بعضی از افرادی که «تجربه نزدیک به مرگ» داشته اند، شاید ملتزم به مسائل دینی نبودند یا حتی مسلمان نبودند. اما چرا در برزخ با فضای نورانی لذت بخشی مواجه می شوند و می گویند دوست داریم وزدتر بمیریم و آن فضا را دوباره تجربه کنیم؟
دو پاسخ برای این سوال مطرح است:
1- افراد بسیاری هستند که به خاطر شرایط محیطی، خانوادگی و.. حق به آنها نرسیده است ولی آن مقدار از حق که به آنها رسیده آن را پذیرفته اند و عمل کرده اند. اصطلاحا به این افراد مستضعف می گویند.
بعد از مرگ به واسطه داشتن سلمی و تسلیمی که نسبت به همان مقدار از حقی که به آن ها رسیده، تجربه های خوش آیندی دارند و نظام هستی با روی گشاده با آنها برخورد می کند.
2- نکته دوم این که انسان ها به اندازه جدا شدن یا انصراف روح از بدن،لایه های مختلفی ای از مرگ را تجربه می کنند. لایه های ابتدایی بدین صورت است که فرد در دالانی از نور بالا می رود و احساس راحتی می کند.
برخی تنها همین لایه ابتدایی را تجربه کرده اند. اما برخی وارد لایه های عمیق تر مانند حسابرسی حق الناس شده اند.
لذا نباید به واسطه درک لایه ابتدایی، لایه های دیگر را نادیده بگیریم و تصور کنیم که همه برزخ لایه اول آن است!
برای درک بهتر این مساله، عالم جنین و عالم دنیا را تصور کنید. ورود انسان از دنیا به عالم برزخ، مثل ورود جنین به عالم دنیاست.
جنین که در فضای تنگ و تاریک رحم بوده است، پس از تولد در حالی که چشمش بسته است با نوری مواجه می شود و نسبت به فضای قبلی که در ان بوده است آزادی بیشتری را احساس می کند و از دست و پا زدن لذت می برد.
جنینی که قلبش ناقص باشد یا یک دست نداشته باشد هم، با نور و راحتی مواجه می شود و این مواجهه، دلیل بر این نمی شود که از نظر جسمی کاملا سالم است. وقتی بزرگ تر می شود متوجه نقص جسمی اش می شود.
دو نکته خیلی مهم:
1- ما نباید از بیان این تجربه ها برای پلورالیسم دینی، اخلاقی یا عملی استفاده کنیم. مثلا نباید از یک خانمی که اهل حجاب نبوده است و تجربه خوش آیندی داشته، این را استفاده بکنیم که حجاب خیلی مهم نیست و «اصل دل است». این یک برداشت ناشیانه از مساله است.
اگر بیان شده که حاتم طایی مسلمان نبوده است اما به خاطر بخشش فراوانی که داشته عذاب نمی شود دلیل بر این نمی شود که هر کاری که کرده است درست و حق بوده است!
2- با توجه به لایه لایه بودن انصراف روح از بدن، اگر می بینیم که افراد مختلفی در وادی #حق_الناس گرفتار شده اند دلیل بر این نمی شود که «#حق_الله» یا «اعتقادات» و.. در عالم برزخ مهم نیست. روایات سنگینی درباره حق الله داریم. مثلا داریم که اگر نماز قبول شود باقی اعمال قبول می شود. لذا طرح یک مساله دلیل بر کم اهمیت بودن مساله دیگر نمی شود چون به آن لایه فرد وارد نشده است.
