در این مقاله می خواهیم، نام گذاری طرفین قرارداد مشارکت در ساخت و ساز بپردازیم و به دو اصطلاح «طرف اول» و «طرف دوم» - که رویه ی نام گذاری در بیشتر قراردادها شده است - اكتفا نکنیم.
الف- نام گذاری طرف اول قرارداد مشارکت در ساخت و ساز؛ طرف اول قرارداد مشارکت در ساخت و ساز، مالک یا صاحب امتیاز زمین می باشد که ممکن است شخص حقیقی یا شخص حقوقی باشد. همان گونه که در مفهوم قرارداد مشارکت در ساخت و ساز بیان گردید، در این قرارداد یکی از دو طرف، زمینی را برای انجام ساخت و ساز، به مشارکت اختصاص می دهد. شرط بدیهی درستی مشارکت آورنده ی زمین، مالکیت وی نسبت به آن است. پس آورنده ی زمین لازم است مالک عین یا منافع آن باشد.
در خصوص زمین وقفی نیز در حقیقت، باید گفت حقی که استفاده کنندگان زمین موقوفه بر آن دارند، حق مالکیت است؛ اما نه نسبت به عین زمین، بلکه اداره اوقاف به عنوان متولی مال موقوفه، زمین را به عقد اجاره در اختيار منتفعين قرار میدهد و سالیانه مبلغی را بابت اجاره بها یا اجرت المثل از ایشان دریافت می دارد؛ و به مصرف وقف می رساند. منتفعين، به شرط اخذ مجوزهای لازم از ادارهی اوقاف و پرداخت مال الاجاره، می توانند در عرصه وقفی ساخت و ساز نمایند. بنابراین، حق مزبور،حق مالکیت منفعت زمین» می باشد. پیش از این، آمد که صندوق عمران موقوفات به تابعیت از اداره اوقاف و امور خیریه در قرارداد مشارکت ساخت و ساز به عنوان آورنده زمین، طرف اول این قرارداد محسوب می گردد. در مواردی نیز که اشخاص حقیقی مستأجر موقوفه هستند، با مجوز اداره اوقاف و امور خیریه می توانند طرف قرارداد مشارکت در ساخت و ساز قرار گیرند. البته بیان این نکته لازم است که قرارداد مشارکت در ساخت و ساز بر عرصه ی وقفی، آثاری از حیث ماهیت آورده و سهم الشرکه به دنبال دارد که در جای خود بحث می گردد.
در نتیجه طرف اول قرارداد مشارکت در ساخت و ساز، با عنوان «مالک زمین» نام گذاری و شناخته می شود و در مورد خاص زمین وقفی، حسب مورد، «صندوق عمران موقوفات» و یا «مستأجر زمین» به عنوان طرف اول، قرارداد مشارکت در ساخت و ساز منعقد می کند.
٢- نام گذاری طرف دوم قرارداد مشارکت در ساخت و ساز، طرف دوم قرارداد مشارکت در ساخت و ساز،شخصی حقیقی یا حقوقی است که با پذیرش پیشنهاد طرف اول (مالک زمین)، با وی شریک میشود و با تقبل هزینه ها، اجرای پروژه ساخت و ساز را بر عهده می گیرد و در آخر نیز در آن چه می سازد، با مالک زمین به نسبت شریک می گردد. این شراکت که همانا مالكيت سازنده را بر بخشی از سازه ها می رساند، یکی از مهم ترین ویژگی های قرارداد مشارکت در ساخت و ساز به شمار می رود که این قرارداد را از مقاطعه کاری (پیمانکاری) - که در آن مقاطعه کار (پیمانکار) مالکیتی بر ساخت و ساز ندارد - تمایز می بخشد. هر چند عنوان «سازنده» برای طرف دوم قرارداد مشارکت در ساخت و ساز، با توجه به تعهد وی، نامربوط به نظر نمی رسد، اما از آنجا که در بیشتر موارد، طرف دوم، سرمایه داری است که هزینه های ساخت را در اختیار دارد، و به نوبه ی خود، برای اجرای تعهد خویش با اهل فن ساخت و ساز قرارداد می بندد، اصطلاح «سازنده» مطلوب نیست.
بنابراین باید گفت چون از یک سو طرف دوم، آورده ای را با زمین مالک تجمیع و تشریک می کند؛ و از سوی دیگر، در سازه ها نیز شریک می گردد، عنوان «شریک» برای او مناسب تر می باشد؛ عنوانی که در اکثریت قریب به اتفاق قراردادهای مشارکت در ساخت و ساز، برای نام گذاری طرف دوم انتخاب شده است.
