گیاه آپارتمانی گیاهی است که در مکان هایی مانند اقامتگاه ها و دفاتر برای اهداف تزئینی، پرورش می یابد. اما مطالعات نشان داده است که آن ها از نظر روانی دارای اثرات روانی مثبت هستند و همچنین به تصفیه هوای داخل خانه نیز کمک می کنند. زیرا برخی از گونه ها و میکروب های خاکزی مرتبط با آن ها، با جذب ترکیبات آلی فرار از جمله بنزن، فرمالدئید و تری کلر اتیلن، آلودگی هوا در محیط داخلی را کاهش می دهد. چنین آلاینده هایی گرچه به طور کلی برای انسان سمی هستند، اما توسط گیاه و میکروب های ساکن خاک بدون هیچ ضرری جذب می شوند.
گیاهان آپارتمانی متداول معمولاً گونه های گرمسیری یا نیمه گرمسیری، ساکولنت ها یا کاکتوس هستند. گیاهان آپارتمانی به رطوبت صحیح ، نور مناسب، خاک مخصوص، دما و رطوبت هوا نیاز دارند. همچنین گیاهان آپارتمانی به کود مناسب و گلدان های مناسب نیاز دارند.
نیازهای گیاهان
فاکتورهای عمده ای که هنگام مراقبت از گیاهان خانگی باید در نظر گرفته شود رطوبت، نور، ترکیب خاک، دما، رطوبت هوا، کودها، گلدان ها و کنترل آفات است. در زیر مواردی از دستورالعمل های کلی برای مراقبت از سلامت در مورد گیاهان آپارتمانی وجود دارد. اطلاعات دقیق در مورد مراقبت از گیاه را می توان در بسیاری از منابع مانند اینترنت و کتاب ها یافت.
آبیاری
آبیاری کم و همچنین آب بیش از حد می تواند برای گیاه مضر باشد. گونه های مختلف گیاهان آپارتمانی نیاز به میزان رطوبت خاک متفاوتی دارند. لکه های کوچک قهوه ای روی برگ های گیاه نشانه کمبود آب گیاه است. زرد شدن برگ ها می تواند نشان دهد که گیاه زیاد آبیاری شده است. گیاهان آپارتمانی نیاز به زهکشی در گلدان دارند زیرا اگر آب در زیر گلدان جمع شود، ممکن است باعث کپک و پوسیدگی ریشه شود.
نور
گیاهان مختلف مدت زمان متفاوتی به نور احتیاج دارند. فوتوپریودیسم (دوره نوری) مورد توجه است ، زیرا بعضی از گیاهان مانند بنت قنسول و Schlumbergera (کاکتوس عید پاک) تحت تأثیر کاهش یا افزایش ساعات روز قرار دارند. لذا برای حل مشکلات نوری گیاهان می توان نور طبیعی را با نور مصنوعی با طول موج های مناسب تکمیل کرد.
خاک
گیاهان آپارتمانی معمولاً در خاک های مخصوصی به نام کمپوست یا خاک گلدان، رشد خوبی دارند و خاک های طبیعی محلی برای این کار مناسب نیستند. یک مخلوط مناسب کمپوست شامل تهویه خاک برای تأمین مواد مغذی، حمایت، زهکشی مناسب و هوادهی مناسب گیاه است. بیشتر کمپوست های گلدان حاوی ترکیبی از پیت و ورمیکولیت یا پرلیت است. نگرانی هایی در مورد آسیب های زیست محیطی به خاطر محل های تولید پیت هست، که به سوی جایگزینی آن با کوکوپیت حرکت شده است. همچنین می توان از خاک استریل با استفاده ار منابع پایدار نیز استفاده کرد.
درجه حرارت
بیشتر گیاهان آپارتمانی گونه های گرمسیری همیشه سبز هستند که برای زنده ماندن در یک آب و هوای گرمسیری که از 15 تا 25 درجه سانتیگراد (60 درجه فارنهایت تا 80 درجه فارنهایت) در طول سال متغیر است سازگار هستند. این شبیه به دمای اکثر خانه ها است.
رطوبت
کنترل رطوبت کمی دشوارتر از دما است. با این حال، بیشتر گونه های گیاهان آپارتمانی در صورتی که منظم آبیاری شوند، محیط با رطوبت کم را تحمل می کند. خانه ها اغلب در حدود 20٪ تا 60٪ رطوبت نسبی دارند. چنین دامنه ای قابل قبول است ، اگرچه بیشتر گونه ها نزدیک به 80٪ رطوبت نسبی شکوفا می شوند. گیاهان داخل خانه همچنین در هوا رطوبت آزاد می کنند و رطوبت نسبی موجود در خانه را بالا می برند. برای افزایش رطوبت می توان روی گیاهان را با آب مقطر اسپری کنید یا از دستگاه های بخارساز استفاده کنید.
کود
گیاهان به مواد معدنی خاک احتیاج دارند که بطور عمده می توان نیترات، فسفات و پتاسیم را نام برد. نیتروژن برای رشد سبزینه و برگ بسیار مهم است. گیاهان آپارتمانی از تغذیه مداوم مواد مغذی برخوردار نیستند، مگر اینکه مرتباً کودهی شوند. پتاسیم برای گل و میوه گیاهان ضروری است. فسفر برای ریشه های قوی و افزایش جذب مواد مغذی ضروری است. عناصر جزئی و کم مصرف مانند کلسیم، منیزیم، آهن و ... نیز لازم هستند. هنگام استفاده از کود به عنوان منبع غذایی به شما توصیه می كنیم از کودهای آلی در داخل گلدان استفاده كنید زیرا كودهای مصنوعی خطر سوزاندن یا آسیب رساندن به گیاه شما را دارند.
انواع و اندازه گلدان
گلدان با اندازه مناسب عامل مهمی است که باید در نظر بگیرید. گلدان بسیار بزرگ به دلیل رطوبت بیش از حد در خاک ، باعث ایجاد بیماری های ریشه می شود، در حالی که گلدان بسیار کوچک باعث محدود کردن رشد گیاه می شود. بطور کلی، یک گیاه می تواند دو یا چند سال در همان گلدان بماند. گلدان ها نیز انواع مختلفی دارند، اما معمولاً به دو گروه متخلخل و غیر متخلخل تقسیم می شوند. گلدان های متخلخل معمولاً رسی هستند و بسیار توصیه می شوند، زیرا گردش هوای بهتری را فراهم می کند و هوا به طور جانبی در طرفین گلدان عبور می کند. گلدان های غیر متخلخل مانند گلدان های لعاب دار یا پلاستیک می توانند رطوبت را طولانی تر نگه دارند و جریان هوا را محدود کنند. یکی دیگر از ویژگی های مورد نیاز گلدان، سوراخ های زهکشی است. معمولاً گلدان ها دارای سوراخ هایی در قسمت زیرین هستند تا آب اضافی از خاک بیرون بیاید که به جلوگیری از پوسیدگی ریشه کمک می کند. اگر یک گلدان سوراخ زهکش ندارد ، بهتر است برای آن سوراخ تعبیه کنید تا آب اضافی از آن خارج شود. گلدان های قدیمی را به طور کامل در محلول یک قسمت سفید کننده با ده قسمت آب خیس کنید تا باکتری هایی که ممکن است باقی بمانند را از بین ببرید.
تأثیر بر آلودگی هوا در محیط داخلی
گیاهان آپارتمانی اجزای آلودگی هوای داخل خانه، به ویژه ترکیبات آلی فرار (VOC) مانند بنزن، تولوئن و زایلن را کاهش می دهد. گزارش شده است که این VOC ها با حضور یک گیاه آپارتمانی حدود 50-75٪ کاهش می یابند. این ترکیبات در درجه اول توسط میکروارگانیسم های خاک حذف می شوند. بعضی از آزمایشات مربوط به تصفیه بنزن توسط گیاهان آپارتمانی ، متوجه شدند گیاهان می توانند بنزن را تجزیه کرده، و سپس آن را به یک کربن برای استفاده های بعدی تبدیل کنند. گیاهان همچنین می توانند دی اکسید کربن را، که با عملکرد پایین کار در ارتباط است، از مناطق داخلی حذف کنند. این اثر توسط ناسا برای استفاده در فضاپیماها مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین ثابت شده که گیاهان میکروب های موجود در هوا را کاهش داده و رطوبت را افزایش می دهند.(VOC) در فضاهای داخلی بیش از بیرون از خانه متداول است. دلیل این است که هوا و VOC در فضاهای داخلی به دام می افتند و گردش هوا کمتر است. بیش از 350 نوع ترکیب آلی فرار شناخته شده وجود دارد. آن ها عوامل ایجاد کننده بیماری های مرتبط با ساختمان یا سندرم بیماری سازی هستند. علائم این بیماری عبارتند از: چشم، بینی یا گلوی تحریک شده، سردرد، خواب آلودگی و مشکلات تنفسی. این علائم ممکن است همیشه وجود نداشته باشد، و مزمن قرار گرفتن ممکن است منجر به عدم تمرکز و سایر مشکلات بهداشتی مانند آسم و بیماری های قلبی شود. ساکنان شهر ها حداکثر 90٪ از وقت خود را در داخل خانه می گذرانند، بنابراین در معرض خطر بیشتری هستند که عوارض جانبی آلودگی هوای داخل خانه را تجربه کنند.د.
گیاهان متداول که برای اصلاح آلاینده های هوا در محیط داخلی مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از: پیچک انگلیسی(Hedera helix)، اسپاتی فیلوم یا نیلوفر صلح(Spathiphyllum 'Mauna Loa')، آگلونما یا همیشه سبز چینی(Aglaonema modestum)، نخل شامادورا (Chamaedorea seifrizii) و کریزانتموم Chrysanthemum (Chrysanthemum 1 morol). مطالعات متعددی وجود دارد که بیان می کنند میکروسکوپ گیاه حاوی مکانیسم های کاهش VOC های داخلی است. ثابت شده است ریشه گیاهان آپارتمانی نیز VOC ها را از بین می برند. به طور کلی، گیاهان برای از بین بردن VOC ها باید آلاینده ها را با روزنه های خود مکش کنند. نقش گیاهان ایجاد و نگهداری گونه های خاص اجتماعات میکروبی در منطقه ریشه است. این مکانیسم برای اولین بار در سال 1985 توسط Wolverton و همکاران پیشنهاد شد. گیاهان آپارتمانی همچنین به رطوبت، دما و کنترل سر و صدا کمک می کنند.
ناسا در سال 1989 مطالعه ای دو ساله را برای آزمایش توانایی گیاهان خانگی یا گلدان های خاک برای از بین بردن چندین VOC از هوا انجام داد. این آزمایش شامل مواد شیمیایی بنزن، TCE و فرمالدئید بود. این مطالعه در اتاق های آزمایشی هوایی انجام شد. آن ها دریافتند که تعداد باکتری ها با افزایش حذف شیمیایی در ارتباط است. یافته دیگر این بود که وقتی همان گیاهان و خاک به طور مداوم در معرض ماده شیمیایی مانند بنزن قرار می گرفتند ، ظرفیت آن ها برای تمیز کردن هوا با گذشت زمان افزایش می یافت. این امر به این دلیل است که میکروارگانیسم ها توانایی سازگاری ژنتیکی را دارند. بنابراین، آن ها با گذشت زمان تغییر می کنند تا از مواد شیمیایی سمی به عنوان منبع غذایی با کارآیی بیشتری استفاده کنند. این پدیده به عنوان یک استراتژی برای تصفیه فاضلاب استفاده می شود.
اثرات روانشناختی
یک مطالعه در سال 2015 نشان داد كه تعامل فعال با گیاهان آپارتمانی می تواند استرس فیزیولوژیك و روانشناختی در رابطه با كارهای ذهنی را كاهش دهد. مطالعات بررسی شده نشان می دهد که گیاهان آپارتمانی می توانند مزایای روانشناختی از جمله کاهش استرس و افزایش تحمل درد را ارائه دهند. با این حال، آن ها همچنین ناهمگونی قابل توجهی در روش ها و نتایج نشان داده اند. به نظر می رسد که مزایای آن به ویژگی های زمینه و ویژگی های افرادی که با آن ها روبرو می شوند بستگی دارد.
پدیده بیوفیلی( فرضیه بیوفیلی نشان می دهد که انسان تمایل ذاتی به دنبال پیوند با طبیعت و سایر اشکال زندگی را دارد.) توضیح می دهد که چرا گیاهان آپارتمانی اثرات روانی مثبت دارند. بیوفیلی نیاز ناخودآگاه انسان برای ایجاد ارتباط با طبیعت را توصیف می کند. به همین دلیل است که انسان ها مجذوب مناظر طبیعی مانند امواج یا آتش می شوند. همچنین توضیح می دهد که چرا باغبانی و گذراندن زمان در خارج از منزل می تواند دارای اثرات درمانی باشد. داشتن گیاهان در اتاق نشیمن می تواند اثرات مثبتی بر سلامت فیزیولوژیکی ، روانشناختی و شناختی داشته باشد. یک رویکرد طراحی معماری وجود دارد که به پیچیدگی و نظم معروف است و منطبق با طراحی بیوفیلیک است. این استراتژی طراحی مبتنی بر طبیعت و پاسخ انسان به طرح ها در طبیعت است. وجود گیاهان و طرح های الهام بخش از طبیعت ، ترمیم کننده است و مانند طرح های برش کوکی(نوعی شیرینی) مدرن کسل کننده نیست.