وکیل دادگستری یا وکیل پایه یک دادگستری به وکلایی میگوند دوره های مختلف را پشت سر گذاشته اند و از آزمون کانون وکلا پذیرفته شده اند.به این ترتیب میتوانند با عقد قرارداد وکالت به جای اشخاص دیگر در مراجع قضایی و دادگاه ها حضور پیدا کنند.با قبولی در آزمون کانون وکلا پروانه وکالت دادگستری به وکیل اعطا میشود. این پروانه از طرف مشاوران قوه قضاییه و کانون وکلا به وکیل داده میشود. وکیل پایه یک دادگستری در ایران، وکیلی است که موفق به قبولی آزمون وکالت پایه و تمامی مراحل آن شده و به موجب اخذ مجوز وکالت از کانون وکلای دادگستری و دادگاهها، اجازه دفاع از موکلان خود در دادگاههای دادگستری را دارد.
برای این که وکیلی به عنوان وکیل پایه یک دادگستری مشغول به کار شود، باید حداقل ۵ سال تجربه حرفهای داشته باشد و در دوره آموزشی مربوط به وکالت پایه، موفق به گذراندن آزمونهای مختلف شده باشد. این آزمون شامل دو بخش نظری و عملی میباشد.بخش نظری شامل چندین درس مرتبط با حقوق و قوانین، از جمله حقوق خانواده، حقوق تجارت، حقوق کیفری و... است. این بخش آزمون با ۱۰۰ سوال چند گزینهای، به صورت کامپیوتری برگزار میشود و برای قبولی باید حداقل ۶۰ درصد نمره کسب کرد. بخش عملی شامل دو بخش مکاتبات و دفاع است. در بخش مکاتبات، وکیلان باید یک مکاتبه حقوقی را بنویسند، در حالی که در بخش دفاع، باید موکل خود را در دادگاه دادگستری با مسایل مرتبط با قوانین و حقوق دفاع کنند.
برای قبولی در آزمون وکالت پایه در ایران، باید در هر دو بخش نظری و عملی به طور جداگانه قبول شوید. در بخش نظری، برای قبولی باید حداقل ۶۰ درصد از نمره کلی این بخش که ۱۰۰ نمره است، کسب کنید. در بخش عملی هم، برای قبول شدن باید نمره ۱۰۰ درصد کسب کنید یعنی بدون داشتن نمره منفی. در کل برای قبول شدن در آزمون وکالت پایه در ایران باید بالای ۱۲۰ امتیاز از ۲۰۰ امتیاز کل کسب کنید. با این حال، همانطور که میدانید، میزان قبولی در این آزمون بسیار کم و رقابتی است و برای رسیدن به این هدف، نیاز به مطالعه و تمرین زیاد در طول سالها دارد.