تحت تاثیر رشد فناوری، مسیر وام گرفتن نیز بسیار ساده تر از پیش شده است. همانطور که در بانکداری دیجیتال توضیح داده شد، امروزه افراد برای گرفتن وام نیز نیاز به حضور در بانک یا موسسات اعتباری ندارند. همچنین چالشهای پیشین در ارتباط با سوسابقه و عدم صلاحیت نیز رفع شدهاند، چرا که پیشینه اعتبار افراد در عرض چند ثانیه توسط تکنولوژیهای این حوزه مورد بررسی قرار میگیرد و تنها در صورت تایید ادامه پروسه انجام میشود.
لندتک یکی از زیرمجموعههای حوزهی فینتک است که تشیکل شده از دو واژهی(lend) به معنی قرض دادن و (Technology) به معنای فناوری تشکیل شده است. میتوان لندتک را در فارسی به وامدهی آنلاین ترجمه کنیم که بر ارائهی خدمات مالی بهصورت آنلاین اشاره دارد.
بسیاری از ما همواره دنبال راههایی هستیم که بتوانیم خدمات مطلوب خود را بهراحتی دریافت کنیم- گرفتن وام نیز از این قاعده مستثنی نیست. از آنجایی که شرکتهای نوپا در حوزهی فینتک در حال رایج شدن هستند، افراد راههای راحت و جدیدی را برای دریافت خدمات بانکی پیدا میکنند که در بانکهای سنتی یافت نمیشد.
لندتک روش دیجیتالی برای ارائه وام و خدمات بانکی به مردم به صورت آنلاین است. بانکها و سایر شرکتهای وامدهنده مالی میتوانند به صورت دیجیتالی به مشتریان خود وام دهند اما نیاز است بستری را برای مدیریت وامها و فرآیندهای آن از طریق پلتفرمهایی ایجاد کنند.امروزه بسیاری از شرکتهای فینتک وامدهی آنلاین را نیز به خدمات خود اضافه کردهاند که به بسیاری از مشتریان تجربهای راحت و سریع داده است.
بانک ها و اتحادیه های اعتباری و موسسات مالی اصلیترین وامدهندگان هستند اما وامدهندگان دیگری نیز وجود دارند:
وام دهندگان P2P، افرادی که قصد دارند وام بگیرند را با سرمایه گذاران فردی که تمایل به وامدهی دارند بهصورت آنلاین متصل می کنند. شرکتهای وام دهنده خارجی مانند Upstart، Lending Club، و SoFi نمونههاییاند که در حوزهی پرداخت آنلاین فعالیت میکنند.
مانند وام دهندگان P2P، مشارکت کنندگان تامین مالی جمعی وامدهندگان را به درخواستکنندهی وام متصل میکنند. این روش جمعآوری پول معمولاً از سوی گروهی از خیرین است که در تلاش برای جذب سرمایه هستند.
با دیجیتالی و آنلاین شدن تمام مراحل دریافت وام، افراد به راحتی میتوانند از طریق تلفنهای هوشمند خود فرآیند ثبت درخواست، احراز هویت، ارسال مدارک و دریافت وام را انجام دهند بدون اینکه نیاز به مراجعهی حضوری داشته باشند.
باتوجه به تورم روزافزون و قیمت بالای کالاهای مختلف و در کنارش درآمد پایین، قدرت خرید جامعه کاهش یافته و امکان تهیهی کالاهای معمولی همچون گوشی موبایل نیز برای برخی تبدیل به معضل شده است. یکی از کمکهایی که لندتک میکند فراهم آوردن این امکان است که افراد بتوانند وامهای خرد بدون بهره یا با بهرهی اندک دریافت نمایند در حالی که در بانکهای سنتی عمدتا مبالغ کلان بهعنوان وام داده میشود.
یکی از ویژگیهایی که لندتک دارد فراهم کردن دسترسی همگانی است. در واقع لندتک محدودیت زمانی و مکانی را از بین میبرد و افراد هر زمانی که تمایل داشته باشند میتوانند درخواست وام بدهند و همچنین بدون مراجعهی حضوری و در هرمکانی میتوانند درخواست خود را ثبت نمایند.
هنگامی که از لندتک صحبت میکنیم، میدانیم که این خدمات تنها با هوش مصنوعی قابل ارائه است یکی از فوائدی که هوش مصنوعی دارد اطلاعات مخاطبان را ذخیره میکند و سپس به بررسی و تحلیل این اطلاعات میپردازد و که در نهایت پیشنهاداتی را به مخاطبان با توجه اطلاعات ایشان ارائه میدهد.
یکی از مشکلاتی که استارتاپهای لندتک با آن درگیراند موضع بانک مرکزی نسبت به لندتکها و عدم وجود شفافیت در قوانین است. در واقع هیچ آییننامهای در حوزهی لندتکها وجود ندارد و همین مسئله سبب شده است تا کوچکترین تخلفی از جانب یک استارتاپ، مابقی استارتاپها را نیز تحتالشعاع قرار دهد و به دلیل عدم وجود شفافیت در قوانین، لندتکها نمیتوانند از خود فاع نمایند.
یکی دیگر از مشکلاتی که لندتکها با آن مواجهه هستند مربوط به تامین مالی است. بانک مرکزی این حساسیت را دارد که تامین مالی حتما از شبکهی مالی و بانکی تحت نظارت خود انجام شود در حالیکه کمیاب و گران بودن منابع سبب شده است تا این استارتاپها اعتبار گرانقمیتی را به درخواست کنندگان ارائه دهند و سود بیشتری از وامگیرندگان دریافت نمایند.
یکی از مشکلاتی که حوزهی لندتک با آن مواجه است مسئلهی مربوط به اعتبارسنجی است. در واقع در ایران به دلیل ضعیف بودن سیستم اعتبارسنجی و نداشتن دادههای مربوط به اعتبارسنجی که در استانداردهای بینالمللی مطرح است استارتاپهای حوزهی لندتک مجبور به دریافت ضامن از مشتریان خود میشوند در حالیکه در استارتاپهای خارجی به دلیل قوی بودن سیستم اعتبارسنجی متقاضیان دیگر نیازی به وام ندارند.
با توجه به توضیح و تبین مفهوم لندتک، در این حوزه نیز همچون سایر حوزههای فینتک استارتاپهایی در ایران شروع به فعالیت کردهاند. استارتاپ مهربانه یکی از قدیمترین استارتاپها در این حوزه است. این استارتاپ در سال 1392 با هدف تامین مالی برای موسسات خیریه شروع به فعالیت کرده است. استارتاپ حامیجو که یکی دیگر از استارتاپهای قدیمی است در سال 1394 شروع به کار کرده است این استارتاپ برخلاف مهربانه در حوزهی خیریهای فعالیت ندارد و تلاش میکند بین صاحبان ایده و حامیان آن ارتباط برقرار کند.
در نهایت با توجه به توضیحاتی که از لندتک داده شد در یک قیاس ساده میتوان لندتک را همچون سیستموامدهی خانوادگی دانست که افرادی از خانواده با یکدیگر جمع شده و با قرعهکشی هر ماه مبلغی به یکی از اعضا تعلق میگرفت. لندتک با استفاده از فناوری، امکان وامدهی برای همهی افراد با مبالغ مختلف را تامین میکند و همچین افراد میتوانند خرید اقساطی داشته باشند. مطالب بیشتر در حوزه اقتصاد دیجیتال را در هایتک مطالعه کنید.