چیلر و هواساز از دستگاه های مهم حوزه تهویه مطبوع در تاسیسات ساختمانی محسوب می شوند که هر یک به طور مستقل و با عملکردی متفاوت نسبت به هم عمل می کنند. اما این دو تجهیز به شکل مکمل هم کار می کنند. در این مقاله تفاوت چیلر و هواساز را بررسی می کنیم.
چیلر یکی از تجهیزات مهم هر سیستم تهویه مطبوع مرکزی است که انواع مختلفی از جمله چیلرهای تراکمی هوایی، آبی و جذبی دارد. چیلر تراکمی از انرژی برق و چیلر جذبی از سوخت و انرژی حرارتی به وجودآمده از آن برای خنک سازی استفاده می کند. این تجهیزات گرما را از طریق سیکل تبرید تراکمی یا جذبی از سیال واسط (مثل هوا یا آب) می گیرد و باعث خنک شدن آن می شوند. سپس سیال سردشده از طریق تجهیزات دیگری مثل هواساز یا فن کویل برای سرمایش فضای مورد نظر در ساختمان استفاده می شود.
هواساز دستگاهی است که به منظور تنظیم دما، رطوبت و تصفیه هوای داخل انواع ساختمان های تجاری، اداری، مسکونی، سوله، سالن های بزرگ و... مورد استفاده قرار می گیرد و بر اساس فضایی که مورد استفاده قرار می گیرد، به انواع هواساز خانگی و صنعتی تقسیم می شود.
به طور کلی هر هواسازی برای تامین سرمایش و گرمایش محیط باید به همراه منبع خنک کننده ای مثل چیلر و مینی چیلر و منبع گرمایشی مانند بویلر (دیگ حرارت مرکزی موتورخانه) به کار گرفته شود. به این صورت که در حالت سرمایش، آب یا مبرد سرد تولید شده توسط چیلر در کویل سرمایش هواساز جریان می یابد و با عبور هوای محیط از بین کویل های هواساز، خنک شده و بعد به صورت کنترل شده توسط کانال های هوادهی در فضای داخلی ساختمان توزیع می شود. در حالت گرمایش نیز تولید گرمای مورد نیاز هواساز توسط عبور هوای محیط از بین کویل گرمایش که حاوی آب گرم سیستم حرارت مرکزی ساختمان است تامین می گردد.
به طور کلی مقایسه عملکرد دو دستگاه چیلر و هواساز با یکدیگر یک قیاس مع الفارق است! چراکه اساسا وظیفه و عملکرد این دو دستگاه تفاوت زیادی با هم دارند، اما به دلیل پرتکرار بودن این سوال بین کاربران حوزه تجهیزات تاسیسات، دو نکته زیر ذکر شده اند:
استفاده از یک هواساز بزرگ در ساختمان های مسکونی بزرگ مناسب نیست، اما در صورتی که از چند دستگاه هواساز استفاده شود، مشکل توزیع مناسب هوا تا حدودی برطرف می شود. ولی در این صورت هم با وجود نیاز به استفاده از دمپرهای موتوری و دستی برای تنظیم دقیق جریان هوای مورد نیاز برای هر یک از فضاهای باز هم ممکن است هواساز عملکرد مناسبی از خود نشان ندهد. این در حالی است که خرید مینی چیلر، چیلر و فن کویل برای استفاده در ساختمان های بزرگ گزینه مناسب تری محسوب می شود.
موضوع دیگر درباره هواساز و چیلر مسئله تعمیر و نگهداری آن هاست؛ هزینه های تعمیر و نگهداری در هواسازها کمتر از چیلرهاست. اما پیشنهاد می شود که سرویس های دوره ای مورد نیاز هواسازها را جدی بگیرید تا با مشکلات ناگهانی در زمان بهره برداری و هزینه های سنگین آن روبرو نشوید.