ماهیت یک سخنرانی خوب چیست؟
اگر در جلسات بحث، سخنرانی و معارفه شرکت کرده باشید، شاید چیز یادی از هیچ کدامشان به یاد نداشته باشید اما حتما یادتان میآید که بعضی از آنها خیلی خوب بودند و بعضی دیگر بد.
یکی از جنبههای بدیهی سخنرانی خوب ، زنده و پویا بودن آن است. همچنین مهم است که هر سخنرانی سعی کند خودش باشد و از بداهه شدن سخنرانی فرار نکند. سخنرانیهایی که متن آن را صرفاً از روی نوشته میخوانند، چندان خوشایند به نظر نمیرسد و این کار برای شنونده بیشتر شبیه هدردادن وقت است به خصوص وقتی سخنرانی را آشکارا از روی متن میخوانند.
خیلی وقتها میتوانید نقشه ذهنی را در اسلایدهایتان بگنجانید تا از کاغذ هم راحت شوید. اما گاهی شرایطی هست که سخنرانی شما باید کوتاه و تاثیرگذار باشد به طوری که تمام توجه مخاطب در آن مدت کوتاه فقط به خودتان جلب شود.
در ویدئویی که میبینید مخاطبین پس از زمان استراحت آمده بودند و من قرار بود در 6 دقیقه هم مخاطب را میخکوب کنم هم از خودم بگویم هم مخاطبین را برای ثبت نام در دوره کوچینگ ترغیب کنم. همه این کارها را در یک نقشه ذهنی کشیدم و آن را با کلمههای کلیدی به خاطر سپردم. ابتدا و انتهای سخنرانی را نیز کاملا حفظ بودم و بارها تمرین کرده بودم. بقیه را سپردم به شرایط و بداهه گویی . می توانید ویدئوی این سخنرانی را ببینید
بداهه گویی به سخنرانی قدرت و تاثیرگذاری میدهد و بداههگویی درست حاصل نمیشود مگر با داشتن یک نقشهذهنی! وگرنه مخاطب یا از مصنوعی بودن صحبت شما کلافه میشود یا از عدم آمادگی تان ناراحت میگردد و به هر حال او وقت خود را گذاشته تا صحبتهای شما را بشنود.
از اتفاقاتی که بسیار در سخنرانیها پیش میآید این است که مخاطبین ناگهان برای شما کف میزنند و شما ضمن تشکر و بازگشت حس خوب به آنها باید بتوانید سریع به حرفهای خود ادامه دهید و احساساتی نشوید. در ویدئوی سخنرانی من اين نکته را دیدید.
از اتفاقات متداول دیگر این است که فردی در وسط سخنرانی از شما سوالی دارد یا مشکلی در سیستم صوتی پیش میآید یا برق سالن میرود و خلاصه لحظهای توقف در سخنرانی شما ایجاد میشود که هیجان انگیز است و ممکن است با احساسات شما درگیر شود . اگر نقشه ذهنی داشته باشید از گم شدن در محتوای خود مصون خواهید ماند.
معمولا وقتی یادداشتهایتان را برای سخنرانی و صحبت کردن آماده میکنید کاملا روشن است که از نقشههای ذهنی چطور میشود استفاده کرد. یکی از نقشههایی را که از ذهنتان کشیدهاید به شخصی دیگر نشان دهید و ببینید چقدر از محتوای نقشه سردرمیآورد. حالا برای تهیهی یادداشتهای سخنرانیتان با کمک نقشه ذهنی یک روش مرحلهای به شما پیشنهاد میکنم.
قدم اول : مرتب کردن افکار اولیه
قدم اول ، زیربنایی است که سخنرانیتان را بر مبنای آن میسازید. ابتدا اطلاعاتتان دربارهی موضوع را در یکجا جمع و با کشیدن نقشهی ذهن آن را تصویرسازی کنید. اصلاً هم نگران آن نباشید که آیا بهترین و درستترین مطالب را برای سخنرانی جمع کردهاید یا خیر.
قدم دوم : تعیین موضوعهای اصلی
در قدم اول زیرساختی از دانش و ایدههایی ایجاد کردید که میتوانید برای تهیهی دستنویس جلسات یا سخنرانیهایتان در قدم دوم آنها را اصلاح و دوباره رویشان کار کنید. حالا برای تبدیل محتوای قدم اول به ساختاری مناسب ، معیارهای دیگری مثل جنبههای نمایشی سخنرانی و ماهیت شنوندگان را هم وارد کنید. این کار را میتوانید با تطبیق محتوای نقشهی ذهنی از قدم اول انجام دهید. نقشه ذهنیتان را به بخشهای مقدمه ، بدنه و نتیجهگیری تقسیم کنید.
قدم سوم : اضافه کردن جزئیات
حال که طرح سخنرانیتان را مشخص کردهاید، میتوانید هر طور که دوست دارید جزئیات بیشتری را به شاخههای اصلی اضافه کنید. این جزئیات ممکن است شامل جزئیات مفصل و یا اطلاعات گرافیکی باشد.
اگر فعالیت شما در حوزهای است که آن را خوب بلدید فقط چند کلیدواژه کافی خواهد بود تا محتوای سخنرانی را برایتان قابل ارائه کند. اگر دربارهی موضوع مورد نظرتان خیلی مطمئن نیستید ، اضافه کردن جزئیات بیشتر به نقشهی ذهن برای اطمینان از اینکه اطلاعات لازم را پیشاپیش در دسترس خواهید داشت، منطقی خواهد بود. مخصوصا وقتی از نقشهی ذهن برای جلسات یا سخنرانیهایتان کمک میگیرید، باید با تصاویر گرافیکی و رنگهای متنوع کار کنید. زیرا عناصر گرافیکی و رنگها درک کلمات را سریعتر و آسانتر میکنند. این یعنی فقط باید نگاه سریعی به یادداشتهایتان بیندازید و بعد بتوانید خود را از صمیم قلب وقف شنوندگان کنید. باید در این مرحله تعادلی بین نقشه ذهنی و جزئیات سخنرانی ایجاد کنید. اگر متوجه شدید نقشهذهنی زیادی پر شده ، در کاغذ دیگری مطالب اضافی را بنویسید.
قدم چهارم: آزمایش نقشهی ذهنی
برای یک سخنرانی خیره کننده ، هیچ چیز به اندازه تست کردن و مخصوصا تست کردن روی همان سن تاثیر مثبت ندارد. اگر زمان ندارید حداقل یک بار برای یک شنونده از روی نقشه ذهنی تان سخنرانی کنید. بدون تمرین روی سن نروید یا اگر رفتید نقشه ذهنی را نبرید.
هنگام تمرین ، به این چک لیست توجه کنید:
نمونه:
هیچ چیز به اندازه یک نمونه نمیتواند گویا و آموزنده باشد. بنابراین بیایید نمونهای از یک نقشه ذهنی برای سخنرانی ببینید: