ماینر های خرد،
حقیقتی که گریبان گیرمان خواهد بود.
در شرایط بد اقتصادی
و بی تدبیری مسئولین(مجلس و بانک مرکزی) وسکوت معنادار فارمهای بزرگ(سازمانی)
ماینینگ خرد و زیرزمینی در ایران به صورت ارگانیک رشد کرده و تبدیل به معضل اقتصادی خواهد شد،
همه ما حتما شاهد بوده ایم که آشنایانمان!(از کسبه و کارمند گرفته تا صنعتگر وکشاورز)هرجا امکانپذیربوده ۱-۱۰ ماینر(فارم خرد)گذاشته اند.
گرچه شخصا بارها گفته ام معتقدم به دلیل بازده پایین صنعت وکشاورزی در ایران و اتلاف بالای منابع(بخصوص آب و برق)باید مدت زمان مناسبی این موارد تعطیل و تعلیق شوند و منابع به ماینینگ اختصاص یابند،تا هم ذخایر رمزارزی کشور بالا برود و هم از مزایای این صنعت(تامین نقدینگی بالا،تحریم وسانسور گریزی)بهرمند شویم.در نتیجه ماینینگ درجهت مثبت به این مشاغل داخلی کمک کرده و از نقدینگی حاصله در جهت خرید تکنولوژی و تجهیزات استفاده شود.
اما عدم وجود قانون درست ایجابی نه سلبی به علت درک نادرست مسئولین از مزایای این صنعت و سکوت فارمها و انجمن های بزرگ مرتبط(انحصار و رانت بهره بردار از انرژی) باعث شده که ماینینگ زیرزمینی و مشاغل مرتبطه (تامین،نگهداری و تعمیرات) به صورت قارچ گونه ای در سطح کشور رشد کند.تجربه ای مشابه که در بحث ماهواره ها و vpn شاهدش بوده ایم.
اما این بار مشکل اصلی اینست که شاهد هستیم مشاغل اصلی که ماینینگ میتوانست به آنها کمک کند،کاملا تعطیل شده و درگیر ماینینگ و معامله رمزارزها شده اند.
به طور مثال اگر میشد از "مازاد" برق خریداری شده یک واحد مرغداری در ماینینگ استفاده کرد و درآمد حاصله درجهت خرید نهاده های دامی و تکنولوژی بِروز که اکثرا نرخ دلاری دارند استفاده کرد،میشد مشکل تامین نقدینگی و وام و تورم در این صنعت را حل کرد.
اما مرغداری بعضا به طور کامل تعطیل شده است.
به نظر نگارنده این معضل در دوجهت مخرب است:
اول)تعطیلی کامل واحد های صنعتی و کشاورزی در حالی که متاسفانه شرایط و برنامه درستی برای جایگزینی
و تامین محصول از خارج کشور آماده نیست،اقتصاد و صنعت را دچار بحران خواهد کرد.
-مثلا کاشت گوجه فرنکی دیگر جذابیت خود را برای کشاورزی که زیزمینی ماینینگ میکند ازدست داده است و عدم تامین این محصول قطعا صنایع وابسته را دچار مشکل خواهد کرد.
دوم)تزریق ناگهانی این حجم از پول نقد در شرایط بازار صعودی (Bull market)ارز های دیجیتال باعث شده حتی در دور افتاده ترین نقاط کشور(ازلحاظ دسترسی به آموزش)هم اقدام به معامله(trade) این ارزها نمایند که قطعا بدون داشتن تخصص یک بازی برد-باخت به ضرر داخل است.
اتفاقی که در سطح کلان به نفرین منابع یا بیماری هلندی مشهور است.یعنی به جای اینکه درآمد حاصل از منابع(دراین صنعت،برق)صرف ورود تکنولوژی و بروزرسانی صنایع شود،به صورت نقدینگی به بازار تزریق میشود که تورم بیشتر را در پی دارد.
در نتیجه متاسفانه صنعتی که میتوانست در شرایط بحرانی کشور از آسمان به داد اقتصاد،صنعت،کشاورزی و معیشت مردم برسد، با اهمال مسولین بلای آسمانی خواهد.
پیشنهاد اجمالی قابل بحث اینست که به صنایع و مشاغل خرد به میزان مازاد برقی که قطعا در هنگام خریدِ امتیاز برق،زیرساخت مورد نیاز هم تامین شده،اجازه ماینینگ داده شود.
قاعدتا در بستر قانونی تمام هزینه ها شامل مالیات و ارزش افزوده و ... قابل دریافت است.جدای اینکه در این بستر امکان رسد و ارزیابی درستی ازین صنعت و قانون گذاری های احتمالی امکان پذیر است.
در این مقاله فقط موضوع ماینینگ خرد و زیرزمینی بررسی شد و موضوع کمبود،قطعی برق و بحران انرژی در ایران به عنوان عامل تاثیر گذار مطرح نیست .بررسی مباحثی همچون امکان خود تامینی انرژی و استفاده از انرژی های تجدید پذیر یا پاک،در مقیاس صنعتی توصیه میشود.