تازه ترین اثر جناب کیمیایی که در سال ۱۴۰۰ در چهلمین جشنواره فیلم فجر بر روی پرده به نمایش در آمد و حالا پس از گذشت نزدیک به دو سال به تصمیم تهیه کننده در صبح روز سوم شهریور در قالب سریال از نماوا پخش شده است.
خائن کشی به کارگردانی کیمیایی و تهیه کنندگی علی اوجی، بازیگرانی را به گرد خود جمع کرده که قطعا می‌تواند هر مخاطبی را به پای اثر بکشاند. امیر آقایی، مهران مدیری، پولاد کیمیایی، سام درخشانی، پانته آ بهرام، حمیدرضا آذرنگ و فرهاد آئیش و بسیاری دیگر.
بازیگیری کیمیایی از اکثر بازیگران خوب بود است. در بازی‌ها فقط تعدادی محدود از جمله سام درخشانی و نرگس محمدی به عنوان ضعف تیم بازیگری به چشم می‌آیند؛ اما از آن‌ها که گذر کنیم می‌توانیم به بازی خوب آقایی و آذرنگ و حتی مدیری اشاره کنیم. شاید این تا اینجا بهترین نقش‌آفرینی جدی مدیری نسبت به کار‌های پیشینش باشد البته که هنوز هم ایشون در بازیگری نقص‌هایی دارد.۴ف
داستان خائن کشی در زمان نخست وزیری مصدق رخ می‌دهد و کاراکتر اصلی آن مهدی بلیغ است. داستان به طور کامل بر اساس واقعیت نیست اما کیمیایی با آوردن نام بلیغ و مصدق فضای داستان را به سوی ایده‌ی ذهنی خود سوق داده است. کیمیایی قبل‌تر از این نیز از بلیغ در کتابش با نام "جسد‌های شیشه‌ای" به عنوان کاراکتر فرعی استفاده کرده بود و در آن‌جا نیز این کاراکتر همانند اینجا جذاب و کاریزماتیک شکل گرفته بود.
در روزی که قرار است کسوف حادث شود گروهی به رهبری سهراب (مهران مدیری) و با حضور مهدی بلیغ (امیر آقایی) پول‌های بانکی را در هنگام کسوف به امانت می‌بردند(دیالوگ مهدی بلیغ). پس از این سرقت تعدادی زخمی و کشته می‌شوند و باقی به آرایشگاهی متروکه پناه می‌برند و از اینجا داستان تازه شروع می‌شود.
پیرنگی که در نگاه اول جذاب است اما در اجرا ریتم آن بعد از جرقه‌ی اول کُند می‌شود؛ اما این کندی در اکثر آثار کیمیایی مشهود است و اینجاست که نکته‌ی قوت کارنامه‌ی ایشون خودی نشان می‌دهد. دیالوگ، پارامتری که آثار او را از تمام آثار سینمای ایران متفاوت می‌کند. از قبل از انقلاب، از قیصر و گوز‌‌ن‌ها و داش آکل تا بعد از انقلاب و سُرب و دندان و مار و جرم. در تمام سا‌ل‌های عمر ایشون دیالوگ‌هایش زبان‌زده خاص و عام بوده است به طوری که به راحتی می‌توان از بهترین دیالوگ‌های او کتابی قطور نوشت. در خائن کشی نیز به تعبیر بنده اینطور است، دیالوگ‌هایی قصار و صیقل خورده با همان حال و هوای همیشگی کیمیایی که اگر کیمیایی و سینمای او را دوست نداشته باشید قطعا از این دیالوگ‌ها هم لذت نخواهید برد.
اما مشکل اصلی اثر فیلمنامه است. ایده‌ای جذاب با شروعی خوب که به کندی دنبال می‌شود و نخ‌نما می‌شود و کاراکتر پردازی‌ای که برای بسیاری از کاراکترها از یک خط هم کمتر است. برخی از کاراکتر‌‌ها‌ی فرعی عملاً هیچ گونه شخصیت پردازی‌ای ندارند و همین اتفاق باعث می‌شود که بتوانیم فیلم را بدون حضور سام درخشانی و شکیب شجره و نرگس محمدی و تعدادی دیگر تجسم کنیم و باز هم به اثر لطمه‌ای با حذف این کاراکترها وارد نشود.
زمانی که فیلم‌برداری و کارگردانی با حوصله و با دقت انجام شود نتیجه کار چنین اثری می‌شود. از فیلم‌برداری صحنه‌ی کسوف و سرقت تا سکانس پایانی. طراحی صحنه از نکات مثبت اثر است، چیدمان و انتخاب‌هایی درست. محیطی که توسط کیمیایی و طراح صحنه سهیل دانش اشراقی مجسم شده است بسیار جذاب و گیرا است، از بانک و آرایشگاه متروکه تا شیره‌کش خانه؛ طراحی لباس و گریم هم در جای خود به اثر کمک کرد‌ه‌اند و اشاره به آن‌ها خالی از لطف نیست.
موسیقی اما از نکات مهم اثر است. ستار اورکی در اثر کیمیایی فضایی زیبا به وجود آورده است. حماسی و گوش‌نواز. از آثار دیگر وی می‌توان به موسیقی متن فیلم فروشنده و خون شد و ویلایی‌ها و انیمیشن فیل‌شاه اشاره کرد.
شاید برایتان پرسشی پیش بیاید که از یک فیلم ۲ ساعته چگونه می‌توان سریالی ۶ قسمتی درآورد؟ پاسخ این پرسش را می‌توان در صحبت‌های علی اوجی دنبال کرد، به گفته‌ی او برای نسخه‌ی اکران شده در جشنواره قسمت‌هایی از فیلم حذف شده بودند تا مدت فیلم به حالت استاندارد خود برسد و حالا قرار است آن بخش‌ها در کنار بخش‌های اصلی در یک مینی سریال به دست مخاطب برسد.
خائن‌کشی‌ای که بنده در سینما شاهد آن بودم یک سر و گردن از برخی از آثار اخیر کیمیایی از جمله "خون شد" بالا‌تر است و در مجموع برایم زیبا و قابل تحسین بود. اما حالا برای اینکه بگوییم خائن کشی در قالب مینی سریال قرار است تا چه حد نظر مخاطب را جلب کند زود است، زیرا تازه قسمت یک آن منتشر شده است.
نظرات منتقدان و مخاطبین در مورد نسخه سینمایی تقریبا در دو جهبه قرار می‌گیرد، برخی از اثر انتقاد شدید کرده و آن را سقوطی برای سینمای کیمیایی می‌دانند و برخی دیگر آن را اثری متوسط اما ارزشمند می‌دانند. شاید مینی سریال آن بتواند تا حدی این نظرات را تغییر دهد.
به طور کلی می‌توان گفت خائن کشی اثری است که ایده‌ای جذاب و نام‌هایی آشنا را در خود دارد و حرف از مردم و سیاست می‌زند و پروژه‌ای منسجم در کارگردانی و تصویر برداری و طراحی صحنه است که متأسفانه به خاطر ضعف‌هایی در فیلمنامه نتوانسته به اثری کامل تبدیل شود و در جذب عمده‌ی مخاطبان عام سینما باز می‌ماند اما همچنان اثری ارجمند و قابل احترام است.
این که تا چه حد برایتان خائن کشی جذاب و گیرا باشد به مولفه‌های بسیاری از جمله علایق و سلایق و دیدگاه شما بستگی دارد اما از این‌ها مهم‌تر آن است که تا چه حد به سینمای منحصر به فرد کیمیایی علاقه‌مند باشید.
امید‌وارم از دیدن سریال خائن کشی لذت ببرید.
