سالهاست که دنیای سایبر با مشکل هک و هکر دست و پنجه نرم می کند و هر روز اخباری در خصوص هک سیستم های نرم افزاری به گوش می رسد . اما در پس پرده هر هک ، شخص یا گروهی با هدف خاصی اقدام به نفوذ در سیستم های امنیتی می کند. جالب اینجاست که هکرها دسته بندی متفاوتی دارند.هکرها بسته به انگیزه وهدفشان در گروه خاصی قرار میگیرند.این گروه بندی شامل هکرهای کلاه سفید ، کلاه سیاه ، کلاه قرمز ، کلاه خاکستری می باشد.
در سالهای گذشته بیشتر حملات خرابکارانه برای نابودی یا کند کردن یک سیستم به کار می رفت اما امروزه بدلیل پیشرفت قابل توجه در اکثر حوزه ها ، هدف از حمله های هکری ، علاوه بر خرابکاری ، باجگیری نیز می باشد . سیستمی که به باجگیرها دچار میشود تمامی فایلها آن رمزنگاری میشود و تا پولی که بیشتر توسط کیفهای دیجیتالی جابه جا میشود ، پرداخت نشود ، مشکل بوجود آمده توسط هکر برطرف نمی شود.
این مقدمه و آشنایی با هکرها میتوان به شناخت هر چه بیشتر فضای رسانه ای اینروزهای کشور کمک کننده باشد .فضای که شبیه رنگ بندی هکرها شده است. طی چند سال اخیر بواسطه رشد فضای مجازی و توسعه دسترسی به اینترنت ، شاهد رشد رسانه هایی هستیم که میتوان آنها را همانند هکرها دسته بندی کرد. رسانه هایی که با اهداف خاص جناحی و شخصی در حال فعالیت هستند. فارغ از کارکرد رسانه ها در ایران ، داشتن سواد رسانه ای یکی از ملزوماتی که بایستی به مردم جهت تشخیص سره از ناسره لازم است.
بیاید رسانه ها را به رسانه های سفید ، رسانه های سیاه ، رسانه های خاکستری ، رسانه های قرمز تقسیم کنیم . هر چند می توان رنگ زرد را نیز یکی از دسته های جدید اضافه شده در این رنگبندی داشت .
رسانه های سفید در جهت منافع عمومی
گروهی که من به آنها رسانه های سفید می گویم در موضوعات تخصصی خودشان بنا به رسالت ذاتی خویش و بدون وابستگی به جناح خاصی مشکلات و باگهای یک سیستم مدیریتی را در جهت رفع مشکل ، بازگو و نسبت به ارایه راهکاری جهت حل مشکل با اقدام می کنند. این رسانه ها بدلیل مستقل بودن و عدم وابستگی به جناحهای سیاسی ، در اکثر اوقات مورد توجه مسئولین و مردم نیستند.چرا که اغلب این رسانه ها ، بواسطه شرایط موجود ، با موضوعات مالی دسته و پنجه نرم می کنند و گاها دیده نمی شوند.
رسانه های سیاه ، همه چیز برای خود
گروه دیگر که من به آنها رسانه های سیاه می گویم هیچ نیت خیرخواهانه ای در پس فعالیت رسانه ای خود جز منافع شخصی و حزبی ندارند و همانند هکرهای کلاه سیاه ، در پس فعالیت های خود ، تنها به منافع مالی و حزبی خود فکر می کنند.هدف آنها ایجاد مشکلات برای یک سیستم و تسری آن به مردم است . عملکرد رسانه های سیاه نیز چنین است . هیچ رویه ی اخلاقی یا حرفه ای در کار خود ندارند و برای رسیدن به هدفشان از فیک نیوز تا دیپ فیک ، از تحریف تا تقطیع و حتی دروغ استفاده می کنند. در این میان رسانه های سفید و قرمز با توجه به نوع نگاهشان نسبت به رسانه های سیاه از خود ، واکنش نشان میدهند.
رسانه های قرمز ، بهترین دفاع ، حمله است
گروه که من به آنها رسانه های قرمز میگویم همانند رسانه های سفید در مقابل رسانه های سیاه اقدام به مقابله میکنند.این رسانه ها نیز مانند هکرهای کلاه قرمز یک تفاوت اساسی با هکرهای کلاه سفید دارند و آنهم این است که در مقابل کلاه سیاه ها از هیچ اقدامی جهت خنتی سازی دریغ نمی کنند.رسانه های قرمز همانند رسانه های سیاه پایبند به اصول حرفه ای نیست و در جهت اهداف خود و مقابله با رسانه های سیاه از فیک نیوز ، دیپ فیک ، تقطیع ، تحریف و ودروغ استفاده میکند.
رسانه های خاکستری گاهی تند گاهی آهسته
گروهی دیگر که به آنها رسانه های خاکستری می گویم تلفیقی از رسانه های سفید و سیاه هستند که گاهی اوقات ممکن است قوانین را نقض کند و یا اخلاقیات را رعایت نکند، اما مانند رسانه های سیاه دارای قصد دایمی خرابکاری نیست.هنگامی که یک هکر کلاه سفید یک آسیب‌پذیری را کشف می‌نماید، بهره‌برداری از آن را تنها با اجازه و بدون فاش نمودن وجود آسیب‌پذیری (تا زمانی که ترمیم نشده‌است) انجام می‌دهد در حالی که هکر کلاه سیاه از آسیب‌پذیری به صورت دلخواه بهره‌برداری، و جزئیات آن را به دیگران نیز منتقل میکنند. هکرهای کلاه خاکستری نه از آسیب‌پذیری بهره‌برداری‌های مخرب میکنند و نه چگونگی آن را برای دیگران شرح میدهند
رسانه های زرد همیشه به دنبال حاشیه
دیگر معرفی این گروه از رسانه های نیاز به توضیحات خاصی ندارد.البته در میان هکرها ، کلاه آبی داریم که در این مطلب گفته نشد ولی هکر کلاه زرد نداریم اما تا بخواهید رسانه ی زرد در حوزه های مختلف داریم.رسانه های زرد همیشه با اطلاعات حاشیه ی سعی در اغفال مخاطبان خود دارد.اینگونه رسانه ها با اطلاعات زرد تنها در فکر انحراف افکار عمومی یا پنهان کردن موضوعات اساسی هستند.رسانه های زرد میخواهند این موضوع را القاء کنند که موفقیت ، ثروت ، عدم رفاه اجتماعی ، اقبال سیاسی و .... در اختیار اراده ی شخص است اما هیچگاه اشاره نمی کنند که اجتماع همچون یک زنجیره است که تک تک افراد در استحکام این زنجیره نقش ایفا میکند و پارامترهای زیادی در موفقیت یک فرد یا یک اجتماع موثر است.
فارغ از رنگبندی رسانه ها ، آنچه غیرقابل انکار است و آن تامین مالی رسانه ها است که اگر توسط متولی رسانه ها این مهم بصورت عادلانه و گسترده صورت نگیرد ممکن است رسانه های سفید در حال تبدیل شدن به رسانه های سیاه و قرمز خواهیم بود کما اینکه اینروزها برخی مسئولین و نمایندگان مجلس از تهدید به انتقاد و افشاگری می گویند که شخص یا رسانه ی مدنظر طلب مالی داشته است . هر چند با گسترش فضای مجازی و عدم نظارت صحیح بر صفحات و کانال هایی که نام رسانه را یدک می کشند شاهد حضور گسترده ی باجگیرهای فضای مجازی در حوزه رسانه هستیم.عده ای از فعالین فضای مجازی که اصولا در حوزه رسانه نه آموزش و نه سابقه ای درخشان دارند به لطف فضای مجازی صاحب صدا شده اند .صدایی که اگر تامین مالی نشود اقدام به تهدید رسانه ای میکند.
به نظر میرسد که متولی رسانه ها در ایران ، در فکر افزایش رسته های سفید باشند تا با حضور چنین رسانه هایی مردم و منافع عمومی صدای رسا داشته باشد
