نگاهی به نام گذاری محصولات در صنعت خودرو
به مناسبت نام گذاری محصول جدید سایپا
همه ساله شاهد آن هستیم محصولات جدیدی از سوی خودروسازان روانه بازار می‌شود. یک از اولین و جذاب‌ترین وجه‌های معرفی یک خودروی جدید، نامی است که برای آن خودرو انتخاب شده است. خودروسازان سعی می‌کنند با استفاده از طبیعت، تاریخ، جغرافیا و حالا مختلف انسانی، نام‌هایی را انتخاب کنند که با شنیده شدن آن‌ها شما به یاد مفهوم خاصی در خودرو خود باشید اما آیا همیشه خودروسازان نیاز به انتخاب نامی جدید را دارند؟
هنگامی که یک خودرو آماده معرفی به بازار می‌شود، دو حالت پیش‌روی آن است. اول ان که قبل از آن هم محصولی در کلاس آن در همان خودروسازی تولید شده است و در حقیقت یک نام برای این کلاس از خودرو در این کارخانه تبدیل به برند شده است. حالت دیگر نیز این است که قبل ار این خودرو، این خودروساز در این کلاس خودرویی (مثلا سدان بزرگ خانوادگی) محصولی نداشته است.
در حالت دوم که راهی جز اختیار یک نام برای این رده و کلاس خودرویی نیست اما در حالت اول نیز مدیران بازاریابی شرکت خودروساز، دو استراتژی را پیش‌روی خود می‌بیند.
استراتژی اول که غالبا نیز استفاده می‌شود، ادامه دادن با نام قبلی است تا برند موجود را در ذهن مخاطب تقویت و استحکام بخشیم. به مانند خودروی تویوتای لندکروزر که شش دهه است و یا فورد موستانگ که بیش پنج دهه است که همین نام‌ها را برای کلاس خاص مذکور خود برگزیده‌اند و به شهرتی جهانی رسیده‌اند.
اما استراتژی دیگری خودروسازان در محصولات به خصوص جدید خود روبرو هستند، تغییر نام و استفاده از نام‌هایی بهتر و متناسب‌تر است؛ مانند کاری که کیاموتورز در سال 2011 با محصول اپریس خود کرد و نام اپتیما را جایگزین آن کرد و یا شرکت رنو که دو بار نام محصول لیتیتود خود را تغییر داد! (ابتدا به سفران (زعفران) و سپس به تالیسمان)
در این بین گاهی اوقات خودروسازان محصولاتی را معرفی می‌کنند که شباهت بسیاری به یکی از محصولات دیگر آن‌ها دارد. نوع برخورد خودروسازان در این گونه مواجهات معمولا به میزان تفاوت دو خودرو بستگی دارد. یعنی اگر تفاوت‌ها زیاد باشند، نامی جدید را بر می‌گزینند و اگر کم باشند، صرفا به اضافه کردن یک پسوند بسنده می‌کنند.هرچند میزان این تفاوت بین دو خودرو برای هر شرکت متفاوت است. برای مثال شرکت مرسدس بنز نام کراس اوور خود را که بسیار به محصول CLA-CLASS خود شبیه بود را GLA-CLASSنامید و یک برند جدید را پایه گذاری کرد در صورتی شرکت رقیب یعنی ب ام و، محصول سری 2 اکتیو تورر را که تفاوت‌های قابل توجهی با سایر محصولات سری 2 خود دارد، باز آن را از محصولات سری 2 خود معرفی می‌کند و برند سری 2 خود را تقویت کرده و گسترش می‌دهد. بنا براین در نهایت این مدیران ارشد بازاریابی هر شرکت، نوع استراتژی عرضه را مشخص می‌کند.
باز گردیم به معرفی خودرو آریا توسط سایپا. خودروی آریا که بر روی پلت فرم SP100 سایپا توسعه بافته است، یک خودرو در کلاس کراس اوور می‌باشد. پیش از این نیز سایپا محصول دیگری تحت عنوان شاهین را با استفاده از این پلت فرم معرفی کرده بود. شاهین در رده سدان کوچک خانوادگی جای می‌گیرد. حال آریا که برادر بلند قد شاهین نیز محسوب می‌شود، با توجه به پلت فرم مشترکی که در آن‌ها استفاده شده است، شباهت غیرقابل چشم پوشی با شاهین دارد و برخی گمان می‌کنند که الزاما نام شاهین هاچ بک یا کراس اوور را باید یدک بکشد؛ در صورتی که همان طور که قبل‌تر هم اشاره شد، هیچ الزامی برای چنین نام گذاری در صنعت خودرو وجود ندارد.
شرکت سایپا در سال‌های اخیر شاهد کوچک شدن سبد محصولات خود بوده و در مدت حدودا دو سال اخیر با معرفی محصولاتی همچون ساینا، کوئیک، شاهین و آریا در پی گسترش محصولات خود در کلاس‌های مختلف است تا انتخاب‌های متفاوتی را برای مشتریانش به ارمغان آورد.
بدون شک در این شرایطی که تحریم‌های شدیدی بر خودروسازی کشورمان حاکم است، توسعه و معرفی محصولاتی که ما را از محصولات هم‌رده خارجی مستغنی بسازد، بسیار مهم و مطلوب است.
شرکت سایپا توانسه است با معرفی محصول شاهین، که نام آن برگرفته از نام خودروی رامبلر که قبل از انقلاب در در شرکت جیپ صرفا مونتاژ نهایی می‌شد و با نام شاهین به بازار عرضه می‌شد، جایگزین مناسبی برای محصول کیا سراتو خود پیدا کند و هم‌اکنون نیز با معرفی آریا، پای در کلاس کراس اوورها گذاشته است که یکی از محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین کلاس‌های خودرویی در ایران و جهان به حساب می‌آید.
به نظر می‌سد که در صورت عرضه به موقع و با قیمت مناسب و زیر یکصد پنجاه میلیون تومان، شاهد استقبال چشمگیری از آریا در بازار خواهیم بود.
