ابراهیم شجاعت
ابراهیم شجاعت
خواندن ۳ دقیقه·۲ سال پیش

تکنوکراسی و سیاستگذاری اقتصادی در ایران

در هر دوره زمانی و در هر حکومتی، افرادی وجود دارند که جایگاه و شایستگی آن‌ها در بستر زمان و تاریخ مشخص می‌گردد. یکی از شایسته‌ترین این افراد در تاریخ معاصر ما بی‌شک دکتر #رضا_نیازمند می‌باشد. فردی که در سال ۱۳۰۰ و در کرمانشاه به دنیا آمد و بعدها به تهران مهاجرت نمود تا در مدرسه‌ی #دارالفنون به تحصیل بپردازد. وی سپس از دانشگاه صنعتی ایران و آلمان (#هنرسرای_عالی_تهران) مدرک مهندسی معدن و ذوب فلزات را اخذ نمود و برای ادامه تحصیل در رشته مدیریت صنعتی به #آمریکا مهاجرت کرد و در دانشگاه‌های نیویورک و سیراکیوس مشغول به تحصیل در رشته #مدیریت_صنعتی تا مقطع دکتری شد.نیازمند در ایران در ابتدا در سال ۱۳۲۲ به‌عنوان مهندس تعمیرات مکانیکی به استخدام دولت درآمد و در سال ۱۳۲۴ به‌عنوان مدیر فنی و معاون در #کارخانجات_ونک مشغول به کار شد. در سال ۱۳۲۹ و پس‌ از یک دوره تحصیلی در آمریکا به ایران بازگشت و کارشناس مهندسی #سازمان_برنامه شد. او سال‌ها در گروه گروه‌های مشاوره مدیریت به خدمت پرداخت تا در سال ۱۳۳۸ به‌ عنوان رییس هیئت‌ مدیره #شرکت_نساجی_ایران و مدیرعامل #شرکت_نساجی_مازندران انتخاب شد. انتخاب او به‌ عنوان مدیر عامل شرکت نساجی مازندران یک امتحان مهم در کارنامه او محسوب می‌شود چراکه شرکت نساجی مازندران ده سال بود که زیان‌ده بود و او توانست در عرض یک‌ سال این شرکت را از زیان خارج نموده و سودده نماید. سپس در سال ۱۳۴۰ مدیر عامل #شرکت_مصالح_ساختمانی شد در سال ۱۳۴۱ رییس #مرکز_راهنمایی_صنایع شد و بعدها از دل همین مرکز #سازمان_مدیریت_صنعتی را تاسیس کرد.در سال ۱۳۴۲ و هنگامی‌که #علی‌نقی_عالیخانی به‌عنوان وزیر اقتصاد انتخاب شد، به #معاونت_صنایع_و_معادن رسید و در دوره او #صنعت_خودرو و #لوازم‌خانگی و #لوازم_الکتریکی شروع به حرکت به سمت ساخت داخل و عمق‌بخشی به تولیدات خود نمودند. در سال ۱۳۴۶ وی مامور به تاسیس #سازمان_گسترش_و_نوسازی_صنایع_ایران شد. طی مدت چهار سال مدیریت نیازمند بر این سازمان کارخانه‌های #ماشین‌سازی_تبریز، #تراکتورسازی_تبریز، #ماشین‌سازی_اراک و #کارخانه_ذوب_آلومینیوم_اراک تاسیس شدند. در سال ۱۳۵۱ نیازمند مأمور شد که دومین معدن بزرگ مس جهان را برپا کند و او شرکت #مس_سرچشمه کرمان را در مدت‌ زمان اندکی از صفر به مرحله بهره‌برداری رساند. نیازمند در سال ۱۳۵۴ و با توجه به بیماری و به تجویز پزشکان، قبل‌ از شروع افتتاح شرکت مس سرچشمه، از مدیریت آن استعفا داد و از مناصب دولتی به‌کلی خارج شد. او در سال ۱۳۵۴ برای همکاری با #دکتر_اعتماد در #سازمان_انرژی_اتمی شرکت #یوریران را تاسیس کرد و با خرید اورانیوم سوخت ۱۷ سال #نیروگاه_اتمی_بوشهر را تامین نمود. نیازمند در خارج از کشور نیز چندین همکاری مشاوره‌ای داشته‌است که مهم‌ترین آن‌ها کمک به خروج از رکود شرکت‌های #ولوو و #ساب به سوئد و کمک به #دولت_پاناما به‌ عنوان مشاور رییس‌جمهور در تاسیس معدن مس این کشور می‌باشد.از دکتر نیازمند کتاب‌های زیادی به جا مانده‌ است که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از اداره امور فردا، سقوط رژیم شاهنشاهی در ایران، رضاشاه از تولد تا سلطنت، رضاشاه از سقوط تا مرگ، رهنمودهایی از قرآن مجید، شیعه در تاریخ ایران، آخرت یا تاریخچه عقیده به دنیای بعد از مرگ، قرآن به‌ ترتیب نزول آیات، قرآن به‌ ترتیب موضوع، تفسیر قرآن و علوم جدید و چندین کتاب و مقاله در موضوعات مختلف دیگر. دکتر نیازمند خود را از افراد #تکنوکرات می‌دانست و تعریف تکنوکراسی را چنین می‌نمود که تکنوکرات‌ها افرادی هستند آموزش‌دیده و ماهر که در مناصب و شغل‌های خود مشکلات اجتماعی و اقتصادی مهم را قابل‌ حل می‌دانند و اغلب برای این مشکلات راه‌حل‌هایی ارائه می‌دهند که بر محور علم و خرد استوار است. وی افراد را به سه دسته تکنوکرات بروکرات و دموکرات تقسیم می‌نمود که هدف دست‌اول را کارخانه‌سازی، هدف دسته دوم را کاغذبازی و دست سوم را مردم بازی می‌دانست. از وی به‌عنوان #پدر_صنایع_نوین_ایران نیز یاد می‌شود. رضا نیازمند در نهایت در سال است ۱۳۹۶ و در تهران درگذشت. روحش شاد و یادش گرامی باد.
#اهل_کتاب بمانیم https://ble.ir/ahleketabsadegh

تاریخ ایرانتاریخ معاصررضا نیازمندتکنوکراسیسیاست‌گذاری اقتصادی
اندکی کتاب دوست و کمی هم کتاب خوان. مشتاق سفر به سرزمین‌های دوردست. عکاس خیابانی...
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید