انواع مختلفی از جرثقیل ها در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. انواع اصلی جرثقیل عبارتند از:
جرثقیل های متحرک - بر روی خزنده ها یا حامل های لاستیکی برای جابجایی بین محل های کار نصب می شوند. آنها عبارتند از:
1. جرثقیل های کامیونی - نصب شده بر روی حامل های کامیون، ظرفیت بالابری کوچک. برای کارهای سبک استفاده می شود.
2. جرثقیل های زمین ناهموار - خزنده نصب شده، می تواند در زمین ناهموار عمل کند. ظرفیت بالابری متوسط
3. جرثقیل های تمام زمینی - لاستیک خسته، می تواند با سرعت بالا در جاده ها حرکت کند. ظرفیت بالابری متوسط تا بزرگ.
4. جرثقیل های خزنده - خزنده نصب شده، بسیار پایدار با ظرفیت بالابری زیاد. برای کاربردهای سنگین
5. جرثقیل های برجی - بر روی یک پایه بتنی به زمین ثابت شده یا به طرفین سازه ها متصل می شوند. مورد استفاده در صنعت ساختمان. ظرفیت بالابری متوسط تا زیاد است.
6. جرثقیل دروازه ای - یک پل تیری که روی دو یا چند پایه که روی مسیرهای ثابت حرکت می کند، پشتیبانی می شود. مورد استفاده در کارخانه های کشتی سازی، انبارها، کارخانه ها و ... ظرفیت از بارهای سبک تا بسیار سنگین.
7. جرثقیل های بازویی - بر روی دکل عمودی با بوم افقی نصب می شوند. در کاربردهای صنعتی برای بارهای سبک تا متوسط استفاده می شود. قابل نصب بر روی زمین یا دیوار.
8. جرثقیل های سقفی - بالابرهای موتوری که روی تیرهای I معلق حرکت می کنند. مورد استفاده در کارخانه ها، انبارها برای بارهای متوسط تا سنگین. جرثقیل پل نیز نامیده می شود.
9. جرثقیل های قابل حمل - جرثقیل های سبک و متحرک با بوم های تاشو. برای بارهای سبک در فضاهای تنگ. شامل جرثقیل دیواری، جرثقیل داویت و غیره می باشد.
10.جرثقیل های شناور - برای کاربردهای آبی بر روی بارج یا پانتون ها نصب می شوند. ظرفیت بالابری متوسط تا بسیار بالا. مورد استفاده در کارخانه های کشتی سازی، بنادر، سکوهای دریایی و غیره.
11.جرثقیل های لوفینگ سطح - در هنگام بلند کردن با بالا و پایین بردن بوم، بازوها به صورت افقی باقی می مانند. برای تعیین موقعیت بار بالا و دقیق استفاده می شود. بیشتر برای کاربردهای صنعتی سنگین.
12.جرثقیل های سر چکشی - بوم از یک دکل عمودی به سمت بیرون گسترش می یابد و شبیه سر چکش است. برای بلند کردن بارهای داخل ساختمان و دسترسی به فضاهای تنگ استفاده می شود.
بنابراین به طور خلاصه، جرثقیل ها بسته به محیط عملیاتی و بارهایی که قرار است جابجا شوند، اشکال، اندازه ها و پیکربندی های نصب مختلفی دارند. انتخاب مناسب جرثقیل برای عملیات بالابری ایمن و کارآمد مهم
بازرسی جرثقیل به بررسی منظم جرثقیل ها برای اطمینان از ایمن بودن و سازگاری آنها اشاره دارد. انواع مختلفی از بازرسی جرثقیل وجود دارد:
بازرسی روزانه جرثقیل: توسط اپراتورهای جرثقیل در ابتدای هر شیفت انجام می شود. قبل از راه اندازی جرثقیل، هرگونه آسیب یا نقص آشکار را بررسی می کند. این شامل بررسی اجزایی مانند طناب بالابر، قلاب، ترمز و غیره است.
بازرسی ماهانه جرثقیل: بازرسی دقیق تر توسط یک فرد واجد شرایط انجام می شود. این شامل بررسی اجزای جرثقیل مانند طناب های بالابر، شفت ها، چرخ دنده ها، لاستیک ها، مسیرها و غیره برای هرگونه آسیب یا ساییدگی است. روغن کاری و تعمیرات لازم نیز انجام می شود.
بازرسی سالانه جرثقیل: بازرسی جامع توسط یک شرکت بازرسی جرثقیل شخص ثالث انجام می شود. تمام جنبه های جرثقیل از جمله اجزای مکانیکی، ساختاری و الکتریکی به طور کامل بررسی شده است. آزمایش بار نیز ممکن است انجام شود. این به شناسایی هر گونه مسائل ایمنی حیاتی که نیاز به رسیدگی دارد کمک می کند.
بازرسی جرثقیل چهار ساله: بازرسی بسیار دقیق هر 4 سال یک بار برای اکثر جرثقیل ها انجام می شود. علاوه بر بررسی تمام قطعات مکانیکی و سازه‌ای، همچنین شامل آزمایش غیرمخرب مناطق بحرانی مانند بخش‌های بوم، طناب بالابر و غیره برای تشخیص هرگونه ترک یا آسیب است. پایداری جرثقیل نیز ارزیابی می شود.
بازرسی جرثقیل پس از حادثه: هر زمان که جرثقیل درگیر تصادف یا نزدیک به سانحه شود، انجام می شود. این کمک می کند تا مشخص شود که آیا جرثقیل برای ادامه کار مناسب است یا نیاز به تعمیر دارد. جرثقیل ممکن است تا پایان بازرسی خاموش شود.
بنابراین به طور خلاصه، بازرسی‌های معمول مکرر برای ایمنی روزانه، و بازرسی‌های دقیق دوره‌ای برای ارزیابی کامل سلامت جرثقیل و شناسایی هرگونه نگرانی که نیاز به توجه دارد، وجود دارد. بازرسی منظم جرثقیل برای جلوگیری از حوادث و اطمینان از عملکرد ایمن جرثقیل مهم است.
برخی از علل متداول تصادف جرثقیل عبارتند از:
· فقدان یا آموزش نادرست: اپراتورهای جرثقیل برای کار با جرثقیل ها به آموزش گسترده نیاز دارند. عدم آموزش یا آموزش نادرست می تواند منجر به حوادث شود.
· بیش از حد بار کاری ایمن: تلاش برای بلند کردن بارهایی که بیش از ظرفیت نامی جرثقیل است، می تواند جرثقیل را ناپایدار کرده و باعث واژگونی یا افتادن بار شود.
· خرابی سیم بکسل: سیم طناب ها (خطوط بالابر) اجزای حیاتی هستند که بار را به جرثقیل متصل می کنند. خستگی، سایش و پارگی، اضافه بار یا آسیب می تواند باعث از کار افتادن سیم طناب ها و افتادن بار شود.
· شکست ساختاری بوم: بوم های جرثقیل در معرض نیروهای سنگین ناشی از بلند کردن و جابجایی بارها هستند. آسیب، ترک یا سایش بیش از حد می تواند منجر به فروریختن بوم شود، به خصوص در هنگام بلند کردن بارهای سنگین در طول بوم طولانی.
· از دست دادن پایداری: جرثقیل ها می توانند به دلیل عواملی مانند نصب نامناسب، بارهای بیش از حد، بادهای شدید، زمین ناهموار یا ناپایدار و غیره ناپایدار شوند. این امر می تواند باعث سقوط جرثقیل در هنگام بلند کردن بار شود.
· قطع برق: از دست دادن توان در هنگام جابجایی بار می تواند باعث حرکت کنترل نشده بار و ترمز شود. ممکن است بار کاهش یابد یا جرثقیل ممکن است رانش/سقوط کند. سیستم های قدرت پشتیبان می توانند به جلوگیری از چنین خرابی هایی کمک کنند.
· تقلب نامناسب: انتخاب یا استفاده نادرست از تجهیزات ریگ مانند قلاب، قلاب، قلاب و غیره می تواند باعث افت بار در حین جابجایی شود. بازرسی و نگهداری مناسب دنده دنده ضروری است.
· عدم نگهداری: نگهداری ضعیف و بی توجهی به تعمیرات لازم می تواند منجر به خرابی اجزای مختلف جرثقیل و در نتیجه بروز حوادث و ریزش بار شود. بازرسی و سرویس دهی منظم بسیار مهم است.
· خطای انسانی: اشتباهات ساده ای مانند قضاوت ضعیف، بی توجهی، عدم برقراری ارتباط، استفاده نادرست از کنترل ها و غیره از سوی اپراتورها یا دکل ها می تواند به راحتی منجر به تصادف جرثقیل شود. پیروی از روش ها و دستورالعمل های مناسب می تواند به به حداقل رساندن خطای انسانی کمک کند.
بنابراین به طور خلاصه، اکثر حوادث جرثقیل با پیروی از شیوه های ایمنی خوب مربوط به آموزش، بازرسی، نگهداری، جابجایی بار و روش های عملیاتی قابل پیشگیری هستند. رعایت دقیق این شیوه ها می تواند به طور قابل توجهی ایمنی جرثقیل را بهبود بخشد.
برای بازرسی جرثقیل از شرکتهای قدر با کارشناسان خبره که دراین زمینه شایستگی لازم را دارند استفاده کنید، مرکز تحقیقات وزارت کار و سازمان استاندارد، مرجع صادرکننده مجوز برای سازمان های مجاز بازرسی تجهیزات لیفتینگ هستند. شرکت بازرسی آستا با دریافت هر دو مجوز مذکور و پرسنل متخصص خود، می‌تواند عملیات بازرسی انواع جرثقیل و صدور گواهینامه سلامت را در سراسر ایران انجام دهد.
