پیش بینی ها در بازار طلا و در خصوص قیمت سکه قیمت سکه امامی نشان دهنده افزایش قیمت سکه در ماههای آینده میباشد قیمت سکه از شروع سال جاری کاهش قیمت نداشته در دو هفته اخیر دچار افزایش قیمتی نسبتا شدید تر نسبت یکی دو ماه گذشته داشته کارشناسان معتقدند به دلیل وجود تحریمهای جدید علیه ایران باید در چند ماه آینده منتظر افزایش قیمت ارز و دلار و به سبب همین تحریمها افزایش قیمت در حوزه بازار که باشیم با ما در این مقاله همراه باشیم رسی تا به بررسی عوامل موثر بر تغییرات قیمت سکه و طلا در ایران بپردازیم همچنین موضوعات سیاسی تاثیرگذار بر قیمت ها را بررسی کنیم
.
سکّهٔ بهار آزادی یکی از مسکوکات طلای قانونی در جمهوری اسلامی ایران است. از سال ۱۳۵۸ خورشیدی، به مناسبت و یادبود پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ ایران، انواع سکههای بهار آزادی در دو طرح متفاوت امامی و بهار آزادی و در قطعهای مختلف ضرب شدهاست قیمت سکه امامی و بهار آزادی متفاوت میباشد. عیار طلای این سکهها (اعم از طرح قدیم و جدید) ۹۰۰ در ۱۰۰۰ است. معمولاً در هر سال ضرابخانهٔ بانک مرکزی ایران، سکهها را ضرب کرده و از طریق بانکهای عامل یا صرافیهای مجاز به بازار عرضه میکند. این سکهها به صورت خرد یا عمده و به قیمت روز خرید و فروش میشوند. سکهٔ بهار آزادی به عنوان هدیه، مهریهٔ ازدواج، عیدی کارمندان دولت و نیز برای سرمایهگذاری و پسانداز مورد استفاده قرار میگیرد.
در این مقاله به جزئییات و تفاوتقیمت سکه امامی و بهار آزادی میپردازیم .
بهار آزادی : پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و با تأیید و دستور نخست وزیر دولت موقت، به مناسبت و یادبود نخستین بهار پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ در ایران، اجازه ضرب انواع مسکوک طلا بنام «بهار آزادی» صادر شد. از آن زمان تاکنون، سکههای بهار آزادی با دو طرح مختلف ضرب شدهاند:
از نظر شکل: سکهها در دو نوع «طرح قدیم» (۱۳۵۸ تا ۱۳۷۰) و «طرح جدید (امامی)» (۱۳۷۰ تاکنون) هستند.
از نظر قطع: سکهها در انواع «ربع»، «نیم»، «یک» یا «تمام»، «دو و نیم»، و «پنج» بهار آزادی موجود هستند.
سکه طرح قدیم: یک روی این سکه بنام علی بن ابیطالب بود شش بار تکرار «علی» به خط معقلی تزیینی در داخل یک شش ضلعی، و قید عبارت «بانک ملی ایران» در زیر آن و بر روی دیگر آن تصویر بارگاه علی بن موسی الرضا به همراه عبارت «نخستین بهار آزادی» و تاریخ ۱۳۵۸ منقوش بود. از آن پس تا سال ۱۳۷۰، انواع سکههای بهار آزادی با همین طرح تولید میشد
ضرب و توزیع سکه بهار آزادی با طرح جدید، معروف به امامی، از سال ۱۳۷۰ آغاز شده و تا به امروز نیز ادامه دارد. بانک مرکزی ایران موظف شد که تصویر پایهگذار نظام جمهوری اسلامی ایران را بر یک طرف سکههای بهار آزادی به گونهای مناسب نقش کند. از اینرو، بنابر پیشنهاد بانک مرکزی و موافقت وزارت اموراقتصادی و دارایی و به استناد بند ۲ قانون اصلاح قانون ضرب مسکوک طلا، هیئت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۷۰/۳/۱۹ (راجع به تغییر طرح سکه یک بهار آزادی) چنین تصویب کرده همچنین قیمت سکه امامی بر اساس اعداد زیر محاسبه میشود
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مجاز است به مناسبت دومین سال درگذشت روحالله خمینی سکه یادبود یک بهار آزادی را با مشخصات ذیل و طبق نمونهای که در نهاد ریاست جمهوری نگهداری میشود ضرب نماید:
عیار طلا: ۹۰۰ در هزار؛
وزن سکه: ۸٫۱۳۵۹۸ گرم؛
قطر سکه: ۲۲ میلیمتر؛
یک روی سکه دارای نگاره روحالله خمینی و قید سال ضرب (۱۳۷۰) در ذیل تصویر؛
یک روی سکه دارای نگاره آرامگاه علی بن موسی الرضا پیشوای هشتم شیعیان و درج عبارت «بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران» در بالای تصویر و عبارت «بهار آزادی» در پایین تصویر.
مصوبه مذکور جهت اجرا به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ابلاغ شد. بدین ترتیب، در دومین سال وفات روحالله خمینی، طرح سکه تمام بهار آزادی تغییر کرد و از آن پس (سال ۱۳۷۰ به بعد) سکهها بر اساس آن مصوبه ضرب میشوند. گفتنی است طرح سکههای با قطعهای ربع و نیم، همانند سابق است.
خرید و فروش سکه به صورت عمده و خرد، در ایران انجام میشود. با توجه به کاربردهای سکه، مصرف و دادوستد سکه طلای بهار آزادی، از تواتر، تعدد و تکرارپذیری بالایی برخوردار است؛ به نحوی که حتی در مواقع اوج مصرف و دادوستد (اعیاد رسمی و مذهبی) حجم نقدینگی در گردش این کالا، از برخی از کالاهای اساسی نیز بالاتر است.
سکههای طرح جدید، علیرغم داشتن شکل ظاهری یکسان، از نظر سال ضرب با هم تفاوت دارند همچنین قیمت سکه امامی و بهار آزادی با هم فرق دارند . از آنجا که متقاضیان سکههای جدیدالضرب بیشتر هستند، این افزایش تقاضا، قیمت سکههای جدید (دارای سال ضرب بالا) را افزایش میدهد. به همین دلیل، فروشندگان سکه تفاوتی برای قیمتاین سکهها قائل شده، و سکههای با تاریخ ضرب قدیمیتر، ارزانتر از سکههای جدید معامله میشوند. البته بعضی از فروشندگان سکه، بدون توجه به سال ضرب سکهها، آنها را به قیمت یکسان به فروش میرسانند، اما در زمان خرید، سال ضرب را بهانهای برای کاهش بهای خرید سکه قرار میدهند. برای مثال، هنگامی که فردی برای فروش سکه خود به مغازه مراجعه میکند، اگر قیمت روزانه سکه ۱۹۰ هزار تومان باشد، اما تاریخ ضرب آن پنج سال پایینتر باشد، آن سکه ۱۰ هزار تومان ارزانتر از او خریداری میشود.
تفاوتقیمت سکه امامی و بهار آزادی در حالی است که میزان طلای به کار رفته در این سکهها، هیچ تفاوتی با هم ندارند. از نظر بانک مرکزی، اختلاف قیمت میان سکهها به علت تفاوت در سال ضرب آنها، موجه نیست و تنها عاملی که میتواند در نوسان قیمت سکه مؤثر باشد، نوسانات بهای طلا در بازارهای جهانی است. بانک مرکزی برای حل این مشکل، از سال ۱۳۸۶ تاکنون (۱۳۹۷) بر روی همه سکهها تاریخ ۱۳۸۶ را درج میکند. از همین رو بازار سکههای ضرب قبل از ۱۳۸۶ از رونق افتاده و این سکهها معمولاً فقط به قیمت طلایشان ارزش دارند