کرمانشاه - ایرنا- مدیر وموسس خانه تاب آوری با اذعان به اینکه زنان در اغلب موارد مدیریت غیر رسمی بحران را بر عهده دارند و در بازگرداندن و بازسازی خانواده و جامعه به وضعیت عادی پس از بحران نقش تعیین کننده ای دارند اظهار کرد که تأثیر روانی و حمایتی زنان باعث تثبیت آسیب دیدگان می شود.
دکتر محمدرضا مقدسی روز چهارشنبه به ایرنا گفت: در اغلب موارد مدیریت غیررسمی بحران تا حد زیادی بر دوش زنان است و حضورشان بسیار اثرگذار و حیاتی است، خصوصاً در زمینه های عاطفی، حمایتی و بازگرداندن ثبات اجتماعی. البته، اینکه زنان بتوانند این نقشها را به خوبی ایفا کنند مستلزم توانمندسازی پیش از بحران است.
مشاور عالی ماموریت ملی تاب آوری فرهنگی در ادامه گفت: زنان در تاب آوری و عرصه مدیریت غیر رسمی بحران همواره نقش اصلی و در بسیاری از موارد پنهان را بر عهده دارند. در شرایط بحرانی هنگامی که همه راهها بسته است، زنان با روحیه ای سرشار از امید، تاب آوری و توانی پایدار به همراهی صبر و درکی عمیق از انسانیت، به عنوان راه نشان ظاهر میشوند و نقش تاریخی بی مانند خود ایفا می کنند.
مقدسی افزود: زنان در مواقع بحران علاوه بر نقش امدادگری و پرستاری، مسوول حفظ ساختارهای اجتماعی، حمایت روانی و احساسی خانواده و جامعه و پشتیبانی غیررسمی هستند. آنها با صبر، انعطاف، خلاقیت و مهارتهای بومی، شرایط دشوار را مدیریت و به بازسازی اجتماعی کمک می کنند.
او گفت: زنان با تواناییهای فطری خود در ایجاد همدلی و همکاری، نه تنها ارتباطات گرم و حمایت بی وقفه را برقرار می کنند، بلکه با ذهنی خلاق و مدیریتی نفوذی، به بازگرداندن تعادل در فضای پریشان اطراف می پردازند. حضور زنان در این میدان نشان می دهد که بحران فقط یک چالش نیست، بلکه فرصتی برای رشد، تحول و ظهور قهرمانان واقعی است.
مدیر و موسس خانه تاب آوری تصریح کرد: در دل هر زن، نیرویی وجود دارد که فراتر از کتابهای آموزشی و سیستم های مدیریتی و مقالات و مطالعات دانشگاهی است؛ نیرویی سرشار از عشق و اراده و مهربانی بیکران که آنها را قادر می سازد تا در لحظات حساس امیدبخش جامعه و فرمانده غیر رسمی بحران باشند.
مقدسی افزود: زنان به عنوان مدیریت غیر رسمی بحران اعم از رویدادهای طبیعی و یا حوادث انسان ساز مثل جنگ و یا حملات تروریستی نشان داده اند مساله بحران فقط فرماندهی نیست، بلکه توانایی اصلی هنر شنیدن، فهمیدن و همراهی کردن است
زن پیش از بحران ، حین بحران و پس از آن از قدرتی زندگی بخش و سرشار از التیام و باز آفرینی است که در دل هر مصیبت و طوفانی با صدای آرام و استوار خود، داستانی جاودانه از امید و پیروزی می نویسد.
مدیر و موسس خانه تاب آوری در ادامه گفت: مدیریت بحران امروزه دیگر محدود به ساختارهای رسمی و سازمانهای دولتی نیست، بلکه نقش زنان و نیروهای غیررسمی در متن جامعه به عنوان بازیگران اصلی اثبات شده است. چیزی که در اغلب موارد از آن تحت عنوان سرمایه اجتماعی و یا عباراتی از این دست و در این معنا یاد می گردد.
مقدسی افزود: پیشتر تصور رایج این بود که مقابله با بحرانها و شرایط اضطراری تنها از طریق نهادهای رسمی و دولتی امکان پذیر است و سایر گروهها نقش کم اهمیتی دارند. اما شواهد میدانی و مطالعات به روشنی نشان داده است که حضور فعال زنان، شبکه های محلی و سازمانهای مردمی می تواند اثرگذاری بیشتری در مدیریت بحران داشته باشد.
او گفت: زنانی که در دل جامعه و با شناخت عمیق از نیازها و مشکلات محلی فعالیت می کنند، ظرفیت تحولی بزرگی ایجاد می کنند که اغلب از چشم مداخلات رسمی پنهان می ماند. این نیروهای غیررسمی به دلیل ارتباط نزدیک با جامعه و داشتن ابزارهای فرهنگی و اجتماعی منحصر به فرد، در فرآیند تصمیم گیری و اجرای اقدامات مدیریتی، نقشی غیرقابل انکار ایفا میکنند.هم از این جهت است که زنان را نیروی پنهان تاب آوری نامیده اند.
این استاد دانشگاه در ادامه تصریح کرد: از طرفی، شبکه های محلی و سازمانهای مردم نهاد، به ویژه در مناطق دورافتاده یا محروم، به عنوان رکن اصلی مقابله با بحران شناخته می شوند. این سازمانها با بهره گیری از منابع محلی و مشارکت بومی، در اغلب موارد توانسته اند جای خالی دولتها را پر کنند و با سرعت عمل و چابکی قابل توجه، نقشی اساسی در تاب آوری و کاهش آثار منفی بحران ایفا نمایند.
مقدسی اضافه کرد: در واقع، این شبکه ها به صورت محلی سازماندهی شده و با شناخت دقیق از شرایط بومی، برنامه ها و راهکارهای عملیاتی و متناسب با شرایط محیطی ارائه می دهند.
وی افزود: زنان در این ساختارها نه فقط به عنوان دریافت کننده خدمات بلکه به عنوان مدیران غیر رسمی ، هماهنگ کنندگان و مدیران پروژه های محلی فعالیت می کنند که باعث افزایش کارآمدی و بهبود پیوندهای اجتماعی در جوامع می شود. حضور آنان باعث می شود تصمیم گیری های متناسب با نیازهای حقیقی جامعه اتخاذ شده و اجرای اقدامات با حساسیت و دقت بیشتری انجام شود.
مدیر و موسس خانه تاب آوری در ادامه گفت: تجربه های میدانی و یافته های پژوهشی حاکی از آن است که مداخلات صرفاً رسمی در اغلب موارد کافی نیست. به گونه ای که از پویایی و ظرفیتهای اجتماعی و فرهنگی جامعه غفلت شده است.
مقدسی توضیح داد که توانمندسازی زنان و تقویت سازمانهای مردمی در قالب شبکه های محلی، می تواند به عنوان یک رویکرد مکمل و تقویت کننده مدیریت بحران، تأثیرپذیری فرایندها را افزایش دهد و موجب تسهیل در بازسازی و بهبود شرایط پس از بحران شود.
او گفت: از سوی دیگر، این مدل تعاملی، به نهادهای رسمی امکان میدهد تا با برخورداری از تجارب و دیدگاه های جامع، سیاست و برنامه های راهبردی بهتری را طراحی و دنبال کنند.
به گفته مقدسی گسترش و ترویج این رویکرد مشارکتی و توجه به ظرفیتهای غیررسمی جامعه، نقشی حیاتی در تحقق مدیریت بحرانهای پایدار و انسان محور ایفا می کند.
