قابلیت حرارت دادن سنگ سیلکریت به عنوان یکی از نخستین نمادهای رفتار پیچیده و مدرن انسان و یا حتی انسان ریختهای همزمان او در آفریقا به حساب میآید. از آنجایی که سنگ سیلکریت به وفور در جنوب آفریقا یافت میشود، طبیعتا یکی از گزینههای ماده اولیه برای ساخت ابزار توسط نخستین انسانهای مدرن در آفریقا بوده است. اما از آنجایی که سنگ سیلکریت جزو سنگهای سخت به حساب میآید و تراشهبرداری از آن مشکل است، شواهد حرارت دادن آن که تکنیکی برای تغییر ساختار سنگ و تراشهبرداری راحتتر از آن است در چندین مکان پارینهسنگی جنوب آفریقا یافت شده است. مقاله ای در یکی از مجلات نیچر منتشر شده که برای پی بردن به قدیمی ترین تاریخ ابداع این تکنیک دو مجموعه دستتراش سنگی ساخته شده از سنگ سیلکریت را از دو مکان واقع در جنوب آفریقا مورد مطالعه قرار داده است. یکی از این مجموعهها مربوط به اواخر عصر سنگ قدیم آفریقا بوده و به بازه زمانی دویست هزار تا چهارصد هزار سال پیش باز می گردد (مکان پارینه سنگی دوین فونتین) و مجموعه دوم جدیدتر و به تاریخ حدودی صد و سی هزار سال پیش باز میگردد (مکان هوجیسپاند). در نتیجه این مطالعه که بیشتر بر پایه آنالیز میکروسکپی و تجربی بوده شواهد ابداع تکنیک حرارت دادن این سنگ به زمانی مابین این دو بازه زمانی بر می گردد. چرا که شواهد آن در مجموعه متعلق به پایان عصر سنگ قدیم آفریقا قابل لحاظ نیست اما در مجموعه اوایل عصر سنگ میانی که دارای این صنعت است به صورت بسیار ماهرانه به کار برده میشده است. نتایج این مطالعه با نتایج یک مطالعه دیگر در مکان پارینهسنگی پیناکل پوینت جنوب آفریقا همخوانی داشته که تاریخ صد و شصت و چهار هزار سال را برای استفاده از تکنیک حرارت دادن سنگ سیلکریت ارائه میکند. به غیر از تاریخ دقیق ابداع این روش، پرسشهای بسیاری همچنان مطرح است که آیا هومو ساپینسهای اولیه میتوانستهاند مبدع این تکنیک باشند و یا استفاده آن را از دیگر انسان ریختهای هم زمان یاد گرفتهاند که نیازمند مطالعات بیشتر و پاسخ هستند.
مقاله مرجع:
https://www.nature.com/articles/s41599-020-0454-z