آب اکسیژنه نام رایج پراکسید هیدروژن است، یک ترکیب شیمیایی که از دو اتم هیدروژن و دو اتم اکسیژن ساخته شده است و با فرمول شیمیایی H2O2 نشان داده می شود. آب اکسیژنه یک ماده شیمیایی همه کاره است که کاربردهای مهم زیادی دارد. این یک مایع بی رنگ است که معمولا به عنوان ضد عفونی کننده و اکسید کننده مورد استفاده قرار می گیرد.
این ماده یک ضد عفونی کننده قوی و طبیعی که برای تمیز کردن ایده آل است. همچنین یک سفید کننده است و می تواند برخی از پارچه ها را سفید کند. استفاده از آن نسبت به سفید کننده های کلردار بی خطرتر است، زیرا ویژگی های شیمیایی که چشم، ریه، بینی و پوست را تحریک می کند، ندارد.
یکی از رایج ترین کاربردهای آب اکسیژنه به عنوان یک ضد عفونی کننده است. هنگامی که روی زخم اعمال می شود، به کشتن باکتری ها و سایر میکروارگانیسم هایی که می توانند باعث عفونت شوند کمک می کند. همچنین می توان از آن برای تمیز کردن و ضد عفونی کردن سطوح مانند کانترها و تخته های برش استفاده کرد.
پراکسید هیدروژن معمولاً به عنوان یک ضد عفونی کننده برای اهداف مختلف استفاده می شود. می توان از آن برای ضد عفونی کردن آب آشامیدنی یا استخر شنا و همچنین برای ضد عفونی کردن تجهیزات پزشکی و سایر سطوح در بیمارستان ها و سایر مراکز مراقبت های بهداشتی استفاده کرد. همچنین در صنایع غذایی برای ضد عفونی کردن تجهیزات و سطوح فرآوری مواد غذایی استفاده می شود.
یکی دیگر از کاربردهای مهم آب اکسیژنه به عنوان یک اکسید کننده است. اغلب در سیستم های راکتی و آتش بازی برای تامین اکسیژن مورد نیاز برای احتراق استفاده می شود. همچنین در تولید برخی مواد شیمیایی مانند اسید پراستیک و پرکربنات سدیم استفاده می شود.
استفاده از آن بر روی اکثر سطوح غیر متخلخل مانند کاشی یا فولاد ضد زنگ بی خطر است و بسیاری از افراد از آن برای ضد عفونی کردن سطوح، سفید کردن پارچه ها (مانند سفید کننده عمل می کند) و از بین بردن لکه ها از اثاثیه و فرش های رنگ روشن استفاده می کنند.
برای تقویت قدرت پاک کنندگی به ظاهر جادویی پراکسید هیدروژن، می توانید آن را با سایر مواد ارزان قیمت مانند جوش شیرین یا آب لیمو ترکیب کنید تا با مشکلات تمیز کردن از پنجره های کثیف گرفته تا تجمع آب سخت مقابله کنید. اما مراقب باشید آب اکسیژنه هرگز نباید در یک ظرف با سرکه مخلوط شود. ترکیب این دو ماده باعث ایجاد اسید پراستیک می شود که یک اسید بسیار خورنده است.
لکه های زنگ زده فلز (یا لکه های زنگ از سطوح سخت) را می توانید با این ماده تمیز کنید. برای استفاده آسان، آب اکسیژنه را در یک بطری اسپری بریزید و به عنوان یک پوشش سبک روی سطح بپاشید. سپس ناحیه زنگ زده را با برس سیمی بشویید. اگر نگران خراشیدگی هستید، از یک برس پلاستیکی استفاده کنید.
پس از تمیز کردن کاشی یا دوغاب با یک پاک کننده صابون و آب گرم، آن را خشک کنید و محل را با پراکسید هیدروژن رقیق نشده اشباع کنید. 10 دقیقه قبل از شستشو صبر کنید. همچنین می توانید هنگام تمیز کردن کمی شن با ترکیب قسمت های مساوی آب اکسیژنه و جوش شیرین، یک خمیر پاک کننده ایجاد کنید. علاوه بر این، می توانید آب اکسیژنه را روی پرده حمام اسپری کنید.
برای این منظور می توانید سه چهارم فنجان پراکسید هیدروژن را در یک بطری اسپری بریزید، سپس چند قطره مایع ظرفشویی به آن اضافه کنید (برای تمیز کردن بیشتر، از صابون مایع می توان استفاده کرد که چربی را از بین می برد). بقیه بطری را با آب پر کنید تا مخلوط رقیق شود و به آرامی تکان دهید. محلول را روی پنجره ها اسپری کنید و بگذارید چند دقیقه خیس بخورد، سپس با یک پارچه میکروفیبر تمیز پاک کنید. اگر پنجره ها به شدت کثیف هستند، ممکن است لازم باشد که فرآیند تمیز کردن را تکرار کنید.
آب اکسیژنه با غلظت و خلوص متفاوت در بازار موجود است. پراکسید هیدروژن می تواند در طول زمان تجزیه شود، که می تواند اثر بخشی آن را به عنوان یک ضد عفونی کننده یا اکسید کننده کاهش دهد. علاوه بر این، ناخالصی های موجود در آب اکسیژنه به طور بالقوه می تواند به انسان و محیط زیست آسیب برساند. بنابراین، آزمایش پراکسید هیدروژن برای اطمینان از غلظت و خلوص مناسب قبل از استفاده ضروری است.
پراکسید هیدروژن در صورت استفاده نادرست می تواند خطرناک باشد. می تواند باعث تحریک و آسیب پوست شود و در صورت بلعیده شدن می تواند باعث آسیب شدید یا مرگ شود. بنابراین، رعایت روش های ایمنی مناسب هنگام کار با آب اکسیژنه و استفاده از آن فقط در غلظت های مناسب بسیار مهم است.
