الیاف پاراسمپاتیک و سمپاتیک تو لگن دو تا شبکه عصبی خودمختار هم درست میکنند با اسم شبکه هایپوگاستریک فوقانی و شبکه هایپوگاستریک تحتانی.
توی شکل دقت کنید هر کدام کجا هارو عصب میدهند و چه شبکه(Plexus) های دیگری درست میکنند.
عروق لگن
شراین
در مردان سه شریان اصلی در لگن وجود داره و در لگن زنان 4 شریان اصلی:
شریان های ایلیاک داخلی، شریان خاجی میانی و شریان رکتال فوقانی بین هر دو جنس مشترکند و شریان تخمدانی مخصوص زنانه.
ورید های لگن
شبکه های وریدی از اندام های مختلف لگن کنار همدیگه قرار میگیرن و همه با هم به ورید ایلیاک داخلی میریزند. از جمله این شبکه ها شبکه های وریدی پروستاتی، مثانه ای، رکتال، رحمی و واژنی اند.