بانکداری باز چیست؟

بانکداری باز به فرآیندی اطلاق می‌شود که بانک‌ها و سایر مؤسسات مالی، داده‌های مربوط به مشتریان را جهت استفاده‌ی ارائه‌دهندگان خدمات مالی در دسترس قرار می‌دهند. در واقع بانکداری باز فراتر رفتن از سطح بانکداری سنتی است و خدمات مالی در یک فضای دیجیتال ارائه می‌شود.

شاید در نگاه اول دسترسی آزادانه به داده‌ها چندان امن به نظر نرسد و موجب ایجاد نگرانی شود با این حال این فرآیند از سطحی از ایمنی برخوردار است و بانک ها به طور مؤثر زیرساختی را برای اشتراک گذاری داده های مشتریان خود با اشخاص ثالث ایجاد می کنند.

این گونه نیست که سیستم بانکداری باز به بانک‌ها اجازه دهد راحت‌تر اطلاعات مشتریان خود را در اختیار موسسات مالی دیگر قرار دهند. هدف کاملاً برعکس است – بانکداری باز با هدف نهایی بهبود خدمات مالی برای مشتریان در نظر گرفته شده است. با باز کردن دسترسی به داده‌هایی که در طول تاریخ جمع‌آوری کرده‌اند، به شرکت‌های جدید و محصولات جدید اجازه می‌دهد به بازار بیایند و از این داده‌ها به روش‌های مفید و نوآورانه استفاده کنند.

چگونگی فعالیت بانکداری باز

در بانکداری باز، بانک‌ها به ارائه‌دهندگان خدمات شخص ثالث، که معمولاً استارت‌آپ‌های فناوری و فروشندگان خدمات مالی آنلاین هستند، اجازه دسترسی و کنترل داده‌های شخصی و مالی مشتریان را می‌دهند. معمولاً مشتریان باید رضایت بدهند تا بانک اجازه چنین دسترسی را بدهد. سپس APIهای ارائه‌دهندگان شخص ثالث می‌توانند از داده‌های مشترک مشتری(و داده‌های مربوط به طرف‌های مالی مشتری) استفاده کنند. موارد استفاده ممکن است شامل مقایسه حساب‌ها، بررسی تاریخچه تراکنش‌های مشتری، جمع‌آوری داده‌ها در بین مؤسسات مالی شرکت‌کننده باشد و همچنین مشتریان برای ایجاد پروفایل‌های بازاریابی یا ایجاد تراکنش‌های جدید و تغییرات حساب از بانکداری باز استفاده کنند.

دسترسی‌هایی که بانکداری باز ارائه می‌دهد:

1. بهبود روش‌های پرداخت: با شروع پرداخت بانکداری باز، مشاغل می‌توانند از محصولات پرداختی‌ای استفاده کنند که جریان مالی را بهبود می‌بخشد، هزینه‌ها را کاهش می‌دهد، نظارت بر تراکنش‌های مالی را افزایش و کلاهبرداری را کاهش می‌دهد.
2.  بهبود شرایط وام‌گیری: اگر مشتریان سابقه اعتباری زیادی نداشته باشند، ممکن است نتوانند وام مطلوب خود را دریافت نمایند. اما با بانکداری باز، وام‌دهندگان می‌توانند به داده‌های حساب بانکی مشتریان دسترسی داشته باشند و اعتبار مالی ایشان را بسنجند و به آن‌ها خدمات مالی ارائه دهند.
3. مدیریت مالی بهتر: با دسترسی به داده‌های حساب مشتریان، تمام تراکنش‌های مالی مشتریان سنجیده می‌شود و به ایشان کمک می‌شود تا شرایط مالی بهتر را شناسایی کنند مثلا چه فعالیت‌هایی کارمزد کمتر و یا سود بیشتری دارد.
4. تجمیع حساب: مشتریان می‌توانند تمام حساب‌های بانکی خود را در یک فضای دیجتال داشته باشند و به جای استفاده از چند مرورگر برای بررسی حساب‌های خود می‌توانند تمام حساب‌های خود را در یک فضا داشته باشند.

برای مطالعه ریسک و مزایای بانکداری باز پیشنهاد می‌کنیم مقاله «تعریف بانکداری باز و مزایا و ریسک‌های آن» را در های تک مطالعه کنید.