-رها کردن مسائل آزاردهنده، بخشیدن کسانی که آسیب‌هایی را به ما وارد کرده‌اند و عدم تلاش برای قدرت بخشیدن به آن موضوعات ، دستاوردهایی بیشتر از آنچه متصور می‌شوید برایتان به همراه دارد.
همه ما ممکن است گاه و بی‌گاه از فرد یا کسی ناراحت شویم – اما زمانی که می‌بخشیم، اغلب احساس بسیار بهتری نسبت به خودمان تجربه می‌کنیم. چنان‌که حتی تحقیقات بسیار زیادی هم در این زمینه انجام‌شده و نشان می‌دهد که بخشش به‌شدت بر بهبود سلامت فیزیکی ما هم موثر است.
در مطالعه ای که اخیرا در مجله روانشناسی سلامت منتشر شده‌است، پژوهشگران به تحلیل و بررسی سلامت ذهنی و جسمی 148 انسان بالغ پرداخته‌اند. همانطور که پیش‌بینی می‌شد، رابطه قابل‌توجهی بین سطوح بالای استرس و مشکلات جسمی متعددی دیده‌شد. اما این مطالعه همچنین نشان داده‌است در مواردی که افراد از خود بخشش نشان دادند – بخشش خودشان و دیگران – ارتباط موجود بین استرس و بیماری ذهنی در عمل حذف شده‌است.
این تحقیق توسط لورِن توسِنت، دانشیار روانشناسی در دانشگاه آیووا انجام‌شد. وی اخیراً در مصاحبه‌ای با مجله تایم بیان کرده‌است:
" این رابطه تقریباً به‌طور کامل حذف می‌شود – ازنظر آماری به صفر رسیده و دیگر هیچ اثری از آن مشاهده نمی‌شود. اگر هیچ تمایلی به بخشش نداشته باشید، اثرات اولیه استرس را به شکل کاملی تجربه خواهید‌کرد و هیچ‌گونه حائل و سپری در برابر آن ندارید.
بخشش آن ارتباط بد موجود میان استرس و بیماری و ناراحتی ذهنی را گرفته و آن را به صفر می‌رساند. من فکر می‌کنم که همه مردم دوست دارند که احساس خوب و خوشایندی داشته باشند و تمرین بخشش فرصتی برای تجربه این احساس خوشایند را در اختیار شما قرار می‌دهد."
خوب، حالا ببینیم چرا عمل بخشش چنان تأثیر قابل‌توجهی از خود بر جای می‌گذارد؟ دانشمندان در این رابطه کاملاً مطمئن نیستند، اما دلیل اصلی آن می‌تواند موضوعی باشد که در ادامه از قول کارِن سوارتز از بیمارستان جان هاپکینز به آن اشاره می‌کنم:
" با ناراحت شدن و مأیوس شدن از دست شخصی، در عمل سنگینی و بار جسمی بسیار زیادی بر شما تحمیل می‌شود و باور کلی بر این مبنا است که این خشم مزمن موجب قرار گرفتن شما در وضعیت جنگ و گریز شده و درنتیجه تغییرات بسیار زیادی در ضربان قلب، فشارخون و سیستم ایمنی را در بدن شما به همراه دارد ".
به همین ترتیب، ریسک ابتلا به مواردی مانند افسردگی، بیماری قلبی و دیابت ناشی از این تغییرات در افراد افزایش پیدا می‌کند. اما به نظر می‌رسد که بخشش می‌تواند موجب کاهش یافتن این سطح از استرس در بدن افراد شود.
بخشش چه چیزی هست و چه چیزی نیست؟
کارِن سوارتز اعتقاد دارد که " بخشش درواقع چیزی فراتر از یک حرکت زبانی یا گونه ای از تملق است. بخشش درواقع یک فرایند فعالانه است که طی آن شما بطور آگاهانه انتخاب می‌کنید که احساسات منفی درونی خود را رها و ترک کنید؛ صرف نظر از اینکه فردی که مورد بخشش شما قرار می‌گیرد سزاوار بخشش از جانب شما هست یا نیست ".
" عملی که موجب ناراحتی شما شده یا صدمه‌ای را به شما وارد کرده‌است، ممکن است برای همیشه بخشی از زندگی شما باقی بماند، اما بخشش می‌توانند قدرت و تسلط آن موضوع بر شما را کاهش دهد و به شما کمک کند تا بر روی موضوعات مثبت دیگری از زندگی خودتان تمرکز بکنید. اما باید توجه داشته باشید که بخشش به معنای انکار کردن مسئولیت شخص مقابل در صدمه زدن به شما نیست و هیچ تأثیری بر به حداقل رساندن یا توجیه کردن کار اشتباه ندارد. شما می‌توانید فرد موردنظر را بدون تبرئه کردن عملی که انجام شده‌است مورد بخشش خود قرار دهید".
زمانی که نوبت به بخشش خودتان می‌رسد، توجه به این نکته مهم است: " به یاد داشته باشید که اصلاً نباید اشتباه مرتکب شده را به‌طور کامل فراموش کنید یا از درس گرفتن از اشتباه خودتان امتناع کنید. اما همواره نیز نباید آن اشتباه را در خود زنده نگاه دارد یا همواره خود را برای آن اشتباه مورد ملامت قرار دهید ". اگر توجه کرده باشید، این موضوع در ارتباط کامل با افزایش هوش هیجانی شما قرار دارد.
چگونه ببخشیم؟
البته بخشیدن، می‌تواند کار بسیار سختی باشد – خصوصاً اینکه احساس کنیم فرد مقابل صدمه‌ای غیرقابل جبران و حتی شاید از روی قصد و عمد به ما وارد کرده است.
برای مثال می‌توانید موارد زیر را در تمرین بخشش مورد نظر قرار دهید:
– به موقعیت و وضعیت پیش‌آمده از نقطه‌نظر و دیدگاه فرد مقابل نگاه کنید.
– از خودتان بپرسید که چرا وی باید چنین رفتاری از خود نشان دهد. شاید اگر شما هم در چنین وضعیتی قرار می‌گرفتید، چنین رفتار مشابهی از خود نشان می‌دادید.
– به مواردی فکر کنید که خودتان به دیگران صدمه زده‌اید و آن‌ها شما را به راحتی بخشیده‌اند.
– آگاه باشید که بخشش یک فرایند است و حتی موارد و آسیب های بسیار کوچک هم ممکن است نیاز به بازبینی مجدد و مورد بخشش قرار گرفتن دوباره و دوباره داشته باشند.
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
سماجت و پافشاری بر خشم و عصبانیت همانند نگاه‌‌داشتن یک چاقو در زخمی عمیق است – با انجام این کار، درواقع فرصت خوب شدن و بهبود یافتن را از خودمان دریغ کرده‌ایم. درنتیجه بیشترین ضربه را به خودمان می‌زنیم و درد و رنج بیشتری را متحمل می‌شویم، درحالی‌که طرف مقابل از این موضوع می‌گذرد و به زندگی عادی و روزمره خودش ادامه می‌دهد.
در مقابل، بخشش به ما هم این فرصت را می‌دهد تا آنچه که پیش آمده است را پشت سر بگذاریم و ما هم به زندگی عادی خودمان بپردازیم.
