کشور ایران با برخورداری از پیشینه‌ی تاریخی بسیار غنی یکی از دیدینی‌ترین نقاط دنیا برای تاریخ دوستان محسوب می‌شود. با توجه به تعداد مکان های تاریخی ایران که به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده، ایران در رتبه‌ی هفتم جهان قرار گرفته است. قدمت برخی از مکان‌های تاریخی ایران به بیش از 4000 هزار سال قبل از میلاد مسیح می‌رسد. سراسر ایران مملو از آثار تاریخی و مکان‌های بسیار باشکوه است. با توجه به این موضوع قصد داریم در این فرصت با چند نمونه از شاخص‌ترین مکان‌های تاریخی کشورمان آشنا شویم.
تخت جمشید یا پرسپولیس مجموعه‌ای از کاخ‌های بسیار باشکوه، متعلق به دوران هخامنشیان است. در لیست مکان های تاریخی ایران تخت جمشید همیشه از جایگاهی ویژه در میان گردشگران داخلی و خارجی برخوردار بوده است. این مجموعه در دوران باستان، در شهر پارسه قرار داشته که امروزه اثری از آن باقی نمانده است. عملیات ساخت تخت جمشید با دستور داریوش بزرگ آغاز شد و توسط خشایارشا، اردشیر و… تا آخرین پادشاه سلسله‌ی هخامنشیان ادامه داشت. با توجه به آثار به جا مانده از این مجموعه گمان می‌رود که این مکان اقامتگاه بهاره و جهت برگزاری مراسم سال نو مورد استفاده قرار می‌گرفته است. در تصاویر موجود در پلکان ورودی کاخ آپادانا که نخستین کاخ ساخته شده در تخت جمشید به شمار می‌رود، حاکمان ممالک تحت سلطه‌ی ایران جهت پیشکش هدایای خود صف آرایی کرده‌اند.
به جرات می‌توان گفت که بخش بزرگی از تاریخ هخامنشیان که امروزه در دسترس است، برگرفته از کتیبه‌های موجود در تخت جمشید و سنگ نگاره‌های آن است. این اطلاعات شامل داده‌های ارزشمندی در زمینه‌ی فرهنگ، رسوم، پوشش، زمامداری و… در دوران هخامنشیان است. این مجموعه تا قبل از ویرانی و آتش سوزی آن به دست اسکندر مقدونی در سال 330 پیش از میلاد مسیح رونق داشته و کاملا برپا بوده است. با توجه به کشفیات موجود کلیه‌ی ساخت و سازها در تخت جمشید توسط استادکاران، هنرمندان، معماران، کارگران زن و مرد که علاوه بر دریافت حقوق از مزایای بیمه نیز برخوردار بوده‌اند، انجام گرفته است . مجموعه‌ی تخت جمشید در استان فارس و در فاصله‌ی 57 کیلومتری شهر شیراز قرار دارد.
یکی دیگر از مهم‌ترین مکان‌های تاریخی ایران مجموعه‌ی پاسارگاد می‌باشد. این مجموعه شامل سازه‌های باستانی متعلق به دوران هخامنشیان است که از مهم‌ترین آنها می‌توان به آرامگاه کوروش بزرگ اشاره کرد. مجموعه پاسارگاد شامل آرامگاه کوروش بزرگ، کاخ اختصاصی کوروش بزرگ، کاخ بارعام، آرامگاه کمبوجیه، دژ دفاعی تل تخت، باغ پادشاهی، کاخ دروازه، پل، آبنمای باغ‌های شاهی، کاروانسرای مظفری، محوطه‌ی مقدس، تنگ بلاغی می‌باشد. پاسارگاد در فاصله‌ی 130 کیلومتری شهر شیراز واقع شده است.
مجموعه باستانی نقش رستم یکی از مکان های تاریخی ایران متعلق به دوره‌ی هخامنشیان بوده که در فاصله‌ی 6 کیلومتری از تخت جمشید قرار گرفته است. این مجموعه آثاری از دوران ایلامی، هخامنشیان و ساسانیان، را در خود جای داده است. مجموعه نقش رستم شامل آرامگاه چهار تن از پادشاهان هخامنشی، بنای موسوم به کعبه زرتشت، نقش برجسته‌هایی از دوران ساسانیان و ایلامیان می‌باشد. بخش‌هایی از نقش برجسته متعلق به دوران ایلامیان، در زمان بهرام دوم ساسانی مورد تخریب قرار گرفت و به جای آن نقش وی بر سنگ نگاره تراشیده شد.
از دیگر آثار ساسانی می‌توان به کتیبه‌هایی از شاپور یکم ساسانی و کرتیر، مراسم تاجگذاری اردشیر بابکان و… با هدف نشان دادن ارتباط و پیروی سلسله‌ی ساسانی از پادشاهان هخامنشی اشاره کرد، که از لحاظ تاریخی بسیار با ارزش هستند. آرامگاه‌های موجود در نقش رستم در دل کوه کنده کاری شده اند و محل دفن داریوش بزرگ، خشایارشا، اردشیر یکم و داریوش دوم می‌باشند. این آرامگاه‌ها در نمای بیرونی با یکدیگر کاملا مشابه هستند. در مجموعه‌ی نقش رستم یک بنای مکعبی شکل با طراحی بسیار منحصر به فرد موسوم به کعبه زرتشت قرار دارد که همچنان با پرجاست. در مورد کاربرد این بنا نظریه‌ی قطعی به جز یک سری گمانه زنی وجود ندارد. ولی بقایای نمونه‌ی کاملا مشابه با این سازه در مجموعه پاسارگاد موجود است که از آن به عنوان آرامگاه کمبوجیه، پسر و جانشین کوروش بزرگ یاد می‌شود.
شهر اصفهان به دلیل تعداد زیادی مکان‌های تاریخی و دیدنی به عنوان شهر موزه در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. از میان مکان های تاریخی ایران میدان نقش جهان اصفهان مجموعه‌ای از شاهکارهای هنری و معماری ایران را درون خود جای داده است. در اطراف میدان نقش جهان کاخ عالی قاپو، بازار بزرگ، مسجد امام و مسجد شیخ لطف الله قرار گرفته‌اند، که هر کدام به نوبه‌ی خود از زیبایی‌های منحصر به فردی برخوردار هستند. این مجموعه به دستور شاه عباس اول صفوی ساخته شد و در دوره‌های پس از آن مورد مرمت و تغییرات بسیار قرار گرفت.
برای مطالعه ادامه این مقاله در سایت حستایل و آشنایی بیشتر با مکان های تاریخی ایران روی لینک زیر کلیک کنید.
