فن یا هواکش مرغداری ابزاری به منظور خارج کردن هوا از داخل مرغداری می باشد. این ابزار دارای اندازه های مختلفی می باشد که بسته به نیاز سالن پرورش می توان گزینه ی مناسب را انتخاب کرد. فن های مرغداری معمول در بازار شامل فن های 140 سانتیمتری ، 120 سانتیمتری و 100 سانتیمتری می باشد . بسیاری از این فن ها بر اساس زمان بندی مشخصی که دارند عمل کرده و به صورت تمام وقت روشن نمی باشند اما باید توان عملکردی 24 ساعته را داشته باشند . از این رو موتور مورد استفاده در این فن ها حتما باید کیفیت بالایی داشته باشد در غیر این صورت هزینه ی بالایی را برای پرورش دهنده بوجود خواهد اورد.
مکانیزم گردش هوا در سالن های مرغداری که در اصطلاح همان تهویه سالن می باشد مکانیزمی پیچیده بوده و نیازمند انجام کارهای کارشناسی می باشد. استفاده از ابزارها در محل صحیح خود اولین قدم در این مکانیزم می باشد .
در ابتدای طراحی سالن، باید جهت وزش باد مشخص شود ، جهت اصلی وزش نباید در جهتی باشد که هواکش ها قرار میگیرند چرا که در این حالت امکان ایجاد مشکل برای سیستم ، کاهش طول عمر کلی دستگاه و همینطور کاهش راندمان دستگاه نیز وجود خواهد داشت . دلیل این امر هم مشخص است که به باد خلاف جهت برمیگیرد .
نسبت به ابعاد میانی سالن باید از دریچه های مخصوص هوا و همینطور فن های میانی استفاده شود تا هوا در بین لاین ها جریان پیدا کند .بدین منظور هم از فن های مخصوصی استفاده میشود. عدم استفاده از این مورد سبب عدم هوادهی مناسب به لاین های میانی و ایجاد مشکلات گرمایشی سرمایشی و به طور کلی مشکلات تهویه در طیور این قسمت خواهد شد.
در جهت ورودی هوا استفاده از پنجره های مخصوص امری ضروری می باشد .در زمان مقرر این پنجره ها باز شده و با توجه به اینکه در جهت باد می باشند هوارسانی به خوبی انجام میگیرد.
فن مرغداری مناسب باید دارای یکسری فاکتورهای مخصوصی باشد تا در انجام کار سیستم دچار مشکل نشود.
- بدنه ضد زنگ : بدنه ی ضدزنگ به دلیل وجود رطوبت بالا در محیط بسیار اهمیت دارد. از این رو دستگاه یا باید از استیل نگیر باشد یا از گالوانیزه با رنگ و یا لایه ی ضدزنگ تا سیستم را به طور کامل در مقابل زنگ زدگی ایمن کند.
عدم استفاده از موارد گفته شده سبب کاهش میزان طول عمر دستگاه و افزایش هزینه های جانبی خواهد شد.
- دارای دمپر : دمپر در فن های صنعتی به ابزاری گفته میشود که در محل خروجی فن قرار میگیرد . این ابزار همچون کرکره بوده و از جنس گالوانیزه یا استیل می باشد. در زمان شروع به کار فن ، دمپر جمع میشود و در زمان پایان کار ، راه خروجی را مسدود میکند تا هیچ تبادل هوایی بین داخل و خارج وجود نداشته باشد. این مورد با توجه به اهمیت کنترل دما و هوا و رطوبت در سالن های پرورش طیور بسیار پر اهمیت می باشد.
در انتخاب فن مرغداری نکاتی وجود دارد که عدم توجه به انها میتواند در سیستم تهویه سالن ایجاد مشکل کند. این فاکتور ها عبارتند از :
- نوع و تعداد طیور داخل سالن
- ارتفاع سالن
- میزان باد خروجی از فن ها
و ...