راز بلندترین شب سال: شب یلدای ۱۴۰۳ و جشنوارهای که مرزها را درنوردیده است
وقتی شب یلدا از راه میرسد، انگار طبیعت خود را برای داستان گویی آماده کرده است. ستارگان بیش از همیشه میدرخشند، و زمان انگار کش می آید تا دل های ما را در گرمای خانواده هایمان گرم تر کند. اما چرا این شب، این اندازه جادویی است؟ چرا مردم در نقاط مختلف جهان، طولانی ترین شب سال را جشن میگیرند؟ امسال، در سال ۱۴۰۳، یلدا فراتر از یک شب ایرانی است؛ یلدا پلی است میان فرهنگ ها، سنت ها و قلب ها.
تاریخ دقیق شب یلدای ۱۴۰۳: کی، کجا و چرا؟
در تقویم سال ۱۴۰۳، شب یلدا برابر است با شب پنجشنبه ۳۰ آذرماه ۱۴۰۳ و به بامداد جمعه ۱ دی ماه ۱۴۰۳ ختم میشود. این شب، دقیقاً لحظه ای است که خورشید در کوتاه ترین روز خود از سال عبور کرده و طولانی ترین شب را پدید آورده است. از نظر علمی، این اتفاق به انقلاب زمستانی مربوط میشود، که در نیم کره شمالی به معنای آغاز زمستان است.
یلدا ۱۴۰۳ در تاریخ، ۳۰ آذر ۱۴۰۳ برابر با ۲۰ دسامبر ۲۰۲۴ میلادی و ۱۸ جمادی الثانی ۱۴۴۶ هجری قمری خواهد بود.
یلدا: شبی به وسعت ایران و فراتر از آن
یلدا دیگر تنها یک جشن ایرانی نیست. این شب، به واسطه زیبایی و معناهای عمیقش، در دیگر کشورها نیز به عنوان سمبلی از همبستگی، عشق و امید گرامی داشته میشود. بیایید نگاهی داشته باشیم به کشورهایی که یلدا را به روش های گوناگون گرامی میدارند:
ایران: سرزمین زادگاه یلدا
ایران، به عنوان زادگاه شب یلدا، این شب را با سنت های ویژه ای جشن میگیرد. خانواده ها دور هم جمع میشوند، انار و هندوانه میخورند، اشعار حافظ میخوانند، و به قصه های قدیمی گوش می سپارند. یلدا برای ایرانیان نماد روشنایی و امید در دل تاریکی است.
در دل پاییز، زمانی که برگ های زرد و نارنجی درختان به آرامی بر زمین می ریزند و نسیم سرد پاییزی خبر از آمدن زمستان میدهد، ایرانیان به استقبال شبی طولانی و دل انگیز میروند: شب یلدا یا همون شب چله.
یلدا، این میراث کهن و گران بهای ایرانی، با خود قصه ها و آداب و رسومی دل انگیز و شیرین را به ارمغان می آورد که در طول تاریخ، نسل به نسل و سینه به سینه به ما رسیده است. در این شب طولانی و زیبا، خانواده ها و دوستان گرد هم می آیند تا با خوردن آجیل و هندوانه، گرفتن فال حافظ و گفتن قصه های قدیمی، گرمای محبت و دوستی را به یکدیگر هدیه دهند.
یلدا: میراث کهن ایران زمین در دل کشورهای همسایه
شب یلدا، این جشن کهن و زیبا، که ریشه در تاریخ و فرهنگ غنی ایران زمین دارد، نه تنها در میان ایرانیان، بلکه در دل مردمان کشورهای همسایه نیز جشن گرفته میشود. کشورهایی که روزگاری بخشی از امپراتوری پهناور ایران بوده اند و هنوز هم رد پای فرهنگ و تمدن ایرانی در آنها به وضوح دیده میشود.
در گذشته، ایران زمین به عنوان یکی از بزرگترین و قدرتمندترین امپراتوریهای جهان، سرزمین هایی وسیع و پهناور را در بر میگرفت که امروزه به کشور های مختلفی تقسیم شده اند. اما با وجود گذشت سال ها و فراز و نشیب های تاریخ، پیوند های فرهنگی و تاریخی میان این کشورها و ایران همچنان پا بر جا مانده است.
یکی از نمونه های بارز این پیوند فرهنگی، برگزاری جشن یلدا در کشور های همسایه است. کشورهایی مانند افغانستان، تاجیکستان، آذربایجان، ارمنستان و حتی بخش هایی از ترکیه، پاکستان، هندوستان، عراق و سوریه که روزگاری جزیی از ایران بزرگ بوده اند، هنوز هم یلدا را با آداب و رسوم مشابه با ایران جشن میگیرند.
این اشتراک فرهنگی نشان دهنده ی نفوذ عمیق فرهنگ و تمدن ایرانی در این مناطق است. فرهنگی که با ارزش های انسانی و اخلاقی خود، همواره مورد توجه و احترام مردم سایر کشورها بوده است.
برگزاری یلدا در این کشور ها نه تنها نشان دهنده ی پیوند تاریخی و فرهنگی آنها با ایران است، بلکه نشانه علاقه و احترام مردم این کشورها به فرهنگ و تمدن ایرانی نیز میباشد.
در شب یلدا، مردم این کشورها نیز مانند ایرانیان، گرد هم می آیند و با خوردن آجیل و هندوانه، گرفتن فال حافظ و گفتن قصه های قدیمی، گرمای محبت و دوستی را به یکدیگر هدیه میدهند. این اشتراکات فرهنگی باعث تقویت روابط میان کشورها و ایجاد همدلی و دوستی میان مردم آنها میشود.
به امید روزی که فرهنگ و تمدن غنی ایران زمین، همچون شب یلدا، در سراسر جهان شناخته شود و پیام صلح و دوستی ایرانیان به گوش جهانیان برسد های ورت خود را سفیر این میداند که فرهنگ و تمدن ایران را به گوش جهتنیان برساند.
شب یلدا نه تنها در ایران، بلکه در کشورهای دیگری هم که ریشه در فرهنگ و تاریخ ایران زمین دارند، جشن گرفته میشود. برخی از این کشورها عبارتند از:
اما چرا یلدا در این کشور ها جشن گرفته میشود؟
یلدا و ترویج فرهنگ مهمانی و پیوند با خویشان
یلدا، یکی از مهمترین و زیباترین مناسبتهای ایرانی، فرصتی است برای ترویج فرهنگ مهمانی و دیدار با خویشان و دوستان. در این شب طولانی، که یادآور گرمای محبت و صمیمیت است، مردم به دیدار یکدیگر میروند و با هم به گفتگو، شادی و پایکوبی میپردازند.
چرا یلدا محبوب است؟
یلدا به دلایل مختلفی در میان ایرانیان و مردم سایر کشورها محبوب است:
در شب یلدا چه کارهایی انجام میدهیم؟
در شب یلدا، مراسم و آداب و رسوم مختلفی در میان ایرانیان برگزار میشود که برخی از آنها عبارتند از:
یلدا، این میراث کهن و گران بهای ایرانی، با خود پیام امید، شادی و دوستی را به ارمغان می آورد. در این شب طولانی، با گردهمایی و دورهمی با عزیزانمان، میتوانیم گرمای محبت و دوستی را به یکدیگر هدیه دهیم و در کنار هم، یلدا را به یادماندنی تر کنیم.
شما در شب یلدا چه آداب و رسومی را انجام میدهید؟ خاطرات و تجربیات خود را از شب یلدا با ما به اشتراک بگذارید.