توییتر از جمله شبکههای اجتماعی است که درباره حضور و یا عدم حضور کسب وکارهای ایرانی در آن نقل و قولهای بسیاری وجود دارد. برخی میگویند توییتر هیچ تاثیری در بهبود بازاریابی کسب وکار ندارد و برخی نیز میگویند حضور در توییتر از الزامات هر کسب وکاری است اما نتیجه این بحثها چیست؟ حضور در توییتر از واجبات است یا خیر؟ با ما همراه باشید تا به این پرسش مهم پاسخ دهیم.
قبل از ریز شدن در این مسئله توصیه میکنم با دید کلیتری به مسئله نگاه کنید. هدف هر کسب و کار از حضور در شبکههای اجتماعی مختلف، معرفی محصول خود و در نتیجه بازاریابی میباشد. در رابطه با بازاریابی تعاریف مختلفی وجود دارد که نظریه پردازان این حوزه نیز در برخی موارد با یکدیگر اختلاف دارند اما ما نمیخواهیم وقت خود را برای بررسی این اختلافات هدر دهیم و با یک تعریف مناسب و خلاصهتر از آقای احمد روستا به یک تعریف ساده و چکلیست گونه از بازاریابی میرسیم که میتواند در انتخاب و نحوه استفاده از هر ابزار بازاریابی به شما کمک کند.
این تعریف میکند که بازاریابی عبارت است از:
با این تعریف میتوان متوجه شد که شبکه اجتماعی توییر در کدام یک از موارد ذکر شده کاربرد دارد.
همانطور که میدانید در توییتر اولویت با متن است. کاربران باید در کاراکترهای محدود توییتر، پیام و منظورخود با دیگران به اشتراک بگذارند. مزیت توییتر در اینجاست که شما میتوانید با جستجوی کلمات مورد نظر خود، به گنجینهای از توییتهایی که با کلمه مورد نظر شما به اشتراک گذاشته شدهاند دست پیدا کنید که برای بازارشناسی بسیار مفید خواهد بود؛ با جستجوی حوزهی کسب وکارتان یا رقبایتان به مجموعهای از توییتها دست پیدا کنید که میتوانید با در نظر گرفتن مزیتهای رقبا، آن را در کسب و کارتان لحاظ کنید ویا با مشخص کردن معایب آنها، سعی بر اصلاحشان در کسب و کار خودتان کنید.
فرض کنید شما یک کسب وکار فعال در حوزه فروش کتاب دارید؛ پس میتوانید با جستجوی عبارتهای مرتبط به این حوزه، به نتیجه برسید که مشتریان چه انتظاراتی از یک فروشگاه اینترنتی کتاب دارند؛ مثلا گروهی از آنان از این مسئله ناراضیاند که فروشگاههای آنلاین کتاب به حوزه روانشناسی توجه کمتری دارند و شما با در نظر گرفتن این موضوع میتوانید طیف مناسبی از مشتریان بالقوه را جذب کنید؛ یا مثلا با جستجوی نام رقبا در این حوزه، متوجه میشوید که یکی از رقیبهای شما، مشکل اساسی در بستهبندی و ارسال کتاب دارد که با در نظر گرفتن این موضوع و ارسال کتاب در زمان وعده داده شده با قیمت مناسب و بستهبندی جذاب، رضایت مشتریان را به ارمغان بیاورید.
در بازارشناسی به وسیله توییتر به این نکات توجه کنید:
در مورد قبل، به این نکته اشاره کردم که توییتر فضایی متن محور دارد؛ این برخلاف اینستاگرام است که اولویت با عکس بوده و شما میتوانید راحتتر احساس مخاطبان را تحت تاثیر قرار دهید. در توییتر درگیر کردن مخاطب با متن کاری دشوارتر است که شما را به داشتن تخصص و خلاقیت نیازمند میکند. مورد مهم بعدی این است که اگر کسب و کار شما نوپاست و هنوز شناخته شده نیست، معرفی محصول شما در این فضا به مراتب سختتر خواهد بود؛ البته در اینجا برای برخی کسب و کارها مثل کسب و کارهای خانگی و کسب کارهایی که به صورت خیریه فعالیت میکنند میتوان تا حدودی استثنا قائل شد. ضمن اینکه ایجاد کمپینهای موفق در توییتر، نیازمند مهارت و توجه به جزئیات فراوانی دارد که مدیریت آن برای یک کسب و کار کوچک و یا کسب و کاری که هنوز شناخته شده نیست، بسیار دشوار است.
فارغ از این که کسب وکار شما از نوع B2B است یا B2C، باید توجه داشته باشید که آیا مشتریان بالقوه شما در توییتر حضور دارند؟ فروشگاه اینترنتی کتاب در مثال قبلی را نظر بگیرید؛ اگر حوزه فعالیت این فروشگاه کتابهای آموزش برنامهنویسی باشد، احتمال موفقیت بازاریابی این وبسایت بسیار بیشتر از فروشگاه اینترنتی دیگریست که کتابهای حوزه تربیت کودکان ارائه میدهد چراکه مشتریان بالقوه به برنامهنویسی علاقه دارند و در توییتر فعالند بسیار بیشتر از علاقهمندان کتابهای تربیت کودکان است.
در کل به شما سرمایهگذاری وقت و پول در توییتر برای جذب مشتری توصیه نمیشود مگر آنکه برای حضور در این فضا خلاق و با برنامه باشید و از حضور مشتریان بالقوه خود در این فضا مطمئن!
اگر به اکثر کسب و کارهای ایرانی که در توییتر موفق هستند نگاهی بیاندازید، متوجه خواهید شد که استراتژی اصلی آنان حفظ مشتری با پاسخگویی به سوالات، انتقادات و یا پیشنهادات کاربران است. استراتژی پاسخگو بودن در توییتر یک استراتژی جذاب است که به برندسازی کسب و کارتان بسیار کمک میکند اما این استراتژی نیازمند یک پیششرط مهم است! در حقیقت در کسب و کار شما باید پاسخگویی به یک اصل مهم تبدیل شده باشد؛ به عنوان مثال اگر شما در صفحه اینستاگرام کسب وکارتان نظرات مخالف را سریعا حذف کرده و یا حتی کاربران را بلاک میکنید، توییتر به هیچ وجه فضای مناسبی برای شما نیست چراکه شما در توییتر امکان کنترل نظرات را به صورتی که در اینستاگرام وجود دارد، ندارید. در توییتر با پاسخگویی به همراه لحنی مناسب( مقاله رفتار مناسب در شبکههای اجتماعی) میتوانید مشتریان بالقوه را به مشتریان وفادار تبدیل کنید، از شایعههای دروغین احتمالی جلوگیری میکنید و با تعاملی که با مشتریان ایجاد میکنید به پیشرفت کسب و کار کمک میکنید.
استفاده از توییتر به عنوان ابزاری برای بازاریابی کسب وکار مانند هر ابزار دیگری، نیازمند این است که مشخص کنیم مقصود ما از استفاده از این ابزار چیست. استفاده از ابزارهای مختلف بدون داشتن هدف نتجهای جز شکست و هدر رفت سرمایه نخواهد داشت. در توییتر ما نیازمند گامهای حساب شده هستیم. توصیه به شما استفاده حتمی از این ابزار برای بازار شناسیت اما برای استفاده به عنوان ابزار بازارسازی(جذب مشتری) و بازارداری(حفظ مشتری) حتما نکاتی که گفته شد را در نظر بگیرید.