اگر به صورت تخمینی بگویم که بعد از همه گیری کرونا اکثر جامعه ی کتاب خوان با استفاده از کتاب الکترونیک آشنا شده اند به گمانم بیراه نگفته ام.
منتهی نکته این است که با این وجود هنوز نیز مقاومت زیادی از سمت گروهی از مردم در مورد استفاده از این گونه ی مطالعه احساس می شود، من قصد دارم در این نوشته به صورت خلاصه به این سوال پاسخ بدهم که
" کتاب الکترونیک بهتر است یا چاپی؟ "
کتاب الکترونیک چیست؟
کتاب الکترونیک به کتابی گفته می شود که نسخه فیزیکی ندارد و از طریق ابزارهای الکترونیک هوشمند مانند گوشی و لبتاب و تبلت قابل دریافت و مطالعه است.
کتاب الکترونیک همان پی دی اف نیست
یکی از مواردی که قطعا از اصلی ترین دافعه های کتاب الکترونیک به حساب می آید این است که تصور بسیاری از مخاطبین از کتاب الکترونیک همان پی دی اف است، در حالی که در حقیقت پی دی اف یکی از حالات اولیه و خام کتاب الکترونیک ست.
در قالب های اختصاصی نشر کتاب الکترونیک ما شاهد امکاناتی مثل تغییر فونت،تغییر رنگ زمینه، بوک مارک ،هایلایت، یاداشت نگاری و کلی امکان حرفه ای دیگر برای مطالعه هستیم و همین موضوع باعث می شود که مطالعه ی پی دی اف و کتاب الکترونیک با هم تفاوت زیادی داشته باشند.
مقایسه ی هزینه ی کتاب الکترونیک و چاپی
در سال های اخیر به خاطر رشد زیاد قیمت کاغذ، قیمت کتاب چاپی نیز رشد بسیار زیادی داشته است و جالب است که بدانید قیمت یک کتاب به صورت الکترونیک تقریبا یک سوم همان کتاب به صورت چاپی برای ما محسوب می شود.
اگر شما هم مثل من اهل کتاببازی و کلکسیون نیستید می توانید از کتابخانه های اشتراکی الکترونیک استفاده کنید و هزینه ی کتاب خواندن خود را به عددی نزدیک به صفر برسانید.
کتاب الکترونیک و مزایای دسترسی
منظور من از مزایای دسترسی در تمام جنبه های خرید و مطالعه و نگهداری است، مثلا اگر من بخواهم کتاب با چراغ و آینه ی دکتر شفیعی کدکنی را به صورت چاپی خریداری کنم اول از همه باید از چندین کتابفروشی بگذرم تا یک کتابفروشی پیدا کنم که کتاب تخصصی ادبیات دارد و بعد وامی کلان بگیرم که بتوانم خریداری کنم و با توجه به حواس پرت و شلختگی ام احتمال دارد در مسیر حتی گمش کنم یا صدمه ببیند یا دوست کتابخوانی به قول ما خراسانی ها قروتش کند، تازه از این موارد که رد شود احتمالا در مرحله ی مطالعه مزین می شود به نکات مهمی به خط خرچنگ غورباقه ی من که شاید تنها خودم بتوانم بعدا بخوانم و این گونه می شود که کتاب مذکور خیلی زود دار فانی را وداع می گوید، اما من می توانم همان کتاب را به صورت الکترونیک از کتابخانه ی عمومی طاقچه دریافت کنم با هزینه ی تقریبا روزی پانصد تومان(برای سی هزار کتاب) هیچ وقت هم کهنه نمی شود می توانم بدون هیچ زحمتی همه جا با خود ببرم و در زمان های خالی مطالعه کنم و جز آن هر بخشی را علامت بزنم با رنگ دلخواه و هر قدر میخواهم یاداشت بنویسم رویش تازه احتمال قروت هم نزدیک به صفر ست.
کتاب چاپی برای مطالعه مناسب تر است؟
یکی از دلایل دیگر که بسیاری از اهل کتاب برای استفاده نکردن از کتاب الکترونیک می آورند این است که خواندن کتاب در لبتاب و گوشی چشم را اذیت می کند و چون این دستگاه ها کلی کاربرد دیگر جز خواندن کتاب دارند مانع ایجاد تمرکز می شوند.
باید بگویم این دلایل تا حدودی منطقی اند اما حداقل تجربه ی من این گونه بود که بعد از کمی مداومت در مطالعه ی الکترونیک تا حدود زیادی مشکل تمرکز و اذیت شدن چشم کاهش پیدا کرد و نکته ی دیگر این که می شود با تنظیم نوع و اندازه فونت و رنگ زمینه و تغییر میزان نور تا حدود زیادی این مشکلات را کاهش داد.
راستی من که توان مالی اش را ندارم اما اگر شما دارید می توانید یک دستگاه هوشمند کتابخوان بخرید تا دیگر هنگام مطالعه الکترونیک تمرکزتان کامل بر کتاب باشد و تجربه ای بسیار نزدیک به مطالعه چاپی داشته باشید.
کتاب الکترونیک یا کتاب چاپی؟
درست است خیلی سخت است که سال ها سابقه مطالعه کتاب فیزیکی را بتوانیم جایگزین کنیم اما انصافا ارزشش را دارد، در کنار تمام دلایلی که ذکر کردم این نکته را هم مد نظر قرار دهید که با مطالعه ی الکترونیک در کاهش قطع درختان و حفظ محیط زیست موثر خواهیم بود.
معرفی سه نرم افزار کتاب الکترونیک
در بین نرم افزارهای ارائه ی کتاب الکترونیک سه نرم افزار طاقچه، کتابراه، فیدیبو حرفه ای تر و باکیفیت تر عمل کرده اند و توصیه می کنم بعد از بررسی یکی از این سه مورد را انتخاب کنید (من که گشتم و همان که برایم ارزان تر تمام می شد را انتخاب کردم)
نرم افزار کتاب الکترونیک طاقچه
نرم افزار کتاب الکترونیک کتابراه
نرم افزار کتاب الکترونیک فیدیبو