مهریه نیز مانند هر دین دیگری قابیلت مطالبه توسط زوجه را خواهد داشت. در صورتی که زوجه درخواست مطالبه مهریه را نماید، با وجود شرایط لازم زوج محکوم به پرداخت آن خواهد شد و با توجه به تورم و افزایش نرخ سکه، زوج می تواند پس از محکومیت قطعی درخواست اعسار و تقسیط خود را به دادگاه صادرکننده رای تقدیم نماید. دادگاه با بررسی شرایط شکلی و ماهوی دادخواست اعسار اقدام به تقسیط مهریه خواهد نمود. پس از قطعیت زوج و یا خوانده موظف به پرداخت اقساط خواهد بود. بعد از گذشت پرداخت چندین قسط و با وجود شرایط خاص که در ادامه به آن خواهیم پرداخت، زوج می تواند اقدام به طرح دادخواست تعدیل در اقساط مهریه دهد.
تعدیل در اقساط مهریه معمولا به معنای کاهش مبلغ محکومیت زوج و یا تعداد سکه به پرداخت مهریه می باشد. انچه باعث تقدیم چنین دادخواستی می شود، افزایش شدید نرخ تورم و بیکاری فرد و یا هر دلیل دیگری که باعث عدم دسترسی شخص خواهان به اموالش می باشد. خواهان(مرد) دادخواست تعدیل جهت تسهیل در پرداخت اقساط محکوم شده از اقدام حقوقی تعدیل مهریه استفاده می نماید. واگذاری انجام این امر به وکیل دادگستری موجب می شود که شرایط شکلی طرح چنین دادخواستی به نحو صحیحی واقع شود. دادخواست منطبق با شرایط شکلی قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی انجام شود. فایده واگذاری امر به وکیل دادگستری در این است که وکیل خانواده به علت احاطه کامل قانونی و آگاهی از نحوه تنظیم شهادت نامه و فرم مخصوص اموال امکان رد چنین دادخواستی را به حداقل برساند.
باید ابتدا بدانیم که دادخواست تعدیل در اقساط مهریه را چه زمانی باید تنظیم و تقدیم کرد؟ زمانی که قاضی رسیدگی حکم پرداخت مهریه را صادر می کند، در صورت عدم توانایی مالی زوج مبنی بر پرداخت مهریه، دادخواست اعسار را تنظیم و تقدیم دادگاه می نماید. پس از مشخص شدن نحوه و میزان پرداخت مهریه به صورت اقساط، پس از تورم شدید و یا شرایط ویژه مالی زوج، دادخواست تعدیل مهریه را تقدیم دادگاه می نماید.
شرایط مالی هر فردی ممکن است در بازه های زمانی مختلف تغییر کند. با افزایش نرخ تورم و گرانی سکه و ارز ممکن است که زوج نتواند مهریه و یا اقساط مهریه را پرداخت نماید. لذا شاید معسر امروز وابسته به شرایطی که پیش می آید در آینده از آن خارج شود، پس شرایط مالی آینده تاثیر بسزایی در حکم خواهد داشت و تغییر شرایط در آینده می تواند مقدمه ای برای تقدیم دادخواست تعدیل به حساب آید.
نحوه ارائه درخواست تعدیل اقساط مهریه بدین صورت می باشد که : تنظیم دادخواست توسط وکیل خانواده تنظیم و به دادگاه رسیدگی کننده تقدیم می شود. تقدیم این دادخواست چه از طرف زوج و چه از طرف زوجه و یا قائم مقام قانونی آنها قابل تنظیم و تقدیم به دادگاه می باشد. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که طبق قوانین جاری بعد از وقوع عقد نکاح، مهریه قطعا به زوجه تعلق می گیرد، در نتیجه پرداخت آن به صورت عندالمطالبه بر ذمه مرد قرار میگیرد. بدین صورت که زن هر زمان که بخواهد می تواند برای دریافت مهریه اقدام نماید اما گاها در مواردی دادگاه برای اینکه حقوق هر دو طرف دعوا رعایت شود و اینکه بتواند تصمیمی را اتخاذ کند که هر دو طرف رضایت داشته باشند با توجه به شرایط مختلف از جمله شرایط اقتصادی اقدام به تقسیط مهریه می کند.
همانطور که اشاره کردیم در صورت ناتوانی زوج بر پرداخت مهریه ،زوج می تواند توسط وکیل پایه یک دادخواستی را مبنی بر تعدیل اقساط مهریه به دادگاه تقدیم نماید.
همچنین طبق قوانین موجود در رابطه با دادخواست اعسار و پرداخت مهریه ، زوجه این امکان را دارد که نسبت به درخواست زوج، با اثبات توانایی زوج، ادعای زوج را مبنی برناتوانایی اش برای پرداخت مهریه رد کند. قاضی رسیدگی کننده تمامی جوانب امر را بررسی کرده سپس رای بر تعدیل اقساط مهریه و یا رد آن صادر می کند.
نکته: با توجه به افزایش بی رویه نرخ ارز و سکه با ارائه یک دادخواست مناسب و اصولی که توسط یک وکیل خانواده تنظیم می شود، می توان رای تعدیل اقساط مهریه را دریافت کرد.
شرح کامل را در وب سایت حقوقی حمیرا پارسا وکیل پایه یک دادگستری مطالعه نمایید.